Το ευρωπαϊκό σχέδιο για την πράσινη μετάβαση και ο ενεργειακός εκβιασμός της Γερμανίας από τον Πούτιν απειλούν με ένα μικρό «πολιτικό σεισμό» την τρικομματική κυβέρνηση του Βερολίνου, όπως εξηγεί στο Liberal, ο επικεφαλής ερευνών του γερμανικού ινστιτούτου DIW, Αλέξανδρος Κρητικός. Οι μεν Φιλελεύθεροι του FDP λένε «όχι» στην ευρωπαϊκή πρόταση για πώληση από το 2035 μόνο ηλεκτρικών οχημάτων, οι δε, Πράσινοι, την στηρίζουν. Την ίδια στιγμή το ενεργειακό στραγγάλισμα της Γερμανίας από τον Πούτιν δοκιμάζει την συνοχή της κυβέρνησης, με τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) να προηγούνται σταθερά στις δημοσκοπήσεις.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Ποια η άποψη στην Γερμανία για τη πολιτική της ΕΚΤ και το θέμα των επιτοκίων; Συμφωνούν με αυτήν ή απαιτούν πιο επιθετικές αυξήσεις;
Στην Γερμανία αυξάνονται οι φωνές όσων ζητούν πιο επιθετική αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ αφενός για να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός, αφετέρου επειδή η άνοδος των αμερικανικών επιτοκίων, έχει ενισχύσει το δολάριο, κάνοντας ακόμη πιο ακριβές τις εισαγωγές στην Ευρώπη. Και αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να ανοίξει ταχύτητα η ΕΚΤ και να κάνει μια πιο επιθετική πολιτική αυξήσεων στα επιτόκια. Γενικά η άποψη μου, και πολλών άλλων στην Γερμανία, είναι ότι η ΕΚΤ έχει υποτιμήσει την τάση του πληθωρισμού. Με ένα ποσοστό πληθωρισμού 8%, τόσο χαμηλά επιτόκια δεν μπορούν πλέον να δικαιολογηθούν.
Αλλαγή στάσης από πλευράς Γερμανίας βλέπουμε και στο θέμα της πράσινης μετάβασης, αφενός με την λειτουργία στο φουλ των ανθρακικών μονάδων, αφετέρου με διαφωνία του Γερμανού υπ. Οικονομικών Κρ. Λίντνερ στην ευρωπαϊκή πρόταση από το 2035 και μετά να πωλούνται μόνο ηλεκτρικά οχήματα...
Η κυβέρνηση δεν έχει πλέον ενιαία στάση στα θέματα της πράσινης μετάβασης. Χαρακτηριστική η περίπτωση του υπουργού Οικονομικών και ηγέτη του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ, που τάχθηκε με τις θέσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας και των εργαζομένων σε αυτήν, και εξέφρασε την διαφωνία της γερμανικής κυβέρνησης στα σχέδια της ΕΕ να απαγορεύσει την πώληση νέων αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035. Η στάση του δεν είναι τυχαία. Τα ποσοστά του FDP υποχωρούν κατακόρυφα από τότε που εισήλθε στην κυβέρνηση. Το σχέδιο της ΕΕ για ηλεκτρικά μόνο οχήματα από το 2035, θα δοκιμάσει τη συνοχή της γερμανικής κυβέρνησης. Δοκιμασία συνεπάγεται το ευρωπαϊκό σχέδιο και για τους Πράσινους. Τυχόν σύμφωνη γνώμη με τις θέσεις Λίντνερ θα σήμαινε προδοσία για τους πράσινους ψηφοφόρους.
Τα παραπάνω θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα μικρό πολιτικό «σεισμό» στην γερμανική κυβέρνηση. Το ενεργειακό στραγγάλισμα από τον Πούτιν δοκιμάζει τη συνοχή της γερμανικής κυβέρνησης. Στις δημοσκοπήσεις οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) έχουν πάρει κεφάλι εδώ και καιρό, τα ποσοστά των σοσιαλδημοκρατών (SPD) υποχωρούν και κερδισμένα είναι τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι Πράσινοι.
Πώς διαχειρίζεται η γερμανική κυβέρνηση τη συνεχή μείωση ροών ρωσικού αερίου; Ποιος ο μεγάλος φόβος;
Τα πάντα εξαρτώνται από την περαιτέρω μείωση των ρωσικών ροών και κατά πόσο ως τότε θα έχει καταστεί δυνατό να γεμίσουν οι αποθήκες. Τυχόν άμεση διακοπή όλων των ρωσικών ροών, μεταφράζεται σε ύφεση 3% για τη γερμανική οικονομία. Αν παραμείνει η χωρητικότητα των αποθηκευτικών χώρων στα σημερινά επίπεδα της τάξης του 60%, η Γερμανία θα βιώσει ύφεση 1%. Αν αυξηθεί περαιτέρω, η χώρα θα γλιτώσει την ύφεση. Στο καλό σενάριο η Γερμανία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, διαφορετικά η οικονομία θα φρενάρει.
Στα σενάρια που συζητιόνται εφόσον διακοπούν οι ρωσικές ροές, είναι η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος για τα νοικοκυριά, με συστάσεις για ρύθμιση χαμηλότερα του θερμοστάτη και μείωσης της χρήσης ζεστού νερού. Συζητείται επίσης ο περιορισμός της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην βιομηχανία μαζί με αλλαγή του μείγματος και στροφή στον λιγνίτη και άλλες τεχνολογίες.
Τρεις θα είναι οι επιπτώσεις από τη μείωση των ρωσικών ροών. Αφενός θα αυξηθούν οι επενδύσεις στις ΑΠΕ, αφετέρου, στο μεσοδιάστημα, θα ενισχυθεί η παραγωγή από άνθρακα, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται η συζήτηση να παραταθεί η λειτουργία τριών πυρηνικών σταθμών. Ταυτόχρονα, θα αυξηθούν πολύ τα κονδύλια για την έρευνα νέων τεχνολογικών λύσεων στην πυρηνική ενέργεια.
Τα πράγματα φυσικά θα επιδεινωθούν, εφόσον τα παραπάνω συνδυαστούν και από μια απότομη βουτιά στο χρηματιστήριο (Dax), γεγονός που θα χειροτερεύσει το γενικότερο οικονομικό κλίμα.
* Ο Αλέξανδρος Κρητικός είναι Διευθυντής Ερευνων του Γερμανικού Ινστιτούτου DIW
