Έχετε κυκλοφορήσει με αυτοκίνητο στην Αθήνα φέτος; Αστεία ερώτηση, φυσικά έχετε. Αστειάκι είναι το «κυκλοφορήσει», ακίνητοι στους δρόμους είμαστε, τρώμε τη ζωή μας στα φανάρια. Στο μεταξύ περιμένουμε ανάπτυξη 7συν% φέτος και 4συν% τα επόμενα κάμποσα χρόνια, σωστά; Χαιρόμαστε, αλλά έχουμε επίγνωση τι ξέσπασμα στην κατανάλωση θα σημάνουν αυτά τα νούμερα; Πόσα παραπάνω αυτοκίνητα θα μπουν στους δρόμους;
«Μα η ανάπτυξη είναι καλό πράγμα» θα πείτε, «που έχει όμως αυτές τις παρενέργειες.» Στην ύφεση και στη φτώχεια οι δρόμοι είναι άδειοι και τα σκουπίδια λίγα, στην οικονομική μεγέθυνση ο κόσμος κυκλοφορεί, αγοράζει αμάξια, καταναλώνει βενζίνη, γεμίζει τους δρόμους, γεμίζει και τους κάδους απορριμμάτων. Ωραία, δεν αντιλέγω και χαίρομαι ιδιαιτέρως που πάμε προς τα πάνω, πλην τα προβλήματα είναι για να μπαλώνονται βραχυπροθέσμως και να αντιμετωπίζονται μακροπροθέσμως, όχι να καθόμαστε και να τα κοιτάμε.
Που θα πει ότι με τέτοιες οικονομικές προβλέψεις για την ερχόμενη δεκαετία, πρέπει να κάνουμε κάτι και για τις υποδομές της Αθήνας. Με συγχωρείτε, αλλά δεν θα χαρώ εγώ την ανάπτυξη περνώντας το υπόλοιπο της ζωής μου στο ποτάμι, στην Κηφισίας ή την κάθοδο της Κατεχάκη. Στο κάτω-κάτω, από το 2000 (μην σας πω και νωρίτερα) έχει να γίνει καινούριος δρόμος στην Αττική. Δεν είχαμε λεφτά, το καταλαβαίνω, αλλά τώρα που αρχίζουμε και το ξαναφυσάμε το παραδάκι, δεν τα βάζουμε κάτω μήπως και διευκολυνθεί λιγάκι η ζωή μας;
Τον ξέρω τον αντίλογο. Πάλι σε τσιμέντα και άσφαλτο θα ρίξουμε το κρατικό και το ευρωπαϊκό χρήμα ή στις τεχνολογίες, στην πράσινη οικονομία και στην εξαγωγική παραγωγική δραστηριότητα; Το ακούω χρόνια αυτό, αυτό όμως που τελικά κατάλαβα είναι ότι το χρήμα ποτέ δεν είναι λειψό, λειψός είναι ο προσανατολισμός, η βούληση και η μέθοδος. Κι έπειτα ποιος μίλησε υποχρεωτικά για κρατικό χρήμα; Ας βάλουν μέσα ιδιώτες να κατασκευάσουν και να εισπράξουν. Το θέμα είναι να φθάνουμε κάποτε στη δουλειά μας και μετά στο σπίτι μας, όχι να ζούμε στον δρόμο.
Και τα άλλα επιχειρήματα ξέρω. Πως αν ρίξουμε όλα τα κονδύλια στην Αττική θα ρημάξει η επαρχία, καθότι ένας ανισόπεδος κόμβος στον Κηφισό κοστίζει όσο τρεις βιομηχανίες στην Ήπειρο. Ναι, αλλά και ανάπτυξη με τον μισό πληθυσμό της χώρας φρακαρισμένο σε πέντε σταυροδρόμια της Αθήνας δεν νοείται. Ούτε να λέμε ότι δεν υπάρχει χώρος για δημιουργία νέων αρτηριών, διότι τα ίδια λέγαμε και το ?60 και το ?80 και το 2000, όμως βρέθηκαν. Τρεις συγκοινωνιολόγοι και δυο ταξιδάκια τους στην Κίνα ή την Αμερική για παρατήρηση, αρκούν.
Εγώ τα γράφω τώρα μήπως και ξεκινήσει νωρίς κανένας σχεδιασμός, πριν φρακάρει το σύμπαν και μετά «διαπιστωθεί αρμοδίως η αναγκαιότητα των έργων». Τα 'χω γράψει και για τα γηροκομεία, ας δώσουν από τώρα κίνητρα σε ιδιώτες να επενδύσουν σε οίκους ευγηρίας, διαφορετικά σε μια εικοσαετία θα πνιγούμε σε γέρους και γριές με Αλτσχάιμερ που δεν θα ξέρουμε τι να τους κάνουμε. Δουλειά μου είναι να γράφω, δουλειά τους είναι να ακούνε ή να μην ακούνε. Σημειωτέον, αν περνάς τρεις με τέσσερις ώρες ημερησίως φρακαρισμένος και ακίνητος στους δρόμους, το Αλτσχάιμερ το έχεις στο τσεπάκι μια ώρα αρχύτερα.