Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Σήμερα χρεοκόπησε στην Μεγάλη Βρετανία μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες στο ρούχο, η Austin Reed. Αν η Austin Reed ήταν κάποια κακόφημη παλιομοδίτικη εταιρία σε έναν φθίνοντα κλάδο που απλά θα έκλεινε έτσι κι αλλιώς, τα πράγματα είναι απλά. Καλώς ας είχε κλείσει! Το θέμα όμως είναι ότι δεν είναι έτσι! Η χρεοκοπία της Austin Reed, είναι ένα ζωντανό σεμινάριο, φρεσκότατο, γιατί ο καπιταλισμός όπως έχει καταντήσει, αν έτσι συνεχίσει, πάει για φούντο!
Η Austin Reed διαθέτει όχι μόνο ένα αξιόπιστο όνομα, αλλά και ένα ανεπτυγμένο δίκτυο 100 καταστημάτων σε όλη τη Βρετανία. H εταιρία έχει πάνω από 100 χρόνια αξιόπιστης και κυρίαρχης παρουσίας στον χώρο του Γυναικείου και Ανδρικού Ρούχου. Έχει ασχοληθεί με την κατασκευή ρούχων τόσο της Βασίλισσας Ελισάβετ, όσο και πολλών διακεκριμένων προσωπικοτήτων, ενώ εισήχθη στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου το 2006. Η Austin Reed δεν πήγαινε όσο καλά θα έπρεπε. Όμως ο ιδιοκτήτης της εταιρίας δεν είναι ο «Αγγλος Θεόδωρος Βάρδας», κάποιος που να γνωρίζει το ένδυμα. Η εταιρία είχε πρόσφατα περάσει στα «στιβαρά χέρια» του κερδοσκοπικού fund «Alteri Investors», η οποία με το «Apollo Global Management», έχουν ειδίκευση στο να κάνουν «βίδες» και «ροδέλες» ό,τι πετάει, περπατάει και κολυμπάει στο επιχειρείν, μόλις το πιάσουν στα… χέρια τους!
Αντί να ασχοληθούν με το τι δεν πάει καλά στην εταιρία, για να βελτιώσουν την εταιρία, ανασχεδιάζοντας την, βελτιώνοντας τα αδύναμα τμήματα, το «dream team» των «fund managers» έκανε αυτό, το μόνο, που «ξέρει καλά», έκλεισε την εταιρία κάνοντας την… βίδες!
Το concept στις περισσότερες εταιρίες fund management είναι σχετικά απλό. Έχει το «χρηματοδοτικό» και το «επιχειρηματικό κομμάτι». Παίρνουμε μία εταιρία που φαίνεται να έχει χαμηλή τιμή και εμφανιζόμαστε ότι θα την «διασώσουμε». Για την εξαγορά της εταιρίας, («χρηματοδοτικό» κομμάτι) αν χρειαστεί, δημιουργούμε εταιρία -όχημα περιορισμένης διαρκείας- και κάνουμε επιθετική εξαγορά με εγγύηση προς όσους μας χρηματοδοτήσουν απόδοση... 12%-20% ετησίως! Μόλις πάρουμε την εταιρία, την σαλαμοποιούμε/κόβουμε («επιχειρηματικό κομμάτι») σε κομμάτια όπως εμείς τα καταλαβαίνουμε. Αποκόβουμε όσα τμήματα της εταιρίας δεν μας φαίνεται ότι είναι κερδοφόρα, εντάσσοντας τα σε εταιρίες τις οποίες χρεοκοπούμε ή απλά τα κλείνουμε, και πουλάμε τα υπόλοιπα! Για παράδειγμα, το «σχεδιαστικό» κομμάτι μιας εταιρίας ρούχων δεν είναι κερδοφόρο, αφού απλά σχεδιάζει χωρίς να εισπράττει, άρα το κλείνουμε! Κλείνουμε τα καταστήματα πουλώντας το στοκ κοψοχρονιά και βάζουμε στην τσέπη μας ό,τι απομείνει. Οι υπάλληλοι που θα χάσουν τη δουλειά τους θα αποζημιωθούν εν μέρει από το... κράτος, καθώς τα τμήματα που απέμειναν είναι ζημιογόνα, και δεν μπορούν να τους πληρώσουν αποζημιώσεις, όμως υπάρχει κρατική υπηρεσία που τους «ξεχρεώνει» όταν κλείσει η εταιρία -ο Άγγλος φορολογούμενος- το επόμενο κορόιδο! Το μόνο που κρατάμε και πουλάμε είναι το… brand name, δηλαδή αέρα κοπανιστό!
Τόσο απλά! Μέσα σε χρόνο-ρεκόρ καταστρέψαμε το σχεδιαστικό κομμάτι, κλείσαμε τα καταστήματα, ο καταναλωτής δεν έχει πλέον αυτή την υπηρεσία/προϊόντα, 1200 άνθρωποι-στελέχη πετιούνται στο δρόμο, αλλά… 3 στελέχη από το fund management, «έκλεισαν την δουλειά» και ανοίγουν σαμπάνιες! «Ήρθαμε, κάναμε την εταιρία βίδες, φύγαμε»! Αν το fund είχε απλά παράσχει βοήθεια στην οικονομική αναδιάρθρωση της εταιρίας, εφόσον το πρόβλημα της εταιρίας ήταν χρηματοδοτικό, τότε θα ήταν όντως χρήσιμο, το fund θα είχε παράξει αληθινή αξία, και πράγματι αν τα κερδοσκοπικά funds παρείχαν χρηματοδοτικές λύσεις, θα ήταν ευχής έργο. Όμως δυστυχώς, η αλήθεια είναι πικρή-αυτό σπάνια συμβαίνει!
Ασφαλώς το θέμα δεν είναι να κρατάμε εταιρίες με τον αναπνευστήρα, επιδοτώντας ζημιογόνες εταιρίες. Όπως ούτε και να τις κλείνουμε για πλάκα, δεν μας αξίζει, μας υποτιμά ως άτομα, αλλά και ως οικονομία, καταστρέφοντας πόρους που είναι πολύτιμοι και περιορισμένοι.
Η περίπτωση της «Austin Reed» είναι δυσφήμιση του καπιταλισμού και είναι ενδεικτική στο που βαδίζουμε, και γιατί πολλά δεν πάνε πλέον καλά. Κάθε μήνα οι fund managers καταστρέφουν δεκάδες αξιόλογες εταιρίες, καταστρέφουν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, στην Αγγλία αλλά και παγκοσμίως. Το σύστημα των ανοικτών αγορών, του ανταγωνισμού και της επιχειρηματικότητας, έχει αντικατασταθεί από μια μικρή ομάδα από 30άρηδες με λάπτοπ που... αντί να ενισχύουν καταστρέφουν την επιχειρηματικότητα, διαλύουν ολόκληρους τομείς της οικονομίας, υπερχρεώνουν τον φορολογούμενο, βάζουν όλο το σύστημα στον αυτόματο πιλότο και την «κρεατομηχανή»!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
