Του Δημήτρη Καμπουράκη
Με 2% ανάπτυξη φέτος και 1% του χρόνου, με την φορολογία του επαγγελματία στο 65-70%, με τον μισό πληθυσμό να φοβάται ακόμα και να πει την λέξη «τράπεζα», με εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες να φοβούνται ότι θα χάσουν το σπίτι τους ή ότι θα κατασχεθεί ο λογαριασμός τους, πως διάολο θα ξεκολλήσουμε από την λάσπη που έχουμε πέσει; Απορώ ειλικρινά. Κι αν δεν με εκπλήσσει ο Αλέξης που βλέπει παραδείσους εκεί που καίνε τα καζάνια της οικονομικής κόλασης, αναρωτιέμαι τι στο καλό θα μπορέσει να κάνει ο Κυριάκος που ευαγγελίζεται έναν αναπτυξιακό σοκ.
Όχι πως αμφισβητώ τις προθέσεις του Μητσοτάκη, ίσα-ίσα θεωρώ πως είναι από τις λίγους στο πολιτικό προσωπικό της χώρας που έχει τόσο ξεκάθαρο προσανατολισμό. Απορρίπτει το κράτος ως κυρίαρχο αναπτυξιακό εργαλείο, προτάσσει τον ιδιωτικό τομέα ως τον μόνο ικανό να κάνει την υπέρβαση στην οικονομία και αρνείται να υιοθετήσει επιδοματικές πολιτικές ως θεραπεία στην χρόνια οικονομική και παραγωγική ασθένεια που ταλανίζει την χώρα. Αυτά είναι καλά, πλην το βασικό πρόβλημα παραμένει: Η Ελλάδα χρειάζεται τα επόμενα χρόνια ένα τερατώδες πακέτο επενδύσεων γύρω στα 100 δις ευρώ, αλλιώς δεν θα απογειωθεί. Που θα βρεθούν αυτά τα λεφτά;
Μέχρι που ξέσπασε η κρίση, όλοι νομίζαμε ότι τα λεφτά πέφτουν από τον ουρανό, ως δανεικά κι αγύριστα. Κατά την διάρκεια της κρίσης κυριάρχησε η άποψη πως όσο το χρέος παραμένει στα ψηλά, δεν υπάρχει περίπτωση να έρθουν κεφάλαια στην χώρα διότι είναι σα να πέφτουν μέσα σ' ένα βαρέλι δίχως πάτο. Τώρα που τα δημοσιονομικά ισορρόπησαν και τα σενάρια για το χρέος σχεδόν αποσαφηνίστηκαν (δεν θα κουρευτεί, αλλά θα βολευτεί τόσο όσο να 'χουμε το κεφάλι έξω απ' το νερό) είναι εφικτό να ζήσουμε ένα αναπτυξιακό μπουμ; Διότι το χρήμα αυτό, μόνο από τον ιδιωτικό τομέα μπορεί να προέλθει, πρωτευόντως από ξένες επενδύσεις και δευτερευόντως από εγχώριες.
Στο ερώτημα δεν χρειάζεται ν' απαντήσει ο Τσίπρας. Αυτός θα τελειώσει την θητεία του και θα αποχωρήσει, δίχως να χρειαστεί να διαχειριστεί την επόμενη μέρα του τόπου. Ο Κυριάκος πρέπει, διότι στα χέρια του θα βρεθεί αυτή η καυτή πατάτα. Όχι ν' απαντήσει αν θα μπορέσει ως πρωθυπουργός να φέρει 100 δις, διότι τα λεφτά στις χώρες δεν τα κουβαλάνε προσωπικά οι πρωθυπουργοί με τα καρότσια. Να απαντήσει αν με το συγκεκριμένο νομικό, θεσμικό, κρατικό και κοινωνικό πλαίσιο που υπάρχει στην χώρα, είναι εφικτή η έλευση τόσων χρημάτων από ιδιώτες, ακόμα κι αν δεχτούμε ότι αυτός ως πρωθυπουργός θα βελτιώσει τάχιστα τις συνθήκες υποδοχής των επενδύσεων.
Θαρρώ πως με συμβατικές πολιτικές, το παιχνίδι είναι χαμένο. Με μικρά φοροκίνητρα ή μ' έναν υφυπουργό που θα ξεμπλοκάρει άμεσα επενδύσεις ξεπερνώντας την κρατική γραφειοκρατία (τα 'χει εξαγγείλει αυτά), φοβάμαι ότι πάλι το κέρδος θα 'ναι μηδαμινό. Εδώ χρειάζονται γενναίες πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις που θα 'ρχονται κόντρα σε όλα τα θέσφατα με τα οποία έχουμε μεγαλώσει. Αφήστε τις συντεχνίες που είναι πανέτοιμες πρώτα να πουν «όχι» και μετά ν' ακούσουν οποιαδήποτε πρόταση που θίγει την εξουσία τους. Θα γίνει μάχη, δεν υπάρχει αμφιβολία.
Το ζήτημα είναι ότι δεν θα υπάρχει χρόνος. Και ότι το ξεκόλλημα απ' την λάσπη θέλει υπερπολλαπλάσια προσπάθεια και κόστος από το να αυξήσεις την ταχύτητα της οικονομίας όταν πια θα βρίσκεται στον αέρα. Δεν ξέρω τι πρέπει να σκεφτεί το επιτελείο της ΝΔ και ποιες επιτυχημένες συνταγές πρέπει να μελετήσει ή να αντιγράψει, πάντως μ' εκείνα τα χιλιοειπωμένα «θα ξαναφτιάξουμε το κράτος» και «θα επιστρατεύσουμε τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου», δεν πρόκειται να γίνει τίποτα θεαματικό και γρήγορο. Το ξέρουν άλλωστε στο επιτελείο του Κυριάκου ότι κάποιοι εντός και εκτός, θεωρώντας βέβαιο πως θα κερδίσει, δεν του την στήνουν στην πορεία προς την εξουσία. Απλώς αφού κερδίσει, απεργάζονται το βούλιαγμα του στόλου του μέσα στο λιμάνι, πριν καν αυτός αποπλεύσει. Και ο στόλος, αν βουλιάξει θα ναι απ' την οικονομία. Το ερώτημα είναι πως προετοιμάζονται τα επιτελεία του να το αντιμετωπίσουν…
