Του Θανάση Διαμαντόπουλου
Μιλάνε οι δύο κορυφαίοι, θεσμικά συνδεόμενοι με τη συνταγματική αναθεώρηση, πολιτειακοί παράγοντες της χώρας, ο πρόεδρος της Εθνικής Αντιπροσωπείας Κώστας Τασούλας και ο πρόεδρος της αναθεωρητικής επιτροπής Ευριπίδης Στυλιανίδης. Ο πρώτος με οδύνη επισημαίνει πως η συγκεκριμένη αναθεωρητική διαδικασία δεν επεκτείνεται στην παιδεία, τη Δικαιοσύνη, το περιβάλλον, τη φορολογία, την ανάπτυξη. Για τον δεύτερο πρόκειται για μια εκ προοιμίου ακρωτηριασμένη αναθεώρηση, αφού –μεταξύ άλλων- χάνεται η ευκαιρία για εκσυγχρονισμό της πολιτείας και ανασυγκρότηση της εθνικής οικονομίας. Ενώ για τον μακράν κορυφαίο έλληνα παραγωγό πολιτειακής, συνταγματολογικής και ευρύτερα θεσμικής γνώσης και σκέψης, τον Ευάγγελο Βενιζέλο, η εν εξελίξει αναθεώρηση ασχολείται με αρχαϊκά θέματα, μη ενσωματώνοντας στο επίπεδο του Συντάγματος την εμπειρία της κρίσης, ενώ από το όλο εγχείρημα απουσιάζει ολοσχερώς η δημοσιονομική επίγνωση!
Τότε προς τι η περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας;
Πέραν της συνταγματικής «καθιέρωσης», δηλαδή της θεωρητικής πρόβλεψης, αυτονοήτως ομοφώνου (ποιος να υστερήσει σε φιλολαϊκή διάθεση;) ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, φαίνεται πως θα επιτευχθούν μόνο τα ελάχιστα: Δηλαδή, διά του περιορισμού της απαιτούμενης πλειοψηφίας, θα διευκολυνθεί η ανάδειξη των επικεφαλής των ανεξαρτήτων αρχών και θα αποσυνδεθεί η αδυναμία εκλογής ΠτΔ από την πρόωρη διάλυση του Κοινοβουλίου.
Για το πρώτο, το εγγυημένο εισόδημα, προφανώς απαιτείται πολλή βουλησιαρχία –οι πολιτικοί μας δεν στερούνται ασφαλώς- για να θεωρηθεί πως η εγγυημένη ανάπτυξη και η εγγυημένη διάχυση του εθνικού πλούτου είναι καταστάσεις συνταγματικώς κατοχυρώσιμες.
Το δεύτερο είναι θετικό βήμα, σημαντικό έστω, αλλά έλασσον.
Το τρίτο είμαι ο τελευταίος που θα το υποτιμήσω. Προ 12ετίας, ενόψει της τότε εξελισσόμενης –αστείας τελικά- αναθεώρησης, πρώτος ίσως και εκτός πάσης επικαιρότητας είχα εισηγηθεί την αποδέσμευση της προεδρικής εκλογής από τη διάλυση του Κοινοβουλίου, προκειμένου να μην είναι η χώρα μας η μόνη στον κόσμο, μαζί με την Αλβανία, που θα περιλαμβάνει στο θεσμικό της οπλοστάσιο μια αυτοαναφλέξιμη ωρολογιακή βόμβα. Είχα κάνει, μάλιστα, και συγκεκριμένη πρόταση αντιμετώπισης του προβλήματος –την επιμήκυνση της θητείας του υπηρετούντος και με συναινετική πλειοψηφία εκλεγμένου ΠτΔ- προκειμένου να μην οδηγούμαστε σε μονοκομματική/μονοπαραταξιακή επιλογή, κάτι που φαίνεται πως θα θεσμοθετήσει η παρούσα κυβερνητική πλειοψηφία.
Αν, μάλιστα, υπήρχε κίνδυνος στην παρούσα συγκυρία να μην εκλεγεί πρόεδρος, θα ήθελα την πρόοδο της σχετικής αναθεωρητικής διαδικασίας, έστω και γι' αυτό μόνο το θέμα. Τέτοιος κίνδυνος, όμως, δεν υπάρχει. Γιατί δεν συμφέρει κανένα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, πλην ίσως του ΚΚΕ με τη γνωστή κουλτούρα της «μπαχαλοδιασποράς».
Τούτων δοθέντων, δεδομένου πως δεν γίνεται κάθε μέρα να ξεκινάει καινούργια αναθεωρητική διαδικασία, κάνω έκκληση προς την κυβέρνηση να πετάξει στα σκουπίδια της Ιστορίας την παρούσα διαδικασία και να δρομολογήσει νέα, σοβαρότερη και πλέον εμβαθύνουσα. Εκεί, δε, –πέραν της ρύθμισης του θέματος της ανάδειξης του ΠτΔ και των επικεφαλής των ανεξαρτήτων αρχών- πρέπει να υπάρχουν προβλέψεις που να διευκολύνουν την ουσιώδη επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης… Πρέπει, επίσης, να θεσμοθετείται η ανάδειξη των δικαστικών ηγεσιών από την επιτροπή θεσμών και διαφάνειας της Βουλής με συναινετική πλειοψηφία (με πρόβλεψη προσωρινών φορέων των σχετικών καθηκόντων μέχρι την επίτευξη της πλειοψηφίας των 3/5)… Και, πρωτίστως, απαιτείται αφαίρεση από πολιτικούς και δικαστικούς παράγοντες της δυνατότητας να παράγουν, συνειδητά ή ανεπιγνώστως, «δημοσιονομική αφροσύνη».
Ως προς το τελευταίο να επισημάνω πως κατά την τελευταία προ κρίσης 10ετία (2000-2009) οι αυξήσεις των αμοιβών συνολικά στη Γερμανία ήταν 9%, στην ΕΕ 27%, στην Ελλάδα όμως, με κυβερνητικές πολιτικές ή δικαστικές αποφάσεις, …81%: γεωμετρική πρόοδος με λόγο το 3! Ενώ επίσης εκτοξεύτηκαν στον ουρανό οι δαπάνες για συντάξεις ή μισθούς –και νεοπροσλαμαβόμενων- ΔΥ. Είναι δε αστείο να αναφέρεται ως πρώτιστη αιτία της κρίσης η διαφθορά πολιτικών, αφού «την καταβαράθρωση των δημόσιων οικονομικών της χώρας δεν την προκάλεσαν οι λίγοι που έφαγαν πολλά, αλλά οι πολλοί που 'έφαγαν' -από- λίγα». Άλλο θέμα πως οι διεφθαρμένοι πολιτικοί έδειξαν ηθικά αναξιότητα, ενώ οι κακομαθημένοι πολίτες –και οι «ακόλουθοι» τους δημόσιοι άνδρες- μόνο πολιτική ανευθυνότητα…
Σημειωτέον, δε, πως αν η -κατά Βενιζέλο- συνταγματική κατοχύρωση της δημοσιονομικής επίγνωσης πολιτικώς είναι δυσεπίτευκτη, τα λοιπά προτεινόμενα «πρόσθετα» είναι ευχερώς επιτεύξιμα στο εγγύς μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση, χωρίς τα προαναφερόμενα θα πρόκειται, φοβάμαι, για μια ακόμη επιβεβαίωση της απουσίας σοβαρότητας του πολιτικού προσωπικού μας. Μετά την ολίγιστη αναθεώρηση του Κώστα Καραμανλή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει «πετύχει» μια μικρή αναθεώρηση…