Δεν έχει ξαναγίνει εταιρεία που εμπορεύεται καπνικά προϊόντα και τσιγάρα, να μιλά για την επόμενη ημέρα που θα είναι κατά το δυνατόν απαλλαγμένη από βλαβερά προϊόντα που κάνουν κακό στην υγεία.
Ούτε έχει ξαναγίνει εταιρεία που έχει στο... DNA της τον καπνό έχοντας συνδεθεί επί δεκαετίες με τσιγάρα – σύμβολα, να ομολογεί ευθαρσώς ότι θα έρθει η ημέρα που η ανθρωπότητα θα είναι απαλλαγμένη από τον καπνό του τσιγάρου.
Χθες, η εταιρεία Παπαστράτος ανακοίνωσε μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις των τελευταίων ετών στη χώρα, οριοθετώντας το νέο status quo σ'' όλη τη βιομηχανία καπνικών, καθώς αποφάσισε να κάνει την παραγωγή των ράβδων καπνού για το IQOS στην Ελλάδα.
Πρόκειται για την... επόμενη γενιά «τσιγάρου» που δεν είναι ούτε ηλεκτρονικό αλλά ούτε το κλασικό τσιγάρο με την καύση, ενώ η επένδυση ανέρχεται στα 300 εκατ. ευρώ, προσθέτοντας και 400 νέες θέσεις εργασίας στον όμιλο.
Σε συνέντευξή του στο Liberal, o πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Παπαστράτος κ. Χρήστος Χαρπαντίδης, τονίζει ότι «η μείωση της βλάβης από το κάπνισμα είναι κεντρικός στόχος τόσο για την Philip Morris International όσο και για την Παπαστράτος και γι'' αυτό επενδύουμε για ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου. Όσο και αν φαντάζει αντιφατικό για ορισμένους, είναι πραγματικότητα».
Ο κ. Χαρπαντίδης μιλά για μια μακροπρόθεσμη ολιστική αλλαγή στην προσέγγιση των βλαβερών επιπτώσεων του καπνίσματος και για την οικοδόμηση ενός μέλλοντος με προϊόντα που δεν παράγουν καπνό και αποτελούν μια πολύ καλύτερη επιλογή από το κάπνισμα του τσιγάρου και μια μέρα, θα πάρουν τη θέση του!
Ασφαλώς, στη συνέντευξή του, στηλιτεύει την πρωτοφανή στα διεθνή χρονικά υπερφορολόγηση καπνικών στη χώρα μας καθώς πλέον το 90% της τιμής ενός πακέτου τσιγάρων είναι φόρος (!!), που σημαίνει ότι μόλις 35 – 45 λεπτά ανά πακέτο πάει στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Αντιαναπτυξιακές τακτικές που αυξάνουν γεωμετρικά τη στροφή των καταναλωτών στο λαθρεμπόριο, μειώνοντας καταλυτικά τα δημόσια έσοδα από τα καπνικά. Ένας φαύλος κύκλος, ένα λάθος που συνεχίζεται σε μια χώρα που έχει κάνει κυρίαρχο brand... εσόδων, την υπερφορολόγηση...
Συνέντευξη στον Απόστολο Σκουμπούρη
- Κύριε Χαρπαντίδη, χθες ταράξατε τα νερά ανακοινώνοντας μια μεγάλη επένδυση 300 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα. Μιλήστε μας λίγο για αυτή...
Η νέα επένδυση εντάσσεται στο πλαίσιο της δέσμευσης που έχουν αναλάβει η Philip Morris International και η Παπαστράτος για ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου.
Η Παπαστράτος τολμά να βλέπει μπροστά. Τολμά να φέρει στη χώρα αυτό που χρειάζεται περισσότερο, παρά το αντίξοο περιβάλλον: επενδύσεις, θέσεις εργασίας, καινοτομία, εξαγωγές. Για αυτό το λόγο τοποθετεί σήμερα τη χώρα στο κέντρο της τεράστιας αλλαγής που φέρνει το IQOS διεθνώς.
Πρόκειται για μια επένδυση–σταθμό για ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου και για την ελληνική οικονομία, με άμεσο και ουσιαστικό αποτύπωμα στην πρωτογενή παραγωγή και την κοινωνία. Βάλαμε προσεκτικό σχεδιασμό, σκληρή δουλειά και δέσμευση για πετύχουμε το σημερινό αποτέλεσμα. Ανταγωνιστήκαμε στο πλαίσιο του μεγάλου ομίλου της Philip Morris International και κερδίσαμε το στοίχημα αυτής της επένδυσης ανάμεσα σε άλλες, τυπικά προφανέστερες επιλογές, με πολύ χαμηλότερο εργατικό και φορολογικό κόστος.
