Το ενδεχόμενο διπλών εκλογών το 2023 μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ανησυχίας για τις αγορές, αλλά εφόσον αυτές οδηγούν σε μια σταθερή κυβέρνηση, δεν υπάρχει κανένα αρνητικό αντίκτυπο, τονίζει στο Liberal ο αναλυτής της Bank of America Αθανάσιος Βαμβακίδης αναφορικά με το ερώτημα πως αντιμετωπίζουν οι αγορές τη συζήτηση που έχει ανοίξει στην δημόσια σφαίρα για διπλές κάλπες. Προσθέτει μάλιστα ότι δεν θα άρεσε στις αγορές ένας κυβερνητικός συνασπισμός, καθώς η πολιτική ιστορία της Ελλάδας δείχνει ότι τέτοιες κυβερνήσεις δεν διαρκούν για πολύ. Βλέπει ότι η ελληνική οικονομία θα αποκτήσει την επενδυτική βαθμίδα μέσα στο 2023, ενώ απαντά ότι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για την πορεία της χώρας είναι εξωτερικοί, μιλώντας για το γεωπολιτικό ρίσκο και τη διαμάχη Ρωσίας-Ουκρανίας, τη πανδημία, τις ενεργειακές τιμές, τις διακυμάνσεις στις αγορές λόγω αυξήσεων των επιτοκίων της Fed, της πιθανότατης αύξησης του κόστους δανεισμού.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Είναι πραγματικός ο κίνδυνος του πληθωρισμού ή θα κρατήσει 4-5 μήνες και μετά θα επανέλθουμε στα περυσινά επίπεδα;
Ανησυχούμε πολύ περισσότερο για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ παρά για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη. Η αμερικανική οικονομία σαφώς και υπερθερμαίνεται, με τους μισθούς να αυξάνονται και τη δημοσιονομική πολιτική να παραμένει προς ώρας χαλαρή. Στην Ευρωζώνη, ο πληθωρισμός οφείλεται κυρίως στο αρνητικό σοκ από τις υψηλές ενεργειακές τιμές. Εκτιμούμε ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα σταθεροποιηθεί μεσοπρόθεσμα στο 3% μεσοπρόθεσμα, ενώ στην Ευρωζώνη θα υποχωρήσει στο 1,5%. Φυσικά, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα γύρω από τις παραπάνω προβλέψεις, αλλά έχουμε την ισχυρή πεποίθηση ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ θα παραμείνει πολύ πάνω από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό.
- Κάποιοι θεωρούν ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να αποτελέσει φέτος τη μεγάλη έκπληξη της Ευρώπης. Συμφωνείτε;
Η ελληνική οικονομία τα κατάφερε πολύ καλά πέρυσι, καταγράφοντας ανάπτυξη 8,6% έναντι ενός μέσου όρου 5% στην Ευρωζώνη. Φυσικά, η έκρηξη ήρθε έπειτα από μια κατάρρευση κατά 7,8% το 2020, όταν ξεκίνησε η πανδημία. Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική οικονομία κατέγραψε πέρυσι μια από τις πιο δυναμικές πορείες στην Ευρωζώνη. Εκτιμούμε ότι το 2022 η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί, με πρόβλεψη για ρυθμό 3,8%, έναντι μέσου όρου της Ευρωζώνης στο 3,6%. Δεν θα το χαρακτήριζα αυτό ως «η μεγάλη έκπληξη στην Ευρώπη», αλλά θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι εφόσον αποδειχθούν σωστοί οι παραπάνω αριθμοί.
- Η κυβερνητική θητεία λήγει το 2023 και κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστούν διπλές εκλογές. Φοβάστε τον πολιτικό κίνδυνο;
Οι αγορές τείνουν να έχουν ένα πολύ μικρότερο ορίζοντα και δεν εστιάζουν καθόλου στις ελληνικές εκλογές του επόμενου έτους. Προς το παρόν, βλέπουν μια ισχυρή κυβέρνηση, να ελέγχει πλήρως και να χειρίζεται πολύ καλά την πανδημία. Το ενδεχόμενο διπλών εκλογών το 2023 μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ανησυχίας για τις αγορές, αλλά εφόσον οδηγούν σε μια σταθερή κυβέρνηση, δεν βλέπω κανένα αρνητικό αντίκτυπο. Δεν νομίζω ότι θα άρεσε στις αγορές ένας κυβερνητικός συνασπισμός. Η ιστορία στην Ελλάδα δείχνει ότι τέτοιες κυβερνήσεις δεν διαρκούν για πολύ.
