Του Δημήτρη Καμπουράκη
Οι πόλεις μας και ειδικά η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, είναι γεμάτες από παλιά τσιμέντα. Δημόσιες και ιδιωτικές κατασκευές που έχουν πια ζωή και χρήση σαράντα, πενήντα ή και ογδόντα χρόνων. Αναρωτιέμαι, ασχολείται κανείς μ' αυτά ή θα χρειαστεί να πέσει καμιά γέφυρα σαν αυτή της Γένοβας, για να φτιάξουμε τότε μια επιτροπή πάνω σε νεκρούς για να μελετήσει το θέμα;
Μηχανικός δεν είμαι, ούτε πολεοδόμος, ούτε εργολάβος, ούτε ειδικός πάνω στην αντοχή των υλικών. Απλός πολίτης είμαι που διαθέτοντας –θαρρώ- τον κοινό νου, διατυπώνω καλοπροαίρετα ερωτήματα. Ομολογώ ότι η πτώση της γέφυρας Μοράντι με σόκαρε, αλλά κυρίως με προβλημάτισε. Διότι αν (πρωτίστως λόγω παλαιότητας) συμβαίνουν τόσο τραγικά δυστυχήματα σε χώρες πολύ πιο προηγμένες και οργανωμένες από την Ελλάδα, τι αλήθεια γίνεται στην χαοτική Ψωροκώσταινα; Παράλογος είμαι;
Ανισόπεδοι κόμβοι και θηριώδη γεφύρια πάνω από δρόμους φτιάχνονται στην Αθήνα από το 1970. Μετά το '80 και μέχρι το 2004, φτιάχτηκαν πολλές εκατοντάδες. Το ίδιο και στην υπόλοιπη χώρα. Έργα Φαραωνικά, χοντροκομμένα και κακομούτσουνα τα πρώτα χρόνια, πιο φινετσάτα και πολύπλοκα στην συνέχεια, συνεχίζουν αδιάκοπα να δέχονται τεράστιους φόρτους από οχήματα, με τις καιρικές συνθήκες να τα δέρνουν αδιάκοπα. Καύσωνες, χιονιάδες, πλημμύρες, σεισμοί, όλα πάνω τους ξεσπούν, ενώ χιλιάδες φορτηγά και αυτοκίνητα τα διασχίζουν κάθε μέρα. Θυμίζω ότι η γέφυρα Μοράντι ενδέχεται να έλαβε το τελειωτικό χτύπημα από κεραυνό.
Αναρωτιέμαι, τα κοιτάζει κανείς αυτά τα γεφύρια; Τα έχει κάποιος υπ' ευθύνη του; Υπάρχει κάποια κρατική υπηρεσία που στέλνει μηχανικούς σε τακτά χρονικά διαστήματα να δουν την κατάσταση τους; Υποθέτω πως κάθε έργο έχει τις προδιαγραφές του και από την στιγμή της κατασκευής του ορίζεται ο χρόνος ζωής του και οι τακτές συντηρήσεις του. Ελπίζω να διαρρηγνύω ανοικτές θύρες και όλα αυτά να γίνονται κανονικά, δηλαδή το κάθε έργο να έχει τον φάκελο του σε κάποιο υπουργείο ο οποίος να συμπληρώνεται όπως πρέπει. Μακάρι.
Αλλά επειδή ζούμε στην Ελλάδα και μάλιστα της κρίσης, επιτρέψτε μου να έχω τις εσωτερικές μου αμφιβολίες και να κρούω το καμπανάκι του κινδύνου. Εδώ δεν έχουμε προσωπικό και οργάνωση για να αντιμετωπίσουμε προβλήματα που φωνάζουν μπροστά στα μάτια μας, την πρόληψη πάνω σε έργα που δεν έχουν δημιουργήσει ακόμα θέμα θα κοιτάξουμε;
Επιτρέψτε μου επίσης να ξέρω πως σκέπτονται όλοι οι υπουργοί διαχρονικά. Αν πουν σ' έναν υπουργό περιβάλλοντος πως (αντί να φτιάξει δέκα καινούρια έργα) πρέπει να διαθέσει όλα του τα λεφτά για να γκρεμίσει και να ξαναφτιάξει τις παλιές, θα πει ''μια χαρά τις βλέπω εγώ τις γέφυρες''. Καθότι τα αιτήματα για νέες ανάγκες συσσωρεύονται στο γραφείο του και οι πιέσεις δεν τον αφήνουν να περπατήσει στους διαδρόμους της Βουλής.
Στο μεταξύ, υπάρχει κι ένα γενικότερο πρόβλημα. Πέραν των δημοσίων παλιών τσιμέντων, υπάρχουν και τα ιδιωτικά. Υπάρχουν ολόκληρες συνοικίες γύρω από τα κέντρα των πόλεων σκεπασμένες από ωκεανούς σαρακοφαγωμένου μπετόν που συμπληρώνει πια ογδόντα χρόνια χρήσης. Για ρίξτε μια ματιά στην Κυψέλη, στο Κουκάκι, στον Νέο Κόσμο.
Για μπείτε (αν τα καταφέρετε) στους ακάλυπτους από πίσω τους για να δείτε το απερίγραπτο χάλι τους. Έτσι κι αλλιώς έχουν ήδη διαλυμένα υδραυλικά, ηλεκτρικά, πατώματα, κουζίνες και ντουλάπες. Δεν συντηρούνται πια, έχουν υποβαθμιστεί οικιστικά (μένουν κυρίως μετανάστες) και οι περιοχές μετατρέπονται σε γκέτο.
Θα ρωτήσετε τι δουλειά έχει το κράτος μ' αυτά τα κτίσματα αφού είναι ιδιωτικά. Σύμφωνοι, αλλά αν κάποια στιγμή καταρρεύσει (χτύπα ξύλο) κάποια από εκείνες τις θηριώδεις πολυκατοικίες εκατό διαμερισμάτων που στριμώχνονται στα Πατήσια παίρνοντας μαζί της άγνωστο αριθμό ατόμων, ποιος θα 'χει την ευθύνη; Μα θα πέσουν τα τσιμέντα, θα ρωτήσετε. Ξέρω κι εγώ; Μπορεί να γράφω σαχλαμάρες, αλλά αν μια κακοφτιαγμένη και κακοσυντηρημένη πολυκατοικία συμπληρώσει τα εκατό της χρόνια, με βεβαιώνετε εσείς ότι αντέχει;
Τέλος πάντων, καλό είναι μετά την τραγωδία στο Μάτι να φυσάμε και το γιαούρτι. Ειδικά μετά και το δυστύχημα στην Ιταλία. Ας ενεργοποιηθούν οι υπουργοί μας. Γι αυτό τους έχουμε εκεί.
