Τουρκική «υστερία» κατά των ΗΠΑ τρεις εβδομάδες πριν από την συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν, την ώρα που και στην Ουάσιγκτον πλέον είναι ξεκάθαρος ο επικίνδυνος και αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή, ενώ στην Λιβύη με την άρνηση αποχώρησης των τουρκικών δυνάμεων απειλεί να τινάξει στον αέρα την διαδικασία ομαλοποίησης προς τις εκλογές του Δεκεμβρίου.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν σε συνομιλία που είχε με τον Μ. Τσαβούσογλου συζήτησε όπως ανέφερε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την Συρία και το Αφγανιστάν, και ο Αμερικανός υπουργός εξέφρασε την στήριξη του στην συνέχιση των συνομιλιών Ελλάδας-Τουρκίας, ενώ έκανε ειδική μνεία στα θέματα ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Οι Αμερικανοί δεν έχουν κρύψει την απόφαση τους να συνεχίζουν να στηρίζουν τις δυνάμεις του SDF στην Βορειοανατολική Συρία , στο οποίο συμμετέχουν και οι Κούρδοι του YPG τους οποίους η Τουρκία θεωρεί τρομοκράτες, ενώ και πάλι υπήρξε νέα αποστολή Αμερικανών αξιωματούχων στην περιοχή που ελέγχεται από τους Κούρδους, προκαλώντας οργή στην Άγκυρα.
Καθώς η επιθετική ρητορική εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου συνεχίζεται οι Αμερικανοί βρίσκουν ευκαιρία μια ακόμη φορά σε υψηλό επίπεδο να δηλώσουν ότι η μόνη επιλογή είναι ο διάλογος μεταξύ των δυο πλευρών και όχι οι προκλήσεις και οι επικίνδυνες εντάσεις. Η παρέμβαση Μπλίνκεν θέλει επίσης να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξουν απρόοπτα και οι συναντήσεις Δένδια-Τσαβούσογλου και Μητσοτάκη-Ερντογάν θα πραγματοποιηθούν κανονικά.
Όμως οι αιχμές του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θρησκευτικών ελευθεριών είναι «καρφί» στον πυρήνα του Ερντογανικού καθεστώτος, καθώς είναι γνωστή η υποστήριξη των ΗΠΑ και στον ακτιβιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Οσμάν Καβαλά ,την απελευθέρωση του οποίου ζητά και η Ουάσιγκτον και η Ε.Ε.
Ούτε είναι τυχαίο ότι το Σάββατο η αρμόδια Υπηρεσία των ΗΠΑ για την «Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία» (U.S. Commission on International Religious Freedom's (USCIRF) φιλοξένησε συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Αμερικής κ. Ελπιδοφόρου και σχολίαζε αρνητικά στην ιστοσελίδα της, το ότι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης παραμένει ακόμη κλειστή.
Στην Άγκυρα μετά τον Ερντογάν που κατηγόρησε τον πρόεδρο Μπάιντεν ότι έχει βάψει τα «χέρια του στο αίμα» την σκυτάλη πήρε το πολιτικό «κουτσαβάκι» του, ο υπουργός εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, ο οποίος βρίσκεται στην μέση μιας έντονης σκανδαλολογίας για σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα.
Ο κ. Σοϊλού ο οποίος έχει μπει δυο φορές στην λίστα κυρώσεων των ΗΠΑ και ενώ είναι «κόκκινο πανί» για τους Αμερικανούς διαρρέει ότι αυτός έδωσε εντολή για διακοπή όλων των σχέσεων και επαφών των αρχών ασφαλείας των δυο χωρών, επανήλθε με δηλώσεις του στις γνωστές κατηγορίες που τροφοδοτούν την συνωμοσιολογία και τον αντιαμερικανισμό, υποστηρίζοντας σε συνέντευξη του ότι ήταν οι ΗΠΑ και τα ΗΑΕ που οργάνωσαν το πραξικόπημα εναντίον του Ερντογάν το 2016.
Ο κ. Σοϊλού, ο οποίος προαλείφεται από πολλούς για διάδοχος του Ερντογάν στην ηγεσία του ΑΚΡ δήλωσε μάλιστα ότι απορρίπτει διαρκώς τα αιτήματα για συνάντηση του Αμερικανού πρεσβευτή Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, μέχρις ότου «δείξουν οι Αμερικανοί τον πρέποντα σεβασμό στην χώρα του».
Όμως και στην Λιβύη ο ρόλος της Τουρκίας είναι πλέον απολύτως προβληματικός και υπονομεύει την ειρηνευτική διαδικασία λειτουργώντας αποσταθεροποιητικά για ολόκληρη την περιοχή. Και ο ρόλος αυτός της Τουρκίας αποκαλύπτεται ακόμη περισσότερο σε αντιδιαστολή με τον ρόλο της Αιγύπτου η οποία στην Γάζα λειτούργησε πυροσβεστικά και όχι εμπρηστικά όπως έπραξε η Τουρκία, ενώ και στην Λιβύη η Αίγυπτος παρά το γεγονός ότι έχει στηρίξει τις δυνάμεις της Ανατολικής Λιβύης απέφυγε αν και θα μπορούσε, μια ευθεία εμπλοκή με δικές της δυνάμεις στον Λιβυκό εμφύλιο.
Ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για την Λιβύη Γιαν Κούμπις μιλώντας στο ΣΑ του ΟΗΕ απηύθυνε ύστατη προειδοποίηση ότι η συνέχιση παραμονής ξένων στρατευμάτων και μισθοφόρων στην Λιβύη και η συνέχιση μεταφοράς όπλων στο Λιβυκό έδαφος, απειλεί όχι μόνο την εύθραυστη κατάσταση στην Λιβύη αλλά και την σταθερότητα σε ολόκληρη την Αφρική.
Ο κ. Κούμπις την Δευτέρα μεταβαίνει στην Άγκυρα για συνομιλίες με τον Μ. Τσαβούσογλου με αντικείμενο την κατάσταση στην Λιβύη γιατί είναι σαφές ότι η άρνηση της Τουρκίας να αποσύρει τις δυνάμεις της προφασιζόμενη «νόμιμη πρόσκλησή, από νόμιμη κυβέρνηση» έχει προκαλέσει την εμπλοκή και την στασιμότητα.
Όσο οι τουρκικές δυνάμεις, που επαίξαν καθοριστικό ρόλο για την επιβίωση της κυβέρνησης Σάρατζ παραμένουν σε Λιβυκό έδαφος, ούτε οι Δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ ούτε άλλες πολιτοφυλακές θα ενταχθούν σε ενιαία Λιβυκή διοίκηση ούτε όμως και άλλοι μισθοφόροι από την Ρωσία, το Σουδάν κ.ά. προτίθεται να αποχωρήσουν από την Λιβύη.
Εκ των πραγμάτων κλειδί για τις εξελίξεις είναι η στάση της Τουρκίας η οποία σύμφωνα με δημοσιεύματα συνεχίζει τις πτήσεις στρατιωτικών αεροσκαφών και cargo προς την Λιβύη, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη καχυποψία στις δυνάμεις της Ανατολικής Λιβύης.
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός του περασμένου Οκτωβρίου προέβλεπε ότι εντός 90 ημερών θα αποχωρούσαν οι ξένοι μισθοφόροι και οι ξένοι στρατιώτες από το Λιβυκό έδαφος.
Το πάγωμα αυτής της διαδικασίας όμως απειλεί να τινάξει στον αέρα την πορεία προς τις εκλογές του Δεκεμβρίου, και να οδηγήσει την Λιβύη πίσω σε έναν νέο κύκλο εσωτερικής σύγκρουσης με την εμπλοκή και ξένων «παικτών».
Ο κ. Κούμπις αναφέρεται σε απειλή για ολόκληρη την Αφρική, καθώς και οι εξελίξεις στο Τσαντ με την δολοφονία του επί πολλά χρόνια προέδρου της χώρας Ιντρίς Ντέμπυ Ίτνο συνδέθηκε με την κατάσταση στην Λιβύη και την σχεδόν χωρίς έλεγχο διακίνηση ενόπλων και μισθοφόρων στα νότια σύνορα της Λιβύης.
Εκεί συνεχίζουν να λειτουργούν εκτός ελέγχου κυκλώματα όχι μόνο εφοδιασμού των τζιχαντιστών του Σάχελ αλλά και τα κυκλώματα δουλεμπόρων που τις τελευταίες εβδομάδες τροφοδοτούν με όλο και περισσότερους μετανάστες τις βάρκες που ξεκινούν από τις ακτές της Λιβύης προς την Ιταλικά και την Μάλτα.
Τον Δεκέμβριο ο ΟΗΕ υπολόγιζε ότι οι ξένοι μαχητές και μισθοφόροι στην Λιβύη ήταν σχεδόν 20.000, Ρώσοι, Σουδανοί και από το Τσαντ και στην μεγάλη πλειοψηφία τους (σχεδόν 14.000) από την Συρία που είχαν μεταφερθεί στην Λιβύη με πρωτοβουλία της Τουρκίας.
Οι Αμερικανοί και από τον ΟΗΕ έστειλαν μήνυμα στην Άγκυρα ,καθώς η Μόνιμη Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ Λίντα Τόμας-Γρήνφιλντ ζήτησε να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα για τις εκλογές και τόνισε ότι όλοι «εξωτερικοί παράγοντες που έχουν εμπλακεί στην σύγκρουση πρέπει να σταματήσουν την στρατιωτική εμπλοκή τους και να αποσυρθούν από την Λιβύη αμέσως».
«Δεν υπάρχει περιθώριο για ερμηνείες. «Όλοι» σημαίνει «Όλοι» είπε η Αμερικανίδα αξιωματούχος απευθυνόμενη βεβαίως και στην Τουρκία η οποία με προκλητικό τρόπο απαιτεί να μείνουν στην Λιβύη οι δικές της δυνάμεις…