- Στο σενάριο που θα έχουμε πρόωρες εκλογές το 2022, η Ελλάδα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται ή επανέρχεται ο πολιτικός κίνδυνος; Πώς βλέπει ο επενδυτικός κόσμος και εσείς ένα τέτοιο σενάριο; Η Ελλάδα θα παραμείνει μια αξιόπιστη επενδυτική επιλογή;
Δεν νομίζω ότι σε ένα τέτοιο σενάριο οι αγορές και οι επενδυτές θα ανησυχούσαν για την πολιτική αστάθεια. Το πιθανότερο είναι ότι θα έκαναν μια «παύση» και θα περίμεναν το τελικό αποτέλεσμα, ειδικά εάν είχαμε διπλές εκλογές, γεγονός που απαιτεί χρόνο για να φανεί ένα τελικό αποτέλεσμα. Αυτό θα μπορούσε να έχει προσωρινά αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη. Φυσικά, πολλά θα εξαρτηθούν και από τις δημοσκοπήσεις σε εκείνο το σημείο και από το τι είδους σενάρια θα έκαναν οι αγορές, καθώς και από τις εξελίξεις στον υπόλοιπο πλανήτη.
- Πότε βλέπετε να παίρνει η χώρα την επενδυτική βαθμίδα;
Πιστεύουμε ότι αυτό θα συμβεί κάποια στιγμή το 2023. Η χώρα έχει πλήρη και εύκολη πρόσβαση στις αγορές και επέδειξε ισχυρή ικανότητα πριν από την πανδημία να βάλει σε τάξη τις δημοσιονομικές της ισορροπίες. Η ανάπτυξη είναι ισχυρή και μια σειρά από βασικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο. Η Ελλάδα είναι επίσης μέρος του προγράμματος επανεπένδυσης QE της ΕΚΤ, το οποίο βοηθά να διατηρείται το κόστος δανεισμού της σε πολύ χαμηλό επίπεδο.
- Εν κατακλείδι ποια είναι τα μεγαλύτερα ρίσκα που έχει μπροστά της η Ελλάδα;
Οι εξωτερικοί και παγκόσμιοι κίνδυνοι είναι οι πιο σημαντικοί. Καταρχήν, η πορεία της πανδημίας και κατά πόσο αυτή θα βελτιωθεί μετά τη μετάλλαξη Ομικρον. Μετά, οι τιμές της ενέργειας, για τις οποίες αναμένουμε ότι θα αυξηθούν περισσότερο φέτος. Οι διακυμάνσεις στις αγορές κυρίως λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων της Fed. Η πρόωρη αυστηροποίηση της πολιτικής της ΕΚΤ, η οποία θα μπορούσε να αυξήσει το κόστος δανεισμού. Και φυσικά οι γεωπολιτικές εξελίξεις, με πιο άμεσο κίνδυνο τη διαμάχη Ρωσίας-Ουκρανίας.
Στο εσωτερικό, οι επενδυτές εστιάζουν περισσότερο στην υλοποίηση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, με την Ελλάδα να λαμβάνει κεφάλαια ίσα με το 17% του ΑΕΠ τα επόμενα 5 χρόνια. Περίπου τα 2/3 των πόρων θα είναι επιχορηγήσεις. Η Ελλάδα σχεδιάζει να συγκεντρώσει ακόμη μεγαλύτερους πόρους μέσω του τραπεζικού δανεισμού, με αποτέλεσμα πληθώρα επενδύσεων. Ίσως να μη μπορώ να αναδείξω αρκετά το πόσο μεγάλη ευκαιρία αποτελεί για τη χώρα το Ταμείο για να ενισχύσει τα θεμελιώδη οικονομικά της και να αυξήσει τις αναπτυξιακές της δυνατότητες. Αλλά φυσικά, η Ελλάδα πρέπει να αποφύγει τα λάθη του παρελθόντος και να ξοδέψει τα χρήματα με σύνεση.
