Του Γιάννη Παντελάκη
Να επικαλεστούμε τον Κουτσούμπα, γιατί οι άλλοι μπορεί να είναι και… συνοδοιπόροι του ΔΝΤ! Όταν τον πήρε τηλέφωνο ο Τσίπρας μετά την δημοσιοποίηση της συνομιλίας Τόμσεν - Βελκουλέσκου, ο γ.γ. του ΚΚΕ, του απάντησε με το αυτονόητο «Από τη μια ΗΠΑ και ΔΝΤ θέλουν μείωση του χρέους με νέο πιο σκληρό μνημόνιο και από την άλλη Γερμανία- Ε.Ε. και λοιποί θέλουν επιμήκυνση με τήρηση των σκληρών μέτρων που αποφάσισαν τον Ιούλη και σταδιακά να παίρνονται όλα τα υπόλοιπα». Και έτσι είναι. Τι διαφορετικό αλήθεια γνωρίζουμε τόσο καιρό ; Είναι άγνωστη η διαφωνία των δανειστών για τον χειρισμό του Ελληνικού προβλήματος ; Εκτός από την αξιοσημείωτη αποτύπωση της ωμότητας Τόμσεν, η οποία φτάνει μέχρι την απειλή για ένα πιστωτικό γεγονός ως μέσο πίεσης για Ελλάδα αλλά και Ευρώπη, γιατί γίνεται όλη αυτή η φασαρία;
Για να απαντήσουμε σ' αυτό το ερώτημα, είναι αναγκαίο να επισημάνουμε το αποτέλεσμα που έχει ήδη προκαλέσει αυτή η ιστορία της συνομιλίας. Η δημοσιοποίησή της και οι κυβερνητικοί χειρισμοί που ακολούθησαν, έχουν ήδη δημιουργήσει συνθήκες μιας νέας πόλωσης. Έναν νέο διχασμό που οδηγείται κατά βάση από απλουστευτικές και συναισθηματικές προσεγγίσεις. Ο διχασμός αυτός δεν αφορά την διάσταση απόψεων ΔΝΤ με Ευρωπαίους, οι διαφορές τους είναι ήδη γνωστές και δημοσιοποιημένες. Αφορά στο εσωτερικό της χώρας.
Σύμφωνα με το νέο αφήγημα που χτίζεται με στοιχεία δραματοποίησης (επικοινωνία με πρόεδρο της Δημοκρατίας, πολιτικούς αρχηγούς, έκτακτες συσκέψεις κλπ), υπάρχουμε εμείς, η κυβέρνηση δηλαδή και όλοι οι άλλοι. Όσοι δεν μας ακολουθούν σ' αυτή την τακτική και χειρισμούς, μετατρέπονται σε συνοδοιπόρους του ΔΝΤ. Αυτοί που συμφωνούν μαζί μας, αυτόματα αποδέχονται την στρατηγική μας που υπακούει στη λογική πως η κυβέρνηση δίνει μάχες.
Να υπενθυμίσουμε, πως ένα ανάλογο αφήγημα παίχτηκε και το περασμένο καλοκαίρι. Η κατάληξή του, συνοδεύτηκε από ένα τρίτο σκληρό μνημόνιο, σκληρότερο μάλιστα από εκείνο που αρχικά είχε προτείνει στους δανειστές, η ίδια η Ελληνική κυβέρνηση. Τότε, κάποιοι πίστεψαν - και εξακολουθούν να το κάνουν - πως η ήττα του καλοκαιριού είχε ενός είδους ηρωισμό μέσα της, δόθηκε μια σκληρή μάχη που χάθηκε αλλά με έντιμο τρόπο. Η απουσία στρατηγικής και οι ερασιτεχνισμοί που ακολουθήθηκαν, δεν τους απασχόλησαν. Προφανώς και από το νέο αφήγημα, έχουν ανάλογες προσδοκίες, θα πάρουν τα σκληρά μέτρα, αλλά θα έχουν δώσει μάχη πριν.
Η αντιπαράθεση Τσίπρα - Τόμσεν, πήρε έναν προσωπικό χαρακτήρα. Και όταν μια πολιτική αντιπαράθεση προσωποποιείται γίνεται και πιο εύπεπτη, ιδιαίτερα από εκείνους που δεν θα αναζητήσουν ερμηνείες γύρω από ένα πολύπλοκο ζήτημα με πραγματικά δύσκολες πτυχές. Όλοι αυτοί, που θα αποτελέσουν επίσης και τα θύματα των σκληρών μέτρων που έρχονται, θα ερμηνεύσουν τα γεγονότα μέσω της προσωποποίησης. Είναι πιο εύκολο να επιρρίψουν τις ευθύνες γι' αυτό σε μερικά πρόσωπα (παλαιότερα ήταν η Μέρκελ, ο Ολαντρέου κλπ), πάρα στην απουσία μιας πολυσύνθετης στρατηγικής που είχε ανάγκη η Ελληνική πλευρά.
Με τον τρόπο της απλοποίησης, οι ψηφοφόροι (οι οποίοι αποτελούν το υποκείμενο αλλά όχι ως θύματα της εφαρμογής των μέτρων, αλλά ως ομάδα που θα τους διατηρήσει στην εξουσία ή θα τους επαναφέρει σ' αυτήν όταν χρειαστεί), στοιχίζονται πίσω από το νέο αφήγημα. Και η στοίχιση γίνεται πιο εύκολη αφού έχει και ενός είδους εθνικά χαρακτηριστικά. Η συνέχεια των θεωριών πως οι ξένοι κατά βάση μας επιβουλεύονται.
Έτσι θα κυλήσουν οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες. Ανταλλαγή φραστικών πυρών με τους εσωτερικούς και κάποιους εξωτερικούς εχθρούς, ένταση της δραματοποίησης, κινήσεις εντυπωσιασμού. Και όλα αυτά, μέχρι την ώρα εκείνη, που οι βουλευτές των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ θα ψηφίσουν τα νέα σκληρά μέτρα, αλλά θα υπόσχονται πως αυτή την φορά θα έχουν και ένα θετικό αντίκρυσμα. Τη ρύθμιση του χρέους. Αυτή που είχαν υποσχεθεί οι δανειστές και το 2012…
