Του Μανώλη Γραφάκου*
Η χώρα είναι ουραγός στους ευρωπαϊκούς στόχους στη διαχείριση των απορριμμάτων. Δυστυχώς θάβουμε το 80% των αστικών αποβλήτων, σε αντίθεση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 23% και το στόχο που είχε τεθεί για το έτος 2020 που είναι 26%. Οι αριθμοί ομολογούν την αποτυχία της προηγούμενης πολιτικής. Τα πραγματικά μεγέθη ομολογούν την αποτυχία των στόχων που έθεσαν μόνοι τους οι προηγούμενοι κυβερνώντες.
Εμείς δεν θα κάνουμε διαχείριση του προβλήματος. Τομές και ουσιαστικές αλλαγές επιβάλλουν την πορεία μας, με στόχο να αυξήσουμε τις επιδόσεις μας. Οι επιδόσεις δεν είναι απλά επίτευξη αριθμητικών στόχων. Ο τρόπος που μια κοινωνία διαχειρίζεται τα απορρίμματα της είναι στοιχείο πολιτισμού. Είναι στοιχείο σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και στις επόμενες γενιές. Όσο τα ποσοστά ανακύκλωσης και ανάκτησης απορριμμάτων είναι χαμηλά, άλλο τόσο αυξάνονται τα ποσοστά δανεισμού πόρων από τις επόμενες γενιές. Άλλο τόσο αυξάνεται η επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος.
Η επίτευξη των στόχων θέλει σχέδιο. Κάτι το οποίο δεν διέθετε η προηγούμενη κυβέρνηση. Η επίτευξη των στόχων δεν θέλει εμμονές, κάτι που διέθετε σε υπερθετικό βαθμό τη προηγούμενη Κυβέρνηση.
Το σχέδιο της νέας πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος είναι σαφές. Σχηματοποιείται σε τρεις αριθμούς. 50%, 30% και 20%.
Το πρώτο 50% στην αλυσίδα διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων οφείλουμε να το ανακτούμε στην πηγή, οφείλουμε να το ανακτούμε σε επίπεδο νοικοκυριού, σε επίπεδο Δήμου. Σήμερα τα ποσοστά ανάκτησης είναι μόλις 15% ανακύκλωση των συνολικών απορριμμάτων και μόλις ένα επιπλέον 5% ανάκτησης βιοαποβλήτων, άρα συνολικά 20%
Για να πετύχουμε το 50%, θέλουμε επέκταση των μπλε κάδων σε όλη τη χώρα, καλύτερη διαλογή σε αυτούς και όπου είναι εφικτό ανάπτυξη ρευμάτων ανακύκλωσης του γυαλιού (μπλε κώδωνες) και του χαρτιού με κίτρινους κάδους ή ειδικούς συλλέκτες χαρτονιών συσκευασίας. Έτσι το 15% μπορούμε να το αυξήσουμε σε 20 -25% στα επόμενα έξι με οκτώ χρόνια.
Παράλληλα η ανάπτυξη του καφέ κάδου σε όλη τη χώρα, που σχεδιάζει του Υπουργείο μας, μέσα από την ενίσχυση των ΟΤΑ σε ανάλογο εξοπλισμό, μπορεί να αυξήσει την ανάκτηση βιοαποβλήτων από το πενιχρό 5% σήμερα, σε 25-30% στα επόμενα έξι με οκτώ χρόνια.
Το επόμενο 30% της αλυσίδας διαχείρισης των αστικών απορριμμάτων προσδοκούμε να το ανακτούμε μέσα από τα εργοστάσια επεξεργασίας απορριμμάτων. Εκεί θα οδηγείται το υπόλοιπο 50% των αστικών απορριμμάτων και ένα 60% από αυτά, δηλαδή 30% συνολικά, μπορεί να ανακτηθεί κι αυτό. Στόχος τους Υπουργείου μας είναι η δημιουργία των απαραίτητων μονάδων σε όλη τη χώρα. Όπου υπάρχει σχεδιασμός, προσπαθούμε να επιταχύνουμε την εκτέλεσή του, όπου μπορούμε προτείνουμε τη λειτουργία των μονάδων αυτών με σύμπραξη ιδιωτικού και δημοσίου τομέα (ΣΔΙΤ), ΄που δεν υπάρχει σχεδιασμός, σχεδιάζουμε τις απαραίτητες υποδομές με τις νέες τοπικές και περιφερειακές αρχές. Αττική, Κέρκυρα, Αχαΐα, αποτελούν μεγάλα προβλήματα, που τα αίτιά τους έχουν ονοματεπώνυμο, και δεν είναι άλλα από τις ιδεολογικές εμμονές των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που ακύρωσαν τα έργα στην περιοχές αυτές που είχαν δρομολογηθεί με τη μορφή ΣΔΙΤ. Αποτέλεσμα; Σκουπίδια στους δρόμους σε Κέρκυρα και Αίγιο, κίνδυνος να δούμε τις ίδιες εικόνες στην Αττική..
Το 20% λοιπόν του στόχου ταφής των απορριμμάτων, έρχεται με σχέδιο, σύγχρονες μεθόδους διαχείρισης, συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Αφήνουμε πίσω τις ιδεολογικές εμμονές του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με τις αποτυχίες του στο χώρο αυτό και προχωράμε μπροστά. Είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρουμε και σε 4 χρόνια το ζήτημα αυτό θα έχει πλέον επιλυθεί οριστικά.
*Ο Μανώλης Γραφάκος είναι οικονομολόγος, υποψήφιος διδάκτορας, Γεν. Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, πρώην Δήμαρχος Μελισσίων
