Λίγες βδομάδες πριν τις εκλογές του 1985 (τι θυμάμαι τώρα, ε;) ουρές ανθρώπων ανεβοκατέβαιναν τις σκάλες της Χαριλάου Τρικούπη. Έμπαιναν σε διάφορα γραφεία (ανάλογα με τις οδηγίες που είχαν από τις Κλαδικές και τις Τοπικές), έπαιρναν ένα χαρτάκι κι έφευγαν τρέχοντας για διάφορες κρατικές υπηρεσίες. Το μεσημέρι γύριζαν στο σπίτι τους ως δημόσιοι υπάλληλοι.
Πράγματι, πριν τις εκλογές του ’85 (και όχι τόσο το ‘81-’82 που είπε ο Πολάκης) υπήρξε ένα ΠΑΣΟΚικό όργιο προσλήψεων στο δημόσιο που όμοιο του δεν είχε ξαναγίνει ποτέ. Τότε πρωτοβγήκε η φράση «δεν υπάρχουν καρέκλες να κάτσουν οι υπάλληλοι». Ούτε ΑΣΕΠ υπήρχε εκείνη την εποχή, ούτε ευρωπαϊκοί έλεγχοι, ούτε προειδοποιητικές εκθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος δημοσιεύονταν, ούτε Στατιστική Υπηρεσία της προκοπής λειτουργούσε, ούτε η έννοια της αύξησης των ελλειμμάτων υπήρχε, ούτε προσφυγές στα δικαστήρια γίνονταν για τέτοια θέματα.
Η ελληνική κοινωνία ήταν συνηθισμένη από δεκαετίες σ’ αυτή την διαδικασία. Ο υπουργός, ο διοικητής ή ο Πρόεδρος του Οργανισμού διόριζαν μονίμους δημοσίους υπαλλήλους με μια απλή εντολή. Αορίστου χρόνου κατ’ ευθείαν, ούτε καν εξάμηνα ή οκτάμηνα που στην συνέχεια παγιώνονταν, όπως έγινε αργότερα μετά την θέσπιση του ΑΣΕΠ. Απλώς ως το ’81 οι κυβερνήσεις έκαναν κάποιο κράτει, με αποτέλεσμα να είναι λίγοι οι τυχεροί που είχαν ισχυρό δόντι για να μπουν στο δημόσιο, συνοδευμένο πάντα από χαρτί κοινωνικών φρονημάτων.
Ο Ανδρέας άνοιξε τις πόρτες και φώναξε «περάστε» στα κατατρεγμένα και αποκλεισμένα από το κράτος κοινωνικά στρώματα. Τα υπουργεία έπηξαν από κόσμο, οι (κρατικές τότε) τράπεζες γέμισαν καινούριους τραπεζοϋπαλλήλους, οι οργανισμοί βούλιαξαν από φρέσκες φάτσες. Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ήταν το ΙΚΑ: Μέσα σε δυο βδομάδες, τον Μάιο του ’85 (οι εκλογές έγιναν 2 Ιουνίου) οι υπάλληλοι του από 4.500 έγιναν 9.000. Διπλασίασαν το προσωπικό του(!) Στην Ολυμπιακή, το προσωπικό αυξήθηκε κατά 50% επίσης.
Οι διορισμοί αυτοί (ο τότε αρχηγός της ΝΔ Κων. Μητσοτάκης τους υπολόγισε στις 50.000 μόνο μέσα στην προεκλογική περίοδο) έγιναν με στόχο την ψηφοθηρία. Οι τότε ΠΑΣΟΚοι ήθελαν ψήφους, δεν κατατρύχονταν από λενινιστικά σύνδρομα αλλαγής του συσχετισμού των δυνάμεων (όπως τώρα ο Πολάκης που μιλά για διορισμούς στο δικαστικό σώμα). Όμως αντικειμενικά, ένας τέτοιος χείμαρρος ανθρώπων άλλαξε την σύνθεση του σώματος των δημοσίων υπαλλήλων και αλλοίωσε τους πολιτικούς συσχετισμούς στο εσωτερικό του.
Και μετά τι έγινε; Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές του ’85 και έχασε τρεις απανωτές εκλογές το ’89 και το ’90. Δημιούργησε μια στρατιά υπαλλήλων που πέρασαν όλο τον εργασιακό τους βίο πιστεύοντας ότι δικαιούνται να δουλεύουν με τον ίδιο τρόπο που διορίστηκαν. Όχι με αξιοκρατία, σεβασμό στην ιεραρχία και παραγωγική διάθεση, αλλά με βάση τις κομματικές πλάτες, την πελατειακή σχέση και την ανταλλαγή. Μου δίνεις διορισμό ή μετάθεση, σου δίνω ψήφο και στήριξη. Οι άνθρωποι αυτοί που σήμερα είναι πια συνταξιούχοι στην πλειοψηφία τους (1985-2020 είναι 35 χρόνια), ήταν το κράτος που μαζί με τις ανεύθυνες πολιτικές ηγεσίες έδωσε την χαριστική βολή στην χώρα.
Κράτος αντιπαραγωγικό, ανεξέλεγκτο, όμηρος των συνδικαλιστικών συντεχνιών, αναξιολόγητο, αυθάδες απέναντι στον πολίτη, αρνητικό σε κάθε αλλαγή και προσαρμογή. Η μόνη πραγματική αλλαγή συσχετισμών που έγινε τότε, ήταν η δραματική επιδείνωση της νοοτροπίας του τεράστιου σώματος των δημοσίων υπαλλήλων, εις βάρος όλων των υπολοίπων. Όσο για την πολιτική τους συμπεριφορά, ήταν η αναμενόμενη για ανθρώπους που βασίζονταν σε πελατειακές σχέσεις. Ψήφιζαν πάντα αυτόν που ψυχανεμίζονταν ότι ερχόταν και τιμωρούσαν πάντα όποιον αποτολμούσε να τους ξεβολέψει απ’ αυτό που ήξεραν.
Το ’85 ψήφισαν Ανδρέα που τους διόρισε, το ’90 Μητσοτάκη, το ’93 πάλι Ανδρέα, μετά Σημίτη που τους μοίραζε χρήμα, ακολούθως Καραμανλή που ερχόταν με φόρα, κι από το ’10 ξέχασαν αυτόν που τους έβαλε στην δουλειά και τους τάιζε για δεκαετίες επειδή τους έκοψε το δώρο. Ψήφισαν μαζικά Τσίπρα για να τους δώσει πίσω τα λεφτά και να μην τους αξιολογήσει, αλλά το ’19 μεταπήδησαν στον Κυριάκο που ήταν βέβαιος νικητής κι ας τον φοβούνταν λόγω του προτέρου βίου του με τις απολύσεις.
Οπότε, οι συσχετισμοί στο κράτος δεν αλλάζουν με διορισμούς, αγαπητέ. Βρείτε άλλον τρόπο, αν θέλετε σώνει και καλά να αποδώσετε εκεί την σημερινή σας θέση. Διορίζοντας έναν, φτιάχνεις έναν αχάριστο και εννιά δυσαρεστημένους. Διορίζοντας τρεις χιλιάδες (δικαστές) τι φτιάχνεις άραγε;
