Της Κύρας Αδάμ
Ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να σταματήσει στο εσωτερικό της χώρας την «βόμβα» του ασφαλιστικού και του αγροτικού ζητήματος προτού αυτή σκάσει, της έρχεται στο κεφάλι η «βόμβα» του προσφυγικού από τους ευρωπαίους εταίρους.
Η Αθήνα πιέζεται αυτή την στιγμή:
- να θέσει σε λειτουργία και τα 5 Hot spots, (η σχετική προθεσμία έχει λήξει από τις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ λειτουργεί πλήρως το ένα),
- να διασφαλίσει πλήρως τα εξωτερικά- ελληνικά θαλάσσια σύνορα της ΕΕ απέναντι στις τουρκικές αρχές, διαφορετικά βρίσκεται αντιμέτωπη με προτάσεις είτε «μεταφοράς» των ευρωπαϊκών συνόρων προς την κεντρική Ευρώπη, είτε με αναστολή της Σένγκεν, ενώ,
- αντιμετωπίζει μονομερώς τις σε καθημερινή βάση προκλήσεις της Τουρκίας και στις θαλάσσιες έρευνες και διάσωσης.
Απέναντι σ αυτήν την ασφυκτική κατάσταση, που θα κορυφωθεί στην Άτυπη Σύνοδο Κορυφής των 28 της ΕΕ στα μέσα Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση δείχνει να μην έχει ακόμα καταλήξει σ ένα συνολικό σχέδιο και πρόταση αντιμετώπισης αυτής έκρυθμης κατάστασης σε βάρος της χώρας για το προσφυγικό, η οποία θα συμπέσει χρονικώς με την «κορύφωση του αγώνα» απέναντι στο κουαρτέτο των δανειστών για την κρίσιμη αξιολόγηση.
Στοιχεία μιας υπό διαμόρφωση ελληνικής πρότασης έδωσε τις προηγούμενες ημέρες ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, στον Γερμανό ομόλογό του κ. Σταϊνμάγιερ.
Σύμφωνα με αυτήν, η Ελλάδα θα επιθυμούσε την παρουσία 100 πλοίων της FRONTEX στα θαλάσσια εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας και της Ε.Ε. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να εκχωρήσει στην ευρωπαϊκή αυτή ναυτική δύναμη την εθνική αρμοδιότητα (Transfer of Authority) να περιπολεί μεταξύ ελληνικών ακτών της νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και των τουρκικών ακτών, προκειμένου να εντοπίζει και να αποτρέπει τα λαθρεμπορικά πλοιάρια με πρόσφυγες να έρχονται στις ελληνικές ακτές και να τα παραδίδει επιτόπου στο τουρκικό λιμενικό για επιστροφή πίσω στην Τουρκία.
Οι περιπολίες αυτές της FRONTEX, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα γίνονται μέχρι το όριο των τουρκικών χωρικών υδάτων, ή εκεί όπου η απόσταση είναι μικρότερη, στη μέση γραμμή μεταξύ των ελληνικών και τουρκικών ακτών.
Επίσημη απάντηση από γερμανικής πλευράς δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής, ενώ το ίδιο θέμα ενδεχομένως συζητήθηκε στην χθεσινή συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας στην Κωνσταντινούπολη.
Όμως, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμα διευκρινίσει αν το αίτημα Κοτζιά για τα 100 πλοία της FRONTEX αποτελεί ή όχι επίσημη πρόταση της Αθήνας για την αποτελεσματική φύλαξη των εξωτερικών θαλασσίων συνόρων της Ε.Ε., ή απλώς είναι μια ελληνική υπόδειξη.
Αυτό συνάγεται από το γεγονός ότι κατά την θυελλώδη συζήτηση στο Άμστερνταμ των υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε., ο υπουργός Μετανάστευσης κ. Μουζάλας, που υπέστη αφόρητες πιέσεις, ακόμα και φραστικές υπερβολές και προσβολές από τους εταίρους του υπουργούς, ουδόλως αναφέρθηκε, τουλάχιστον επισήμως, σε αυτή την πρόταση-ανάχωμα του ΥΠΕΞ, είτε διότι δεν την γνώριζε, είτε διότι δεν είχε το σχετικό «πράσινο φως» από την Αθήνα.
Επιπροσθέτως, η κυβέρνηση δείχνει να ολιγωρεί και σε ένα θέμα που αφορά στο προσφυγικό, αλλά άπτεται των δημόσιων οικονομικών. Μόλις προχθές, ο ευρωβουλευτής κ. Παπαδημούλης έφερε στο προσκήνιο με ερώτηση του στην Κομισιόν το ακανθώδες θέμα της εξαίρεσης των δαπανών για το προσφυγικό από το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Και όμως, από τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Επίτροπος Μοσκοβισί, τον Δεκέμβριο ο πρόεδρος της Κομισιόν κ. Γιούνκερ, όσο και ο πρόεδρος του eurogroup κ. Νταισεμπλουμ έχουν κατ' επανάληψη αναφερθεί στην ενεργοποίηση της ρήτρας εκτάκτου ανάγκης, με την οποία επιτρέπεται σε κράτος-μέλος της ευρωζώνης να εξαιρέσει δημόσιες δαπάνες αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών (εν προκειμένω του προσφυγικού) από το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2015. Με την προϋπόθεση βεβαίως, ότι η κυβέρνηση είναι σε θέση να παρουσιάσει κοστολογημένες αποδείξεις των δαπανών αυτών.
Την ευκαιρία αυτή δεν την έχει αναδείξει στα σοβαρά μέχρι στιγμής η κυβέρνηση από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι τώρα. Όπως δεν έχει παρουσιάσει επισήμως τις κοστολογημένες δημόσιες δαπάνες της για το 2015, ενώ τα εμπλεκόμενα υπουργεία, Εμπορικής Ναυτιλίας, ΥΕΘΑ, ΥΠΕΞ, Δημ. Τάξης αλλά και Μετανάστευσης δεν έχουν επίσημα συγκεντρωτικά στοιχεία δαπανών, πάρα μόνο φραστικούς πάνω-κάτω επιμέρους υπολογισμούς.
Έτσι πέρσι τον Νοέμβριο ο κ. Μουζάλας υπολόγιζε, μιλώντας στο Reuters, ότι το κόστος είναι πάνω-κάτω 1,3 δισ., ποσό που κατά τον υπουργό Εξωτερικών έχει ανέβει πλέον των 2 δισ., ενώ ο ΥΕΘΑ αναφέρεται σε απροσδιόριστο ποσό. Το κατ' εξοχήν αρμόδιο υπουργείο Ναυτιλίας τηρεί σιγήν ιχθύος -και προφανώς- στοιχείων...
Και όμως, αυτά τα 2-3 δισ. ευρώ θα μπορούσαν (;) να είχαν γλυτώσει από πολλούς ασφαλιστικούς και αγροτικούς μπελάδες την κυβέρνηση...