Καταφέραμε, η Ελλάδα να γίνει το τρίτο κέντρο διεθνώς - μετά την Ελβετία και την Ιταλία - για την παραγωγή προϊόντων καπνού νέας γενιάς, φέρνοντας στη χώρα μας νέα κεφάλαια 300 εκατ. ευρώ, χωρίς να δανειστούμε από τις τράπεζες. Παράλληλα, προσθέτουμε 400 νέες θέσεις εργασίας σε αυτές που ήδη έχουμε. Η πρώτη παραγωγή των ράβδων καπνού θα ξεκινήσει σε μόλις 10 μήνες από σήμερα.
Με τη νέα επένδυση, η Ελλάδα καθίσταται ένα από τα ελάχιστα διεθνή κέντρα παραγωγής καπνικών προϊόντων νέας γενιάς, γεγονός που θα ενισχύσει σημαντικά τις ελληνικές εξαγωγές, ενώ είναι ζωτικής σημασίας και για την ελληνική καπνοκαλλιέργεια, καθώς συμβάλλει στη διασφάλιση του μέλλοντος χιλιάδων καπνοκαλλιεργητών.
- Τι ακριβώς είναι το IQOS, το θερμικό τσιγάρο;
Είναι ένα θερμαινόμενο καπνικό προϊόν που κυκλοφόρησε στα τέλη του 2014 και αναμένεται ως τα τέλη του 2017 να βρίσκεται σε περισσότερες από 30 χώρες. Από το 2008, η ΡΜΙ έχει προσλάβει περισσότερους από 400 επιστήμονες και ειδικούς και έχει επενδύσει περισσότερα από 3 δισ. δολάρια στην έρευνα και ανάπτυξη και την επιστημονική τεκμηρίωση.
Το ΙQOS είναι ένα επαναστατικό προϊόν, που εντάσσεται στην κατηγορία των πολλά υποσχόμενων προϊόντων δυνητικά μειωμένου κινδύνου. Πρόκειται για μια συσκευή που λειτουργεί θερμαίνοντας τον καπνό και όχι καίγοντάς τον. Το IQOS δεν παράγει καπνό και στάχτη, ενώ σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μελετών που έχουν ολοκληρωθεί, το αερόλυμά του είναι κατά 90 με 95% λιγότερο τοξικό σε σχέση με τον καπνό ενός συμβατικού τσιγάρου.
Καθώς δεν υπάρχει καύση, η πίσσα όπως την ξέρουμε στο συμβατικό τσιγάρο απουσιάζει, ενώ τα επίπεδα του μονοξειδίου του άνθρακα είναι μειωμένα κατά τουλάχιστον 95% συγκριτικά με τον καπνό των παραδοσιακών τσιγάρων.
Η επιτυχία αυτή είναι το αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας, η οποία διεξάγεται σύμφωνα με τα αυστηρότερα επιστημονικά κριτήρια. Φέτος είναι μια σημαντική χρονιά για αυτό το προϊόν, καθώς πλέον θα κυκλοφορεί στις μεγαλύτερες πόλεις σε 30 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.
To IQOS είναι ήδη διαθέσιμο και στη χώρα μας και δεν θα μπορούσε να λείπει από εδώ αφού έχει «άρωμα» Ελλάδας. Οι ράβδοι καπνού (heets) περιέχουν σε σημαντικό ποσοστό τα εξαιρετικής ποιότητας ελληνικά ανατολικά καπνά και αυτό είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο για το μέλλον της ελληνικής καπνοκαλλιέργειας.
- Πως αντιμετωπίζει ένας τόσο μεγάλος όμιλος την παγκόσμια αλλαγή στο status quo σε σχέση με τον πόλεμο κατά του καπνίσματος;
Η Philip Morris International (PMI) σέβεται απόλυτα και ακολουθεί πιστά τη νομοθεσία κάθε χώρας στην οποία δραστηριοποιείται. Το ίδιο έπραττε και εξακολουθεί να πράττει η Παπαστράτος ως θυγατρική αυτού του μεγάλου διεθνούς ομίλου. Πέραν αυτού, όμως, η μείωση της βλάβης από το κάπνισμα είναι κεντρικός στόχος τόσο για την Philip Morris International όσο και για την Παπαστράτος.
