Του Γιάννη Παντελάκη
Προσπαθώ ν'' αφήσω στην άκρη προσωπικές εκτιμήσεις και υποκειμενικές απόψεις και να καταλάβω τι συμβαίνει με τις πολύμηνες διαπραγματεύσεις, που, σύμφωνα με κυβερνητικά χείλη, θα είχαν ολοκληρωθεί εδώ και καιρό. Το μόνο σίγουρο είναι πως έχει δημιουργηθεί το απόλυτο χάος, το οποίο κινείται γύρω από το τρίγωνο ΔΝΤ - Ε.Ε.- ελληνική κυβέρνηση. Ένα χάος το οποίο τροφοδοτείται από νέες δηλώσεις, νέες πληροφορίες, νέα σχέδια τα οποία ωστόσο μεταξύ τους εμφανίζουν τεράστιες αποκλίσεις και συχνά είναι αντιφατικά μεταξύ τους. Και μόνο απορίες μπορεί κάποιος να διατυπώσει. Ας τις χαρακτηρίσουμε αφελείς.
Το μεσημέρι της Δευτέρας, άκουσα την κ. Γεροβασίλη να δηλώνει πως η κυβέρνηση είναι έτοιμη να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις του περασμένου Ιουλίου. Λογικό ακούγεται, όσο λογική βέβαια μπορεί να θεωρηθεί η επιβολή νέων μέτρων που θα ξεπερνούν τα 5,4 δισ. σε μια ήδη κατακερματισμένη κοινωνία και οικονομία. Ωστόσο, αυτήν τη συμφωνία έφερε η κυβέρνηση. Αυτή η συμφωνία, όμως, έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση από την ίδια κυβέρνηση μερικές ώρες πριν. Τότε που μοίρασε στους δημοσιογράφους ένα ακόμα non paper, στο οποίο γίνεται σαφές πως θα δεχόταν και επιπλέον των 5,4 δισ. μέτρα ύψους άλλων 3 - 3,5 δισ., εφόσον όμως ρυθμιστεί η ελάφρυνση του χρέους.
Η ακριβής διατύπωση της κυβερνητικής θέσης αναφέρει ότι «η τελική της θέση θα εξαρτηθεί από ολόκληρο το «πακέτο» που θα είναι στο τραπέζι και που, προφανώς, θα συμπεριλαμβάνει και την ελάφρυνση του χρέους η οποία με βάση τη συμφωνία του Ιουλίου, είναι προγραμματισμένο να αποφασιστεί αμέσως μετά την πρώτη αξιολόγηση». Η κυβέρνηση, δηλαδή λέει, ότι θα δεχόταν επιπλέον μέτρα 3 - 3,5 δισ. (που θα εφαρμοστούν στην περίπτωση που δεν πιάσουμε τον στόχο του 3,5% πλεονάσματος το 2018), αν και εφόσον ρυθμιστεί το χρέος. Απορία πρώτη: η ρύθμιση του χρέους υπήρχε και στη συμφωνία του Ιουλίου και είναι μια ρύθμιση την οποία η κυβέρνηση έχει «πουλήσει» στο εσωτερικό της χώρας ως μια μεγάλη επιτυχία αντίβαρο στη σκληρή συμφωνία του καλοκαιριού. Οπότε, γιατί χρειάζονται μέτρα - καβάντζα για να προωθηθεί η ελάφρυνση του χρέους και αυτό η κυβέρνηση το αποδέχεται; Ή τουλάχιστον, το συζητάει;
Κάποιος δεν λέει την αλήθεια και όλοι υποπτευόμαστε ποιος. Ας προχωρήσουμε τις σκέψεις όμως. Την περασμένη εβδομάδα, η κυβέρνηση δημιούργησε μια τεχνητή κρίση η οποία, μεταξύ άλλων, περιελάμβανε την αιφνιδιαστική κατάθεση στη Βουλή δυο νομοσχεδίων (φορολογικό - ασφαλιστικό). Ωστόσο, έσπευσε αμέσως να διευκρινίσει πως δεν πρόκειται για μονομερή ενέργεια, αλλά ότι θα ψηφιστούν μόνο μετά τη συμφωνία με τους δανειστές. Εδώ διατυπώνεται η δεύτερη απορία του αφελούς: αφού τα νομοσχέδια δεν θα ψηφιστούν αν δεν συμφωνήσει η άλλη πλευρά, γιατί κατατίθενται στη Βουλή; Η απάντηση «για να κερδηθεί χρόνος» δεν έχει βάση. Θα μπορούσαν να ετοιμάζονται στα υπουργεία μέχρι να οριστικοποιηθεί η συμφωνία. Η εναλλακτική απάντηση «δημιουργείται η εντύπωση στην ελληνική κοινωνία ότι η κυβέρνηση λειτουργεί αυτόνομα, ανεξάρτητα κλπ», ακούγεται πιο πειστική.
Είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση επιχείρησε να εκμεταλλευτεί τη διαφωνία Ε.Ε. - ΔΝΤ σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση του χρέους. Και καλά θα έκανε εφόσον θα είχε την ικανότητα, αλλά και τη δυνατότητα να πετύχει κάτι ευνοϊκό για τη χώρα μας. Στην προσπάθειά της αυτή, πρόβαλε τις υποκλαπείσες συνομιλίες στελεχών του ΔΝΤ και γενικότερα επιχείρησε ν'' αναδείξει αυτήν τη διάσταση απόψεων. Ακόμα και τώρα, στις δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών ενισχύεται αυτή η διάσταση. Ωστόσο, διαβάζω δυο δημοσιεύματα έγκυρων εφημερίδων του εξωτερικού, της αμερικανικής Wall Street Journal και της γερμανικής Suddeutsche Zeitung, τα οποία μας πληροφορούν για μια εντελώς διαφορετική εξέλιξη που συνέβη τα τελευταία εικοσιτετράωρα στην Ουάσινγκτον. Ότι η Κομισιόν, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ συμφώνησαν σε μυστική συνάντηση (μεταξύ Λαγκάρντ, Ντράγκι, Ντάισελμπλουμ, Μοσκοβισί και Σόιμπλε) γι'' αυτό το νέο πακέτο 3 - 3.δισ. ως μέτρα ασφαλείας αν δεν επιτευχθεί το πλεόνασμα 3,5% το 2018. Τρίτη απορία αφελούς: να πιστέψω τη Γεροβασίλη και τα ελληνικά ΜΜΕ που λειτουργούν ως παρακολουθήματα της κυβέρνησης που εξακολουθούν να βλέπουν διάσταση μεταξύ των δανειστών ακόμα και σήμερα ή τα δημοσιεύματα των δυο ξένων εφημερίδων;
Όποιος απαντήσει στις τρεις αυτές αφελείς (;) απορίες θα έχει κατανοήσει τι κρύβεται πίσω από αυτό το χάος που περιγράφαμε στην αρχή του σημειώματος. Και ιδιαίτερα, θ'' απαντήσει για το ποιος και για ποια σκοπιμότητα το προκαλεί…