Αν αποτύχει ο έλεγχος της πανδημίας τότε θα είναι πολύ δύσκολο να «γυρίσουμε» το παιχνίδι. Αμεριμνησία, χαλαρότητα, μη τήρηση των αναγκαίων προφυλάξεων, θα έχουν ολέθριες συνέπειες στην υγεία των πολιτών και επομένως στην οικονομία, η οποία δεν αντέχει δεύτερο lockdown, σημειώνει στο liberal.gr ο πρώην υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την ανάγκη κατάρτισης ενός γενναίου και μεταρρυθμιστικού εθνικού σχεδίου ανάκαμψης.
Στον απόηχο των χθεσινών στοιχείων που δείχνουν αλματώδη αύξηση κρουσμάτων αλλά και μπροστά στα κατώτερα των εκτιμήσεων τουριστικά έσοδα, ο πρώην υπουργός χαρακτηρίζει εκτός πραγματικότητας όσους πιστεύουν ότι το 2021 θα αναπληρωθούν οι απώλειες του 2020 και η οικονομία θα επανέλθει εκεί που βρισκόταν πριν ξεσπάσει η κρίση. Παραβλέπουν την αρνητική ψυχολογία των καταναλωτών και τυχόν αναβολές επενδυτικών σχεδίων.
Το παιχνίδι θα κερδηθεί, όπως λέει, εφόσον δουλευτεί πολύ καλά το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης που θα κατατεθεί το φθινόπωρο προς έγκριση στην Κομισιόν, τονίζοντας πως θα είναι ολέθριο σφάλμα οι πόροι να καταλήξουν σε λάθος σχέδια η σε λάθος δικαιούχους, όπως συχνά συνέβη κατά το παρελθόν.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Στην αρχή της πανδημίας αρκετοί οικονομολόγοι ήταν της άποψης ότι μετά το τέλος της η οικονομία θα επανέλθει εκεί που βρισκόταν προτού αυτή ξεσπάσει. Σήμερα αρκετοί θεωρούν ότι η ύφεση γεννά μια επίμονη ανεργία, όπως είχε συμβεί στην δεκαετία του '80 στην Βρετανία, την οποία η χώρα χρειάστηκε χρόνια για να τιθασεύσει. Ποια η γνώμη σας;
Η ελληνική οικονομία βρέθηκε αντιμέτωπη με την κρίση πανδημίας ενώ κινούνταν προς την έξοδο από την πολύχρονη κρίση του 2009 που της κληροδότησε πολλά και έντονα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.
Το κόστος σε όρους χαμένων εισοδημάτων και κατεστραμμένων θέσεων εργασίας υπήρξε πρωτοφανές για την μεταπολεμική περίοδο όπως και η διάρκεια της κρίσης. Χάθηκε μια ολόκληρη δεκαετία και σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο από όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν την περίοδο αυτή, χωρίς να προχωρήσουν σημαντικά οι αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές αλλά και ο μετασχηματισμός της οικονομίας.
Με αυτά τα δεδομένα, εκτιμήσεις που βλέπουν ότι το 2021 θα αναπληρωθούν στην ελληνική οικονομία οι απώλειες του 2020 έναντι όχι μόνο των προβλέψεων για το που θα βρισκόταν η οικονομία αν δεν είχε μεσολαβήσει η κρίση πανδημίας αλλά και έναντι του επιπέδου του 2019 είναι εκτός πραγματικότητας.
Παραβλέπουν τις συνέπειες της επίδρασης της υστέρησης, της αρνητικής ψυχολογίας των καταναλωτών αλλά και πιθανές αναθεωρήσεις στα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων. Οι συνέπειες της κρίσης πανδημίας όχι μόνο θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τις επιδόσεις του 2020 αλλά θα είναι παρούσες και στα επόμενα χρόνια.