Γι' αυτό και σχεδιάζουμε ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου. Όσο και αν φαντάζει αντιφατικό για ορισμένους, είναι πραγματικότητα. Η Philip Morris International, η πιο επιτυχημένη εταιρεία τσιγάρων στον κόσμο, με τις πιο δημοφιλείς και εμβληματικές μάρκες, έβαλε στόχο να οικοδομήσει το μέλλον με προϊόντα που δεν παράγουν καπνό, που αποτελούν μια πολύ καλύτερη επιλογή από το κάπνισμα του τσιγάρου και που μια μέρα θα αντικαταστήσουν τα τσιγάρα.
- Πολύ ενδιαφέρον ακούγεται... Γιατί το κάνετε αυτό; Δηλαδή ο όμιλος αναζητά τις... μετά το τσιγάρο λύσεις;
Αυτό το κάνουμε, αφενός επειδή αυτό πιστεύουμε ότι πρέπει να κάνουμε. Κατανοούμε τα εκατοντάδες εκατομμύρια ανδρών και γυναικών σε όλον τον κόσμο που καπνίζουν. Αναζητούν λιγότερο επιβλαβείς, αλλά εξίσου απολαυστικές εναλλακτικές. Στόχος μας είναι να τους δώσουμε αυτήν την επιλογή.
Ακόμα, έχουμε δεσμευτεί απέναντι στους εργαζόμενους και τους μετόχους μας. Θα εκπληρώσουμε τη δέσμευσή μας υλοποιώντας αυτό το μακροπρόθεσμο όραμα για την επιτυχία της εταιρείας μας. Αλλά και η κοινωνία περιμένει από εμάς να ενεργούμε με υπευθυνότητα. Και αυτό ακριβώς κάνουμε.
Αφετέρου, επειδή τώρα, μπορούμε. Τώρα έχουμε την τεχνογνωσία και χάρη στη φαντασία και την επιμονή χιλιάδων ανθρώπων στην PMI, αναπτύξαμε καινοτόμα προϊόντα που δεν παράγουν καπνό και προσφέρουν την ίδια απόλαυση στον καπνιστή.
Μετά από μια δεκαετία έρευνας και ανάπτυξης και επένδυση σχεδόν 3 δισ. δολαρίων, σήμερα τα διαθέτουμε στην αγορά. Πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχουν ήδη σταματήσει το κάπνισμα και έχουν στραφεί στα νέα μας προϊόντα. Και αυτή είναι μόνο η αρχή.
Ξέρετε, σε περιόδους αλλαγών, μπορεί κανείς να επιλέξει να μην κάνει τίποτα. Εμείς, αντίθετα, χαράξαμε μια νέα πορεία για την εταιρεία. Επιλέξαμε να κάνουμε κάτι πραγματικά μεγάλο, να σχεδιάσουμε ένα μέλλον απαλλαγμένο από τον καπνό του τσιγάρου.
Με σεβασμό προς κάθε αντίθετη άποψη, η Philip Morris International και η Παπαστράτος είναι έτοιμες - και για την ακρίβεια ανυπομονούν - να ξεκινήσει ένας μεγάλος δημόσιος διάλογος γύρω από το θέμα. Ξέρετε πολλές φορές συνηθίζουμε - από καχυποψία ίσως - να ορθώνουμε τείχη ακόμη εκεί που υπάρχει κοινός τόπος για συζήτηση και συνεργασία.
- Η εταιρεία πως αντιμετωπίζει την... επέκταση της χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου;
Προφανώς δεν αντιμετωπίζουμε ανταγωνιστικά το ηλεκτρονικό τσιγάρο. Θεωρούμε ότι και αυτό μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης που ακούει στο όνομα «Προϊόντα Δυνητικά Μειωμένου Κινδύνου». Άλλωστε, και το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της PMI περιλαμβάνει ηλεκτρονικά τσιγάρα, που τα έχουμε ήδη λανσάρει σε κάποιες χώρες, όπως η Αγγλία, η Ισπανία, το Ισραήλ.
Φορολογικά και λαθρεμπόριο
- Κύριε Χαρπαντίδη η Ελλάδα έχει από τις υψηλότερες φορολογίες στα καπνικά στην Ευρώπη. Από αρχές 2017, υπήρξε «καπέλο» περί τα 0,40 – 0,50 ευρώ το πακέτο, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στα χρονικά. Έχετε εικόνα για το πως υποδέχτηκε η αγορά αυτή την εξέλιξη;
Μέχρι το τέλος του 2016 τα καπνικά προϊόντα ήταν πρωταθλητές της υπερφορολόγησης στην Ελλάδα. Από τον Ιανουάριο κατέχουμε την πρωτιά και μεταξύ και των 28 χωρών της στην Ευρωπαϊκής Ένωσης! Μετά από τις νέες αυξήσεις, το 90% της τιμής ενός πακέτου τσιγάρων είναι φόρος.
