Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Αν πιστέψατε ότι η νομοθεσία στην Ευρωπαική Ενωση περι "bail-in", δηλαδή περί διάσωσης των τραπεζών με τα χρήματα καταθετών, ομολογιούχων και μετόχων, ήταν κάτι σαν "σχεδια σε χαρτί", απλά για να περνάνε την ώρα τους κάποιοι νομοθέτες, απλά κάνατε ένα πικρό λάθος! Το bail in στην Ευρώπη ξεκίνησε ήδη από 1/1/2016, και η πρώτη εφαρμογή του φέτος, χτες, σε τράπεζα της Αυστρίας που χρεοκόπησε πρόσφατα, ξεπερνάει κάθε φαντασία!
Η Αυστριακή τράπεζα Hypo Alpe-Adria ήταν μία από τις Αυτριακές Τράπεζες που είχαν μπεί για καλά στο ''παιχνίδι'' της διεθνούς επέκτασης, αποκτώντας θυγατρικές σε χώρες όπως Ιταλία αλλά και Βαλκανικές χώρες. Επέκταση που όμως απέβη μοιραία, οδήγησε σύντομα σε προβλήματα, με αποτέλεσμα να εθνικοποιηθεί, με την Αυστριακή κυβέρνηση, από κοινού με την Καρίνθια (ένα από τα 9 ομοσπονδιακά κρατίδια της Αυστρίας), να υποχρεωθούν να αναλάβουν το κόστος της διάσωσης της, η πρώτη με εγγυήσεις, η δεύτερη με συνεχή εισροή μετρητών. Κόστος που όμως αποδείχτηκε δυσβάστακτο. Πριν 1,5 έτος, η τράπεζα έγινε τρία κομμάτια, με την Heta Asset Resolution να αποτελεί την 'Κακή' Τράπεζα στην οποία μεταβιβάστηκαν τα Ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αυστρικής Καρίνθιας, ενός κρατιδίου με τον πληθυσμό 550.000 κατοίκων όσο περίπου δηλαδή της Κύπρου, βρέθηκε έτσι ξαφνικά να καλείται να εγγυηθεί χρέος… 10,2 δις, το οποίο αδυνατούσε να πληρώσει τον Μάρτιο του 2015, ενώ επίσης η Αυστρική κυβέρνηση είχε ήδη δαπανήσει…5,5 δις ΕΥΡΩ και αδυνατούσε να βοηθήσει άλλο, και έτσι η νέα Τράπεζα Heta Asset Resolution, να είναι πλέον έτοιμη για κανόνι, καθώς ανακαλύφθηκε τρύπα…7,6 δισεκατομμυρίων ΕΥΡΩ! Η τρύπα πλέον φαίνεται ότι έχει επεκταθεί, και προσπάθειες που έγιναν για συμβιβασμό των ομολογιούχων με…ανταλλαγή των ομολόγων με 18-ετή Ομόλογα του…Αυστριακού κράτους με ''κούρεμα'' 25%, απορρίφτηκαν από τους ομολογιούχους. Όλα αυτά ως χτές, όπου η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Αυστρίας αποφάσισε σε ''κουρεματάκι'' 53,98%! Δηλαδή για κάθε 100 ΕΥΡΩ, οι Ομολογιούχοι θα πάρουν…46 ΕΥΡΩ!
Ας σημειώσουμε ότι αντίστοιχα ''κουρέματα'' επιβλήθηκαν σε ομολογιούχους Πορτογαλικής Τράπεζας, πριν τα περασμένα χριστούγεννα. Και δείχνουν πάρα πολλά. Είναι πλέον σαφές, ότι πλέον τα κεφάλαια δεν είναι ασφαλή στην Ευρωπαική Ενωση. Το μόνο ''παρηγορητικό''είναι το ''κούρεμα'' περιορίστηκε στους κατόχους Ομολόγων, και δεν επεκτάθηκε στους Καταθέτες. Όμως αυτό προφανώς έγινε διότι ήδη το Αυστρικό κράτος είχε συνεισφέρει 5,5 δις για να σώσει τους Καταθέτες και τα προσχήματα.
Από εδώ και στο εξής, είναι εμφανές ότι τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Το τρομακτικό αυτό κούρεμα δείχνει πόσο μεγάλοι είναι οι κίνδυνοι πλέον στο τραπεζικό τοπίο, παρά τα ''χαμόγελα'' και την ''αυτοπεποίθηση'' των Τραπεζιτών που αλληλοσυγχαίρονται στα κοκτείλ πάρτυ! Και, καθώς το ήμισυ περίπου των Ομολόγων που ''κουρεύονται'' με 54% ανήκει σε γερμανικές Τράπεζες, η σχεδόν ακαριαία διαγραφή από τα κεφάλαιά τους 2 περίπου δισεκατομμυρίων ΕΥΡΩ, σε εποχή που δύσκολα γινονται αυξησεις κεφαλαίων, αναμένεται να δημιουργήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στο επενδυτικό τοπίο την Δευτέρα, όταν ανοίξουν τα χρηματιστήρια, καθώς πολλές ''ατσαλάκωτες΄΄ Γερμανικές Τράπεζες πρέπει να βγούν πλέον στην ''γύρα΄΄ για αναζήτηση κεφαλαίων, καθώς η κεφαλαιακή τους ''επάρκεια'', δεν θα είναι πλέον …επαρκής! Αν δεν βρουν και αυτές κεφάλαια άμεσα, καποιες από αυτές ισως υποχρεωθούν να κάνουν και εκείνες…bail in ή να …κλείσουν!
Το χειρότερο, η εξέλιξη αυτη δείχνει ότι η κρίση στην ΕΕ είναι πολύ μεγαλύτερη άπο ότι φαίνεται, καθώς κανένας δεν μπορεί πλέον να καλύψει τις τεράστιες τρύπες στο τραπεζικό σύστημα της Ευρωπαικής Ενωσης, που οδηγούν σε διαγραφές μέχρι και του ήμισυ των κεφαλαίων…
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.