Ο θόρυβος που προκαλούν οι αντιπαραθέσεις της ΕΕ με την AstraZeneca και το Ηνωμένο Βασίλειο για την παραγωγή και τη διακίνηση των εμβολίων, δεν επιτρέπει να ακουστεί ξεκάθαρα το ένα και μοναδικό επιχείρημα που οδηγεί την αντιπαράθεση: Είναι ο χρόνος που κοστίζει δισεκατομμύρια ηλίθιε! Χρειαζόμαστε εκατοντάδες εκατομμύρια εμβόλια χθες...
Η ύφεση που πλέον εμφανίζεται διψήφια στο ταμπλό των αναλυτών, οι κοινωνικές αναταράξεις που προκαλεί η αβεβαιότητα μαζί με την πίεση που νιώθουν οι πολίτες από τον επαναλαμβανόμενο κατά διαστήματα εγκλεισμό, μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο αν η ΕΕ θωρακίσει τους πολίτες της έναντι του ιού. Το εμβόλιο είναι το όπλο.
Στις Βρυξέλλες κατόρθωσαν να θολώσουν όσο δεν παίρνει όχι μόνο την επιτυχία της ανακάλυψης του εμβολίου, με χρήματα των Ευρωπαίων φορολογουμένων, αλλά και το ιστορικό βήμα της κοινής προμήθειας για την ΕΕ. Πλέον στο τιμόνι του ευρωπαϊκού στρατοπέδου στον πόλεμο των εμβολίων, βρίσκεται ο Τιερί Μπρετόν, ο Γάλλος Επίτροπος που ξέρει την αγορά και τους κανόνες της όσο κανένας άλλος στο θεσμικό τρίγωνο.
Τα εμβόλια έχουν επισήμως «οπλοποιηθεί». Η ΕΕ, με την ενίσχυση του μηχανισμού ελέγχου των εξαγωγών των εμβολίων για τις εταιρείες που έχουν υπογράψει με τις Βρυξέλλες, δίνει προτεραιότητα στους πολίτες της.
Μπορεί να επιβάλει μια τέτοια επιλογή; Άγνωστο, αφού ακόμη και νομικοί, που συνεργάζονται με την Κομισιόν, διατείνονται ότι τα εμβόλια μέχρι να παραδοθούν ανήκουν στις εταιρείες. Από την άλλη ο έλεγχος των εξαγωγών οδηγεί σε αναπόφευκτη σύγκρουση με το Ηνωμένο Βασίλειο που εκτός των άλλων έχει στο έδαφός του και ένα μέρος της παραγωγής των υλικών που απαιτούνται για την παραγωγή των εμβολίων.
Στην παραγωγή των εμβολίων εντάσσονται η μια μετά την άλλη και άλλες φαρμακευτικές μονάδες στην Ευρώπη, όμως είναι κοινό μυστικό πως τα βασικά υλικά είναι σε έλλειψη στην παγκόσμια αγορά και πάντως, όσα παράγονται στην ΕΕ, δε φτάνουν για να καλύψουν τη ζήτηση. Οι ΗΠΑ ανοίγουν δειλά δίαυλο για εξαγωγές, υπό την προϋπόθεση όμως ότι «πρώτα η Αμερική». Στον υπόλοιπο κόσμο η πρωτοβουλία COVAX για τον εμβολιασμό των χωρών που δεν τα καταφέρνουν κινείται με ρυθμούς χελώνας.
Εν τω μεταξύ στη Γερμανία αυξάνονται οι φωνές που ζητούν έγκριση του ρώσικου εμβολίου την οποία συνδυάζουν με το... φυσικό αέριο που θα εισρεύσει στη χώρα μέσω του Northstream2, το κινέζικο εμβόλιο φθάνει με φορτία στα Δυτικά Βαλκάνια λειτουργώντας ως όπλο επιρροής του Πεκίνου, ενώ στις Βρυξέλλες επιμένουν ότι πρέπει να ακολουθήσουμε ενιαία στάση και κυρίως να μην κάνουμε εκπτώσεις στα κριτήρια της έγκρισης εμβολίων για πολιτικούς λόγους αλλά φαίνεται αυτή η επιχειρηματολογία δεν πείθει τους πολίτες που χάνονται μέσα στο αλαλούμ.
Πολύτιμος χρόνος ξοδεύεται στη διαμάχη και το κόστος είναι ανυπολόγιστο. Η ώρα της Ευρωπαϊκής ηγεσίας είναι τώρα. Ο Τιερί Μπρετον, ως Γάλλος, παρομοιάζει τη θωράκιση των Ευρωπαίων με την πτώση της Βαστίλης. Μόνο που ο πόλεμος κατά του ιού χρειάζεται όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις όχι μόνο στην επιστήμη αλλά και στην πολιτική, ειδικά όταν αυτές υπηρετούν δεκαετίες τώρα τις ίδιες αξίες, εκείνες που μας κάνουν να λέμε με υπερηφάνεια ότι «ανήκομεν εις τη Δύση». Αλλιώς όταν μέχρι να πέσει η Βαστίλη θα έχει καεί το Παρίσι και όχι μόνο...
* Η Μαρία Σπυράκη είναι ευρωβουλευτής ΝΔ-ΕΛΚ, μέλος της επιτροπής Περιβάλλοντος και Δημόσιας Υγείας