Πρόκειται για μια φορολογική πολιτική που, εκτός από αναποτελεσματική, έχει αποδειχθεί και παράλογη. Αυτό δεν το λέω εγώ, το αποδεικνύουν τα στοιχεία. Είναι παράλογο, να απομένει μόλις ένα 10% της τιμής, δηλαδή 35 – 45 λεπτά ανά πακέτο, στην εφοδιαστική αλυσίδα – βιομηχανία, χονδρεμπόριο και λιανική – και να πιστεύει κανείς ότι αυτό θα είναι βιώσιμο.
Αυτή η αύξηση της φορολογίας, όπως σωστά λέτε, επέφερε αυξήσεις στις τιμές λιανικής της τάξης των 0,40-0,50 ευρώ το πακέτο. Προφανώς, ήδη παρατηρούμε μεγαλύτερη πτώση της νόμιμης κατανάλωσης, από αυτήν πέρυσι, πριν τις αυξήσεις. Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για τον παραλογισμό αυτό.
Όσο αυξάνεται η τιμή των καπνικών προϊόντων, τόσο οι καταναλωτές στρέφονται στο λαθρεμπόριο και τόσο μειώνονται τα δημόσια έσοδα από τα καπνικά. Ωστόσο, το κράτος επιμένει στο λάθος. Ένα λάθος που κοστίζει στο ίδιο από την απώλεια εσόδων, αλλά κοστίζει και στην ελληνική κοινωνία, αφού μια τεράστια «αλυσίδα» θέσεων εργασίας που ξεκινάει από τον καπνοπαραγωγό και φτάνει στον περιπτερά απειλείται πλέον σοβαρά.
- Με το λαθρεμπόριο τι γίνεται; Μπορεί να χτυπηθεί αυτή η μάστιγα;
Πρόκειται, πράγματι, για μάστιγα. Στην Ελλάδα το παράνομο εμπόριο καπνικών έχει ξεπεράσει το 20%. Γνωρίζουμε όλοι την πηγή του κακού. Η υπερφορολόγηση και το λαθρεμπόριο είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Η νόμιμη αγορά βρίσκεται σε μια μέγγενη, ανάμεσα στην υπερφορολόγηση και το παράνομο εμπόριο που την έχουν οδηγήσει στη συρρίκνωσή της από το 2009 κατά 50%.
Ο περιορισμός του παράνομου εμπορίου καπνού είναι επιτακτικός. Ωστόσο, δεν μπορούμε να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια. Είναι μια μεγάλη πρόκληση, στην οποία οφείλουμε να απαντήσουμε όλοι μαζί για το συμφέρον της χώρας. Εμείς στην Παπαστράτος ξεκινήσαμε μεγάλη πρωτοβουλία για την πάταξη του παράνομου εμπορίου από το 2012.
Αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού, αλλά και την ενίσχυση των ελεγκτικών δομών του κράτους, η εταιρία μας επιδίωκε και επιδιώκει τη δημιουργία μιας ισχυρής συμμαχίας μεταξύ του κλάδου και της πολιτείας. Για εμένα, ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα είναι η εδραίωση μιας κουλτούρας που απενοχοποιεί την κατανάλωση αυτών των προϊόντων και στρέφει περισσότερους καταναλωτές σε αυτά.
Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι πρόκειται για προϊόντα που χρηματοδοτούν τη δράση διεθνών εγκληματικών δικτύων και τρομοκρατικών οργανώσεων, προϊόντα τα οποία δεν υπόκεινται σε κανέναν ποιοτικό έλεγχο, προϊόντα που δεν αποτελούν μια «έξυπνη» επιλογή αλλά μια επιλογή που μας ζημιώνει όλους ως κοινωνία.
- Προ μηνών, η Παπαστράτος δώρισε στο τελωνείο Πειραιά το Scanner για τον έλεγχο φορτηγών με λαθραία. Έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία το μηχάνημα; Έχει αποτελέσματα;
Πρόκειται για το πρώτο αυτοκινούμενο scanner με ακτίνες Χ, αξίας δύο εκατ. ευρώ, το οποίο αποκτά η χώρα μας. Το υπερσύγχρονο αυτό μηχάνημα μπορεί να ελέγξει μέχρι και 80 φορτηγά ή κοντέινερ την ώρα και να εντοπίζει τα λαθραία φορτία. Για να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτό, ένα μόνο container με παράνομα τσιγάρα ισοδυναμεί με απώλειες φόρων ύψους 1,6 εκατ. ευρώ για το κράτος, ενώ ένα φορτηγό με χύμα καπνό ανεβάζει τη ζημιά σε 2,1 εκατ. ευρώ.
