Του Αλέξανδρου Σκούρα
Ποιος είναι ο κατάλληλος ρόλος του κράτους; Η απάντηση που δίνει ο καθένας μας στο ερώτημα αυτό προσδιορίζει σε μεγάλο βαθμό και την ιδεολογική του ταυτότητα. Οι φιλελεύθεροι θέλουμε ένα κράτος περιορισμένο, που αφήνει περισσότερα περιθώρια για το ξεδίπλωμα των δημιουργικών δυνάμεων των ανθρώπων. Οι σοσιαλδημοκράτες θέλουν ένα πιο παρεμβατικό κράτος που ελέγχει την οικονομία και παρεμβαίνει υπέρ των αδυνάτων με κοινωνικά αναδιανεμητικά προγράμματα. Πέρα όμως από αυτές τις σημαντικές επιμέρους διαφορές, όλα τα κύρια σύγχρονα ιδεολογικά ρεύματα συμφωνούν πως το κράτος πριν και πάνω απ' όλα οφείλει να προστατεύει την ζωή, την ελευθερία και την περιουσία των πολιτών - κάτι που απ' ό,τι φαίνεται μέρα με την μέρα, δυστυχώς δεν συμβαίνει στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά την προστασία της ζωής μας, οι πραγματικές δυνατότητες του κράτους μας φάνηκαν στην πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι, αλλά και πιο πριν στις πλημμύρες στη Μάνδρα και σε μια σειρά παρόμοιων τέτοιων καταστροφών. Θάνατοι που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, δυστυχώς συνέβησαν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της ανεπάρκειας του κρατικού μηχανισμού.
Στο κομμάτι της ασφάλειας, αρκεί να δει κανείς την πρόσφατη καταδρομική επίθεση αντιεξουσιαστών στο αστυνομικό τμήμα της Ομόνοιας που είχε ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό τεσσάρων αστυνομικών. Όταν ακόμη και οι άνθρωποι που η πολιτεία τους έχει αναθέσει το δύσκολο έργο της προστασίας των πολιτών δεν μπορούν προστατεύσουν καν τους εαυτούς τους - λόγω των εντολών που έχουν, των κενών σε προσωπικό και των ελλείψεων σε υλικοτεχνικές υποδομές - τότε κι αυτός ο πυλώνας μιας λειτουργικής κοινωνίας, το αίσθημα της ασφάλειας, πάει περίπατο. Οι προσωπικές ιστορίες αστυνομικών που ζητούν στα γενέθλιά τους ως δώρο από τους οικείους τους τα αλεξίσφαιρα γιλέκα που δεν μπορεί να τους χορηγήσει το αστυνομικό τους τμήμα είναι η εικόνα μιας κοινωνίας σε βαθιά διάλυση.
Τα πράγματα δεν είναι καλά ούτε σε ό,τι αφορά τις ελευθερίες μας. Η κυβερνητική προσπάθεια άλωσης και ελέγχου των μέσων ενημέρωσης με τον νόμο Παππά, οι δηλώσεις Πολάκη που προεξοφλούν τη φυλάκιση πολιτικών του αντιπάλων, η σταθερή ανοχή της κυβέρνησης έναντι σε πυρήνες ανομίας όπως ο Ρουβίκωνας, αποκαλύπτουν το έλλειμμα σεβασμού απέναντι τόσο στις ατομικές ελευθερίες των Ελλήνων, όσο και στις συνταγματικές προβλέψεις που προσδιορίζουν το είδος, το χαρακτήρα και τις εγγυήσεις του πολιτεύματος μας.
Για να βελτιωθούν όλα αυτά, δύο είναι οι προϋποθέσεις: Η πρώτη είναι τα χρήματα που έχει στη διάθεσή του το κράτος να πηγαίνουν στη σωστή κατεύθυνση. Με άλλα λόγια, η πικρή αλήθεια -που μεταξύ μας δεν παραδεχόμαστε και πολύ συχνά - είναι ότι για να βελτιωθούν όλα αυτά το κράτος είτε θα πρέπει να αυξήσει κι άλλο τη φορολογία, είτε θα πρέπει να κόψει δαπάνες από κάπου αλλού. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Όσο και να αλλάξει το δόγμα ή η δομή της αστυνομίας, αν δεν έχουμε αλεξίσφαιρα για τους ένστολους η αστυνομία δεν θα μπορεί να κάνει σωστά τη δουλειά της. Αν δεν έχουμε αρκετούς πυροσβέστες και πυροσβεστικά οχήματα, πυρκαγιές που θα μπορούσαν να ελεγχθούν ή έστω να περιοριστεί η καταστροφική τους μανία, θα συνεχίσουν να έχουν τραγικές συνέπειες.
Η δεύτερη προϋπόθεση είναι οι κυβερνώντες να ιεραρχούν τις κρατικές δαπάνες βάσει της πραγματικής τους σημασίας. Ιδιαίτερα σήμερα, εν μέσω αυτής της επίμονης κρίσης, κάθε κρατική δαπάνη που ξεφεύγει από τις θεμελιώδεις υποχρεώσεις της πολιτείας, κάθε δαπάνη που δεν συμβάλλει στην προστασία της ζωής, της περιουσίας και της ελευθερίας μας, θα πρέπει να δικαιολογείται διπλά και τριπλά.
Αυτά όμως είναι ίσως ψιλά γράμματα για μια κυβέρνηση που αυξάνει εν μέσω κρίσης τις μισθολογικές δαπάνες του δημοσίου για να αυξήσει αντίστοιχα την εκλογική της πελατεία, που καμαρώνει για τα υπερπλεονάσματα που πετυχαίνει μέσα από την αντίστοιχη υπερφορολόγηση, που δίνει εντολές ώστε η ΕΡΤ να δαπανά δεκάδες εκατομμύρια για ένα απαξιωμένο τηλεοπτικό προϊόν. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο μόνος τρόπος που έχουμε για πείσουμε την όποια κυβέρνηση να βάζει το κοινό καλό πάνω από το μικροκομματικό της συμφέρον, είναι να το απαιτήσουμε αυτό ενεργά. Σήμερα, δεν έχουμε πλέον άλλη επιλογή.
