Ούτε αιφνιδιαστικές ούτε απρόβλεπτες είναι οι εξελίξεις που αφορούν στη βιωσιμότητα της Συμφωνίας των Πρεσπών δηλώνει στο Liberal.gr o Αλέξανδρος Μαλλιάς, προσθέτοντας ότι πλέον καθίσταται εύθραυστη. Μάλιστα τονίζει ότι μια προσεκτική μελέτη του κειμένου της Συμφωνίας επιβεβαιώνει πόσο ριψοκίνδυνη αν όχι επικίνδυνη ήταν η όλη διαδικασία και προσθέτει πως η σημερινή κυβέρνηση θα κληθεί να διαχειριστεί προκλήσεις που έμειναν ανοιχτές από την προηγούμενη.
Σύμφωνα με τον κ. Μαλλιά, οι χειρισμοί που έγιναν αλλά και όσα συμφωνήθηκαν προεξοφλούσαν εξελίξεις που δεν επιβεβαιώθηκαν από τα γεγονότα. «Υπήρξε βεβιασμένη και άστοχη εκτίμηση», σημειώνει υπογραμμίζοντας πως «υπήρξαν ευσεβείς μεν πόθοι, ασεβείς δε προσδοκίες…»
«Φοβούμαι» καταλήγει ότι «στο ζήτημα της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών, η σημερινή Κυβέρνηση κινδυνεύει να βρεθεί ενώπιον προκλήσεων και εξελίξεων τις οποίες δεν είχε σχεδιάσει να αντιμετωπίσει. Στον τίτλο του βιβλίου μου χαρακτηρίζω την Συμφωνία ως «δύσκολη» να εφαρμοστεί συνολικά. Τώρα θα την χαρακτήριζα ως εύθραυστη».
Συνέντευξη στον Ανδρέα Ζαμπούκα:
- Τελικά κύριε πρέσβη τι συμβαίνει με τη Συμφωνία των Πρεσπών; Ξοδεύτηκε τόση ενέργεια αντεγκλήσεων για το τίποτα;
Ευσεβείς πόθοι, ασεβείς προσδοκίες. Οι εξελίξεις που άμεσα αφορούν στη βιωσιμότητα της Συμφωνία Πρεσπών δείχνουν να μας αιφνιδιάζουν. Εν τούτοις ήσαν και είναι απόλυτα προβλέψιμες. Θα αρκούσε μία προσεκτική μελέτη του κειμένου της Συμφωνίας. Δεν χρειάζεται να είσαι πρέσβης ή καταξιωμένος καθηγητής διεθνούς δικαίου για να αντιληφθείς ότι είναι ριψοκίνδυνο αν όχι επικίνδυνο να συνδέεις την πλήρη και άνευ εκπτώσεων υλοποίησή της όχι μόνο από την βούληση των δύο κυβερνήσεων που την υπέγραψαν Συμφωνία αλλά και από υπόλοιπα 27 κράτη–μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Σας αιφνιδίασε η στάση της Γαλλίας;
H στάση της Γαλλίας, της Ολλανδίας και της Δανίας, καθώς επίσης και άλλων κρατών που απλά δεν έκριναν σκόπιμο ή χρήσιμο να εκδηλωθούν τη στιγμή αυτή κατά της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Αλβανίας και της –μέχρι τώρα τουλάχιστον- Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.
Θυμίζω ότι ήδη το καλοκαίρι του 2018 είχαν διατυπώσει τις ίδιες ενστάσεις πράγμα που υποχρέωσε –κατά τις επίσημες ανακοινώσεις του- τον τότε Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδος να καταβάλλει ιδιαίτερες προσπάθεια προκειμένου να υπάρξει μία μη δεσμευτική και πάντως αναβλητική διατύπωση στα συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ.
Παρά την δεσμευτική για Αθήνα και Σκόπια Συμφωνία των Πρεσπών προεξοφλούσε μετά βεβαιότητας εξελίξεις που δεν επιβεβαιώθηκαν από τα γεγονότα. Υπήρξε βεβιασμένη και άστοχη εκτίμηση. Υπήρξαν ευσεβείς μεν πόθοι, ασεβείς δε προσδοκίες…
- Πόσο προβλέψιμες είναι οι εξελίξεις από δω και πέρα;
Γράφω κάπου στο βιβλίο μου που σημειωτέον γράφτηκε τον Ιούλιο και κυκλοφόρησε τον Αύγουστο 2018 ότι «…η Συμφωνία βασίζεται στη βεβαιότητα ότι η συνολική σε βάθος χρόνου άνευ υπαναχωρήσεων και παλινδρομήσεων οριστική εφαρμογή της Συμφωνίας θα μπορεί να βαδίσει αντίστροφα προς τη φορά των πολιτικών ανακατατάξεων και του αναθεωρητισμού που επικρατεί στην Ευρώπη. Επίσης ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται σε φάση αναθεωρητισμού σε σχέση με τη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια». Τα δεδομένα υπήρχαν. Τα διάβασαν σωστά;
Σημείωνα ότι «αβέβαιο είναι κατά πόσον τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα θελήσουν να δώσουν το τελικό πολιτικό πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Αν τούτο δεν συμβεί στο ορατό μέλλον κατά απόλυτα δεσμευτικό τρόπο, τόσο η Συμφωνία όσο και οι κυβερνήσεις των Σκοπίων και των Αθηνών θα μπορούσαν να βρεθούν ενώπιον απροβλέπτων εξελίξεων». Απρόβλεπτων μεν προβλέψιμων δε, σήμερα ειδικά.
- Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα μετά και τις δηλώσεις του κυρίου Ζάεφ;
Θα είμαι κατηγορηματικός. Όπως έπραττα πάντοτε. Με αποτέλεσμα κάποιοι διαχρονικά να δυσαρεστούνται. Έχω όμως υποχρέωση απέναντι στην χώρα μου και σε διαδοχικές κυβερνήσεις που μου εμπιστεύθηκαν καίριες θέσεις ευθύνης. Η θέση «η Συμφωνία των Πρεσπών δεν μου αρέσει αλλά την εφαρμόζω κλπ» κινδυνεύει να ανατραπεί από τα γεγονότα. Προβλέψιμα και δήθεν απρόβλεπτα. Σκόπιμο είναι η Κυβέρνηση μας τώρα να συστήσει παρά τω Πρωθυπουργώ ένα ολιγομελές Παρατηρητήριο ή μικρή ομάδα (task force) για τον έλεγχο εφαρμογής της Συμφωνίας. Το προτείνω σταθερά από την αρχή του 2019,ευθύς ως η Συμφωνία έγινε Νόμος του Κράτους.
Φοβούμαι ότι και στο ζήτημα της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών η σημερινή Κυβέρνηση κινδυνεύει να βρεθεί ενώπιον προκλήσεων και εξελίξεων τις οποίες δεν είχε σχεδιάσει να αντιμετωπίσει. Στον τίτλο του βιβλίου χαρακτηρίζω τη Συμφωνία ως «δύσκολη» να εφαρμοστεί συνολικά. Τώρα θα τη χαρακτήριζα ως εύθραυστη.
* Ο Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι πρέσβης επί τιμή, συγγραφέα του βιβλίου «Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία – Αυτοψία της Δύσκολης Συμφωνίας των Πρεσπών» (με Πρόλογο του Ευάγγελου Βενιζέλου, Εκδόσεις Ι.Σιδέρης, 2018).