Το scanner έχει τεθεί ήδη σε λειτουργία και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ορατά. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι πρόκειται για ένα μηχάνημα που μπορεί να μεταφερθεί όπου παρουσιάζεται ανάγκη. Σίγουρα δεν αρκεί από μόνο του για να λυθεί το πρόβλημα, αποτελεί όμως μια καλή αρχή. Είναι ένα καλό δείγμα της απαραίτητης σύμπραξης κράτους, βιομηχανίας και εμπορίου. Τέτοιες συνέργειες χρειάζονται και είμαι σίγουρος πως θα μπορέσουμε να έχουμε σημαντικά αποτελέσματα.
- Κάποιοι λένε ότι η Ελλάδα – ούσα διάτρητη από παντού – με δεκάδες νησιά κ.λπ. είναι... μη αναστρέψιμο πέρασμα του λαθρεμπορίου, δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος. Συμφωνείτε;
Αναμφίβολα, η γεωγραφική θέση της Ελλάδας την κάνει σταυροδρόμι αυτών των παράνομων δικτύων διακίνησης και εμπορίας. Ο έλεγχος των βασικών πυλών εισόδου στη χώρα, δηλαδή των μεγάλων λιμανιών και των συνοριακών τελωνείων, είναι επομένως εξαιρετικής σημασίας. Χρειάζεται σχεδιασμός, εξοπλισμός, καλή στελέχωση, τεχνογνωσία και, φυσικά, βούληση για να περιοριστεί δραστικά αυτό το φαινόμενο.
- Το 2015 η Παπαστράτος ήταν η 10η μεγαλύτερη επιχείρηση στην Ελλάδα βάσει κύκλου εργασιών, ανήκοντας στο σπάνιο κλαμπ των εταιρειών με πάνω από 1 δισ. ευρώ τζίρο! Μπορούμε να πούμε δύο λόγια για το πως έκλεισε το 2016;
Μπορούμε να πούμε ότι ο τζίρος της εταιρείας ήταν και το 2016 πάνω από 1 δισ. ευρώ αλλά τίποτα περισσότερο προς το παρόν, και ότι, παρά τη δεδομένη μεγάλη πτώση της αγοράς, εμείς συνεχίζουμε το επενδυτικό μας πλάνο, τις εξαγωγές και όλες τις προσπάθειές μας για την ενίσχυση του εργοστασίου, των ανθρώπων και των σημάτων μας. Παράλληλα, προχωρούμε δυναμικά στο πανελλαδικό λανσάρισμα του IQOS.
- Τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Παπαστράτος γιόρτασε τα 85 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα. Σκέφτηκε ποτέ η μητρική να πάρει τις παραγωγικές εγκαταστάσεις από την Ελλάδα;
Νομίζω ότι οι χθεσινές ανακοινώσεις απαντούν με τον πιο εύγλωττο τρόπο στο ερώτημά σας. Πέραν αυτού, εδώ και περισσότερα από 85 χρόνια η Παπαστράτος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ελληνική γη, με τους ανθρώπους, με την ιστορία της Βιομηχανίας στην Ελλάδα.
Από την εποχή που ο Ευάγγελος Παπαστράτος έκανε το όραμά του πραγματικότητα, ιδρύοντας αυτή την εταιρεία, μέχρι τις μέρες μας έχουν αλλάξει σίγουρα πολλά. Όμως οι αρχές, οι αξίες και το όραμα παραμένουν αναλλοίωτα. Όπως σταθερή παραμένει και η δέσμευσή μας για στήριξη του εργοστασίου μας, των ανθρώπων μας, των συνεργατών μας και της ελληνικής καπνοπαραγωγής.
Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι τα τελευταία 13 χρόνια επενδύσαμε περισσότερα από 700 εκατ. ευρώ στη χώρα. Το επενδυτικό αυτό πρόγραμμα δεν ανέκοψε ούτε η κρίση, ούτε η αβεβαιότητα. Όταν πιστεύεις σε κάτι το ακολουθείς μέχρι τέλους.
Για εμάς αυτό είναι η Ελλάδα. Η πίστη μας στις δυνατότητες αυτής της χώρας και στους ανθρώπους της είναι μεγάλη και, πιστεύω, το αποδεικνύουμε καθημερινά. Γιατί, στόχος μας είναι να κοιτάμε μπροστά, να αναγνωρίζουμε και να εστιάζουμε στη δική μας ευθύνη, σε αυτό που μπορούμε να κάνουμε, να αλλάξουμε, να προσφέρουμε για να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο Αύριο για όλους, για να Αφήνουμε πίσω μας Μέλλον, για όλους.
