Της Εύας Στάμου
Αν ισχυριζόμουν ότι την τελευταία τετραετία, τα προσφυγικά στρατόπεδα από κέντρα φιλοξενίας έχουν μετατραπεί σε κέντρα μόνιμης κράτησης, ορισμένοι θα με αποκαλούσαν λαϊκίστρια.
Αν τους εξηγούσα ότι όχι μόνο έχουν μετατραπεί σε κέντρα κράτησης αλλά δεν φυλάσσονται στοιχειωδώς, με αποτέλεσμα να σημειώνονται συχνά ξυλοδαρμοί, κλοπές, βιασμοί και περιστατικά σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και γυναικών από φρουρούς, διακινητές μα και άλλους πρόσφυγες, ίσως να μου απαντούσαν ότι δεν πρέπει να διαμαρτύρομαι εφόσον τέτοια περιστατικά έχουν σημειωθεί και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως στη Βρετανία και τη Γαλλία.
Οι πολίτες αυτοί μπορεί να αδιαφορούν παντελώς για το αν οι πρόσφυγες «λιάζονται» ή αν κακοποιούνται, ή ίσως να μην γνωρίζουν ότι στα στρατόπεδα που βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος, δεν υπάρχουν κατάλληλα διαμορφωμένοι χώροι- σκηνές που κλείνουν εσωτερικά, ντους, και τουαλέτες – για τη διαμονή των γυναικών και των παιδιών που αποτελούν το 55% των προσφύγων που διασχίζουν τα σύνορα της Ελλάδας.
Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του Μπρουκ Μπάουερ, ιδρυτή της διεθνούς εταιρίας Nurture Project, που παρέχει υλική και ψυχολογική υποστήριξη σε γυναίκες πρόσφυγες πριν και μετά τη γέννα, η εμπειρία των γυναικών προσφύγων από τα ελληνικά νοσοκομεία είναι πραγματικά τραυματική. Οι περισσότερες από τις γυναίκες αυτές είναι νεαρές, δίχως σύζυγο ή άλλους συγγενείς που θα μπορούσαν να τις βοηθήσουν και χωρίς προηγούμενη εμπειρία από γέννα.
Η εγκυμοσύνη τους είναι αποτέλεσμα βιασμού που υπέστησαν είτε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, είτε κατά την παραμονή τους σε στρατόπεδο φιλοξενίας επί ελληνικού εδάφους.
Σχεδόν όλες οι γυναίκες που ερωτήθηκαν έχουν υποστεί καισαρική τομή χωρίς κανείς να τις ρωτήσει ή έστω να τις ενημερώσει για την διαδικασία. Δεν είναι λίγες αυτές που δήλωσαν ότι πέρασαν επώδυνες γυναικολογικές εξετάσεις χωρίς χορήγηση παυσίπονων, και δίχως συμπαράσταση από κανέναν. Τέλος, όσες είχαν γεννήσει σε ελληνικό νοσοκομείο δεν είχαν την παραμικρή ενημέρωση για το πώς να φροντίσουν τα νεογέννητα μωρά τους, κυρίως λόγω της απουσίας διερμηνέων που θα μπορούσαν να τους μεταφέρουν τις οδηγίες των ιατρών, της μαίας και του νοσηλευτικού προσωπικού.
Την ίδια στιγμή γνωρίζουμε ότι αρκετά ασυνόδευτα προσφυγόπουλα εισέρχονται στα νοσοκομεία (Αγλαΐα Κυριακού, νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία, νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης) με εντολή εισαγγελέα προκειμένου να υποβληθούν σε ιατρικές εξετάσεις αλλά καταλήγουν να παραμένουν στα νοσηλευτικά ιδρύματα για έξι ή περισσότερους μήνες.
Αναρωτιέμαι για ποιο λόγο δεν δημιουργούνται ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων παιδιών, όπως ζητούν οι γιατροί, εφόσον η ελληνική Κυβέρνηση έχει λάβει για τον σκοπό αυτό χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε τα προσφυγόπουλα να μην καταλήγουν παρατημένα στα νοσοκομεία χωρίς καμία μέριμνα εκπαιδευτικού χαρακτήρα.
Η κατασκευή ξεχωριστών εγκαταστάσεων για παιδιά και γυναίκες είναι το πιο βασικό. Σημαντική επίσης είναι η απασχόληση περισσότερων γυναικών αξιωματικών και φρουρών στα στρατόπεδα, ώστε οι προσφυγοπούλες να επικοινωνούν τα αιτήματά τους χωρίς να διστάζουν ή να φοβούνται, καθόσον στην κουλτούρα τους η επαφή με άντρες που δεν είναι μέλη της οικογένειάς τους, αποτελεί ταμπού. Τέλος, η δυνατότητα να τοποθετείται η γυναίκα που επιθυμεί να κάνει καταγγελία για έγκλημα σεξουαλικής φύσεως σε άλλο στρατόπεδο (re-location), ώστε να αποφύγει τη μελλοντική επαφή με τον θύτη και να προστατευτεί από τα αντίποινα, θα λειτουργούσε απελευθερωτικά για κάποια θύματα βιασμού ή σεξουαλικής εκμετάλλευσης.
Η παρούσα κυβέρνηση έλαβε από την Ευρωπαϊκή Ένωση έγκριση απορρόφησης 1.6 δισεκατομμυρίων ευρώ για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους πρόσφυγες. Πόσο άραγε στοιχίζει η πρόσληψη ψυχολόγων και περισσότερων διερμηνέων; Πόσο μεγάλη δαπάνη είναι τα παυσίπονα για τις ετοιμόγεννες; Και η παροχή στοιχειώδους ασφάλειας στους χώρους φιλοξενίας ώστε να μην κακοποιούνται καθημερινά μικρά αγόρια και κορίτσια, πόσο κοστίζει;