- Σύμφωνα με νέα έκθεση της Capital Economics, η Ελλάδα είναι ο πλέον αδύναμος κρίκος στην Ευρωζώνη, λόγω τουρισμού. Την ίδια στιγμή καταγράφεται ιστορική ύφεση στις ΗΠΑ, όπως και στην Ευρωζώνη. Μήπως να είμαστε ευχαριστημένοι στην Ελλάδα ακόμη και με ύφεση με 8%-10%;
Έχοντας χάσει 25% του ΑΕΠ στην προηγούμενη κρίση δύσκολα κάποιος θα μπορούσε να πει ότι πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι αν τελικά η ύφεση στην Ελλάδα κινηθεί μεταξύ 8-10%. Μια καλή εξέλιξη θα ήταν η ύφεση στην Ελλάδα να κινηθεί σημαντικά κάτω από το μέσο όρο της ύφεσης στην ευρωζώνη. Η εξάρτηση όμως της ελληνικής οικονομίας από τον τουρισμό αλλά και τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της οδηγούν πολλούς διεθνείς οργανισμούς στην εκτίμηση ότι η ύφεση στην Ελλάδα θα είναι μεγαλύτερη από ότι στην υπόλοιπη ευρωζώνη και η ανάκαμψη παρά τη στήριξη από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι πιο αργή.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να μας εξηγήσει γιατί επέμενε μέχρι και το τέλος Ιουνίου -σε αντίθεση με όλους τους διεθνείς οργανισμούς- ότι μετά τα μέτρα που πήρε η ύφεση θα κινηθεί στο 5% περίπου. Για να αλλάξει ξαφνικά και να υιοθετήσει νέα εκτίμηση για την ύφεση λέγοντας ότι θα κινηθεί στο 8%. Τι έφταιξε και αναθεώρησε τόσο αργά, τόσο πολύ τις εκτιμήσεις της ; Ήταν αναποτελεσματικά τα μέτρα που έλαβε ή δεν εκτίμησε σωστά το μέγεθος της κρίσης και προχώρησε σε παρεμβάσεις περιορισμένης εμβέλειας.
- Πόσο σας ανησυχεί από την οικονομική σκοπιά η μη τήρηση των αποστάσεων, των κανόνων υγιεινής, ο συνωστισμός κι όλα αυτά ενόψει ενός 2ου κύματος πανδημίας;
Η Ελλάδα ξεχώρισε θετικά στην αντιμετώπιση της κρίσης πανδημίας. Η θετική αυτή εικόνα εύκολα μπορεί να αναστραφεί και με ολέθριες συνέπειες για την υγεία των πολιτών και την οικονομία αν υπάρξει αμεριμνησία και χαλαρότητα στην τήρηση των αναγκαίων προφυλάξεων.
Η εμπειρία από τις οικονομικές συνέπειες του lockdown στην Ελλάδα αλλά και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες μετά την πρόσφατη δημοσιοποίηση των στοιχείων για το ΑΕΠ του δευτέρου τριμήνου 2020, δύσκολα θα οδηγήσουν στη λήψη απόφασης για ένα νέο γενικό lockdown με ένα 2ο κύμα πανδημίας. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο να υπάρξει αυστηρή τήρηση όλων των προφυλάξεων που προτείνουν οι αρμόδιες αρχές και να στηριχτεί επαρκώς το Εθνικό Σύστημα Υγείας ώστε να περιορίσουμε τον κίνδυνο για την υγεία των πολιτών και ταυτόχρονα να περιορίσουμε την ανάγκη έστω και για τοπικά lockdown.
- Αν δεν ελέγξουμε την πανδημία και δεν καταφέρουμε να μειώσουμε την ζημιά από τον τουρισμό με νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας και δεν επιδοθούμε σε ένα σπριντ όσον αφορά την εκπόνηση του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης, θα μπορέσουμε να γυρίσουμε το παιχνίδι;
Αν αποτύχει ο έλεγχος της πανδημίας τότε θα είναι πολύ δύσκολο να «γυρίσουμε» όπως λέτε το παιχνίδι. Οι νεότερες εκτιμήσεις για τα έσοδα από τον τουρισμό κινούνται πιο κάτω από τις αρχικές. Χρειάζεται επομένως πολύ δουλειά στην προετοιμασία του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης το οποίο θα καταθέσει η χώρα για να εξασφαλίσει την εκταμίευση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Χρειάζεται διάλογος με την κοινωνία αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης για να αποφασιστεί σε ποιους τομείς της οικονομίας θα πάνε αυτοί οι πόροι και σε ποιους δικαιούχους.
Αν τα κριτήρια για την κατανομή των πόρων καταλήξουν να είναι πελατειακά, πάνε δηλαδή οι πόροι σε λάθος σχέδια η σε λάθος δικαιούχους -όπως πολλές φορές συνέβη στο παρελθόν στη χώρα μας- για να ικανοποιηθεί η εκλογική πελατεία της κυβέρνησης τότε το παιχνίδι για τη χώρα και την οικονομία θα είναι οριστικά χαμένο. Όμως και η αντιπολίτευση έχει χρέος σε συνεισφέρει με ουσιαστικό τρόπο με τις προτάσεις της στη συζήτηση για την επόμενη ημέρα της χώρας. Τα χρονικά περιθώρια είναι περιορισμένα και ο διάλογος πρέπει να γίνει επί της ουσίας και όχι επί των διαδικαστικών θεμάτων. Αυτή είναι ίσως η τελευταία ευκαιρία για τη χώρα και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να την αφήσει να πάει χαμένη. Σίγουρα όχι η κυβέρνηση. Ούτε όμως και οι κοινωνικοί φορείς ή η αντιπολίτευση όπως συνέβη στην κρίση του 2010.