Του Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη*
Με την κρίση η ελληνική οικονομία έχασε το 25% του μεγέθους της, σε όρους ΑΕΠ. Η συρρίκνωση αυτή, αποτέλεσμα της κρίσης, δημιούργησε έναν φαύλο κύκλο προβλημάτων που όλοι καλά γνωρίζουμε.
Εδώ και πέντε χρόνια ξύνουμε τον πάτο του βαρελιού, παγιδευμένοι σε μία χαμηλή πορεία ανάπτυξης από την οποία δεν μπορούμε να ξεφύγουμε. Και η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα συσσωρευμένα προβλήματα, την ανεργία, την υποαπασχόληση, την δημοσιονομική ασφυξία, το ασφαλιστικό. Παρά τις προσδοκίες ότι με το σταμάτημα της πτώσης η οικονομία θα αντιδρούσε όπως ένα ελατήριο όταν συμπιέζεται, αυτό δεν έγινε. Όπως τουλάχιστον έγινε στις άλλες χώρες που αντιμετώπισαν κρίση και μπήκαν και αυτές σε μνημόνια.
Τι φταίει άραγε και το ελατήριο αυτό δεν λειτούργησε στην περίπτωση της Ελλάδας;
Υπάρχουν λόγοι ασφαλώς που σχετίζονται με την δομή της οικονομίας μας, το καταναλωτικό μας μοντέλο, την απουσία μεγάλων επιχειρήσεων, την ελλιπή σύνδεση με την εξωτερική αγορά, το παρωχημένο και πολύπλοκο θεσμικό μας πλαίσιο, και άλλα. Ο κυριότερος όμως λόγος είναι η απουσία επαρκών κινήτρων για παραγωγή και εργασία και η καταστροφή της δυνατότητας για όνειρα, σενάρια και σχέδια.
Σε όλα τα προηγούμενα της κρίσης, 50, 60 χρόνια, παρά τα σκαμπανεβάσματα της οικονομικής δραστηριότητας οι άνθρωποι στην Ελλάδα είχαν αυτήν την δυνατότητα. Ακόμα και αυτοί που ξεκινούσαν από χαμηλά είχαν δίπλα τους παραδείγματα για να ακολουθήσουν και να κάνουν σχέδια, όνειρα, σενάρια για μια δική τους δουλειά, για ένα σπίτι, για αυτοκίνητα, για κατανάλωση προϊόντων και υπηρεσιών, για ταξίδια, για μια καλή ζωή. Η δική τους φαντασίωση για βελτίωση της ζωής τους κινούσε τον τροχό της οικονομίας και μπορούσαν να καταφέρουν πράγματα, αξιοποιώντας τις πολλές ευκαιρίες που υπήρχαν σε όλο εκείνο το προηγούμενο διάστημα των 50, 60 χρόνων, πριν την κρίση. Τα τρία βασικά εργαλεία που τροφοδότησαν όλον εκείνον τον αναπτυξιακό κύκλο ήταν τα ακίνητα, οι χαμηλοί πραγματικοί φόροι, και η άφθονη εξωτερική χρηματοδότηση.
Η κρίση δημιούργησε ένα περιβάλλον όπου και τα τρία αυτά εργαλεία ακυρώθηκαν. Η εξωτερική χρηματοδότηση ψαλιδίστηκε σε ότι προσέφεραν τα χρήματα των μνημονίων αφού έκλεισαν όλες οι άλλες κάνουλες, τα ακίνητα θανατώθηκαν με τον ΕΝΦΙΑ, οι φόροι έφθασαν στον ουρανό. Η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έφθασε τα πράγματα στο απόγειο τους, με τα capital controls, με την υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης. Κανείς δεν έχει δυνατότητα να ονειρευτεί βελτίωση της ζωής του αφού ακόμα και αν εκμεταλλευτεί τις λιγοστές ευκαιρίες καραδοκεί το κράτος, απειλητικό σε κάθε δραστηριότητα, εμποδίζοντας τον να απολαύσει και να πλουτίσει.
Το ελατήριο της οικονομίας είναι ακριβώς η δυνατότητα για όνειρα. Όνειρα καλής ζωής, ευημερίας, πλούτου. Από εκεί ξεκινούν όλα.
Η πολιτική που έχει εξαγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την μείωση των φόρων και την προσέλκυση επενδύσεων δημιουργεί μία βάση για να ξεκινήσουν πάλι όνειρα, σχέδια, σενάρια παραγωγικών ανθρώπων. Είναι μια καλή βάση για να εκτιναχθεί αποφασιστικά το ελατήριο της οικονομίας, λύνοντας όλα μας τα πολλαπλά αδιέξοδα και αρχίζοντας έναν νέο, ενάρετο αυτήν την φορά, κύκλο για την οικονομία. Η αντίδραση των αγορών, με την απότομη μείωση των επιτοκίων, μόνο με την προοπτική της κυβερνητικής αλλαγής αποτελεί μια πρόγευση για την επόμενη ημέρα.
Ονειρευτείτε, είναι μεταδοτικό.
*Ο κ. Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης είναι επιχειρηματίας και υποψήφιος βουλευτής με την ΝΔ στον Νότιο Τομέα της Β περιφέρειας της Αθήνας.
