Την ώρα που γράφεται αυτό το άρθρο (21.30) ήταν γνωστά τα αποτελέσματα των exit polls που έδιναν μια νίκη στον Μακρόν, όχι πάντως οριακή. Οι 5 μονάδες διαφορά -αν τελικά αποτυπωθούν και στα επίσημα αποτελέσματα- ανατρέπουν τις προβλέψεις για ντέρμπι στον πρώτο γύρο. Έκπληξη ήταν το 20% που παίρνει ο υποψήφιος της Αριστεράς Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ο οποίος ανήκει στο χώρο της αντισυστημικής Αριστεράς. Ας σημειωθεί πως στην αφετηρία της προεκλογικής περιόδου οι δημοσκοπήσεις του έδιναν λίγο πάνω από το 10%, στην τέταρτη θέση κάτω και από τον Ζεμούρ.
Το παιχνίδι θα παιχτεί στον δεύτερο γύρο των εκλογών μέχρι το τελευταίο λεπτό. Οι 15 ημέρες είναι μεγάλο χρονικό διάστημα, λόγω της πυκνότητας των γεγονότων, και ως εκ τούτου ουδεμία πρόβλεψη μπορεί να γίνει, με δεδομένο πως η Μαρί Λεπέν έχει σημαντική αποθήκη ψήφων. Γιατί το υποστηρίζω;
Μπορεί ο Μελανσόν με δήλωση του να τάχθηκε κατά της Μαρί Λεπέν, όμως το πιο πιθανό είναι ένα σημαντικό κομμάτι των ψηφοφόρων του -ιδίως οι νέοι- να κινηθεί προς τον Εθνικό Συναγερμό πάνω στην αντισυστημική βάση.
Φαίνεται πως τα καθοριστικό σημείο της ανόδου των κομμάτων των δύο άκρων είναι η ακρίβεια που παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες στη γαλλική οικονομία, όπως και σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Τα δομικά και χρόνια προβλήματα της γαλλικής κοινωνίας είχαν απορροφηθεί, όπως έδειχναν όλες οι δημοσκοπήσεις πριν από δέκα περίπου ημέρες, καθώς στη Λεπέν έδιναν ένα 16% και κοντά στο 13% στον Μελανσόν. Συνεπώς, το μεταναστευτικό και τα «κίτρινα γιλέκα» δεν συνετέλεσαν στην απότομη άνοδο Λεπέν—Μελανσόν. Ο Ερίκ Ζεμούρ ο οποίος ξεκίνησε δυναμικά, πολύ γρήγορα άρχισε να αποδυναμώνεται. Μάλιστα ο ακραίος λόγος του κατέστησε στα μάτια της κοινής γνώμης τη Λεπέν μετριοπαθή, όπως σχολίασε ένας Γάλλος πολιτικός αναλυτής.
Ένας βασικός παράγοντας που ο Μακρόν δεν μπόρεσε να πάρει μεγαλύτερο ποσοστό είναι και το γεγονός πως δεν έχει κόμμα. Δεν έχει έναν μηχανισμό που θα κινητοποιήσει τους φίλους του, όχι μόνον στην προεκλογική περίοδο. Τα κόμματα είναι ο συνδετικός κρίκος της ηγεσίας με τους πολίτες, ακόμα και στην ψηφιακή εποχή. Απέναντι σε δύο οργανωμένα κόμματα -της Λεπέν και του Μελανσόν- ο Μακρόν έπαιζε μόνος του μπάλα, από το προεδρικό μέγαρο. Αποδεικνύεται πως χωρίς κόμμα, πολύ δύσκολα ένας υποψήφιος, όσο χαρισματικός και αν είναι, μπορεί να ανταπεξέλθει. Αυτό ο Μακρόν το κατόρθωσε μια φορά στις εκλογές του 2017. Τη δεύτερη, που κουβαλά επάνω του και όλη την κυβερνητική φθορά, η απουσία ενός κομματικού μηχανισμού μπορεί να αποβεί μοιραία.
Θα φανεί στον δεύτερο γύρο αν η Μαρί Λεπέν θα αποτελέσει το φόβητρο που θα συσπειρώσει την Κεντροδεξιά ή αν υπερισχύσει η αντίδραση σε ένα κουρασμένο σύστημα. Πάντως, κατά τα φαινόμενα, η Γαλλία στις 25 Απριλίου θα είναι βαθιά διχασμένη.
