Η προϊούσα οικονομική καταστροφή λόγω κορονοϊού δημιούργησε την ιστορική ευκαιρία για την πολιτική μετεξέλιξη της ΕΕ. Οι ισχυρές αντιδράσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας έδωσαν το άλλοθι στη Γερμανία να συμφωνήσει στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ανοίγει έτσι ο δρόμος για περισσότερα βήματα πολιτικής ενοποίησης στα επόμενα χρόνια.
Αυτή είναι η στιγμή και για τον συνολικό επανασχεδιασμό της πορείας της Ελλάδας. Η στρατηγική των δημόσιων επενδύσεων στην καινοτομία είναι η μόνη που μπορεί να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για την συνολική ανασυγκρότηση της χώρας. Τα 50-60 δισεκατομμύρια ευρώ των κοινοτικών ενισχύσεων μέσω των κατάλληλων ΣΔΙΤ (Συμπράξεων Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα) μπορούν να προσεγγίσουν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ και να καλύψουν το επενδυτικό κενό της καταστροφικής δεκαετίας 2009-2019.
Σε αυτή την διαδικασία το Δημόσιο κατευθύνει τις επενδύσεις, δημιουργεί νέες αγορές και, κυρίως, αναλαμβάνει τα ρίσκα και τις αβεβαιότητες μιας σειράς «εμβληματικών στρατηγικών». Το προτεινόμενο μοντέλο βασίζεται στον θεσμό των ΣΔΙΤ, προβλέπει την συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, και απαιτεί την αυστηρή τήρηση των αρχών της Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Με τις εμβληματικές στρατηγικές η πολιτεία σηματοδοτεί τις προτεραιότητες στην οικονομία και την κοινωνία, ανοίγει νέους δρόμους έρευνας και καινοτομίας στους συγκεκριμένους τομείς δράσεων, αναλαμβάνει τα ρίσκα της δημιουργίας των νέων αγορών, και καλεί τα ιδιωτικά κεφάλαια να επενδύσουν στην πολλαπλασιαστική διαδικασία των αναμενόμενων αποτελεσμάτων.
Μια πρώτη σειρά εμβληματικών στρατηγικών για την Ελλάδα μπορεί να είναι οι εξής: (α) τεχνολογίες αιχμής για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας, (β) πράσινη στρατηγική για την ενέργεια, (γ) ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης, (δ) η Ελλάδα γίνεται διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο στην Ανατολική Μεσόγειο, (ε) στρατηγική για την γήρανση του πληθυσμού, (στ) επανασχεδιασμός και αναδιοργάνωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, (ζ) δημιουργία φορέα μεταποίησης και εξαγωγών αγροτικών προϊόντων, (η) δημιουργία φορέα ή φορέων μεταποίησης για την υποκατάσταση εισαγωγών σε επιλεγμένους τομείς της οικονομίας, (θ) δημιουργία φορέα ασφάλισης φυσικών καταστροφών, και (ι) κεφαλαιοποίηση του συστήματος συντάξεων και δημιουργία φορέα στρατηγικών επενδύσεων.
Η πρώτη προτεραιότητα είναι αυτή της ενίσχυσης της εθνικής άμυνας. Επειδή ο χρόνος τρέχει αντίστροφα, χρειάζεται άμεση κινητοποίηση του οικουμενικού ελληνισμού, σε επιστημονικό και οικονομικό επίπεδο, για την απόκτηση ή κατασκευή «έξυπνων» όπλων μεγάλης εμβέλειας. Η εφαρμογή της γνωστής στρατηγικής MAD (Mutual Asssured Destruction), έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική σε πιο δύσκολες καταστάσεις και επομένως, θα συμβάλλει καθοριστικά στο να πεισθούν οι γείτονες ότι η άνευ όρων προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης είναι μονόδρομος.
* O Μιλτιάδης Νεκτάριος είναι Καθηγητής του Τμήματος Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς
