Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Η πρόσφατη πολύμηνη μείωση εξαγωγών και εισαγωγών στην κινέζικη αγορά προμηνύει την αρχή ύφεσης. Καθώς η κινέζικη αγορά είναι η παραγωγική βάση για πολλές εταιρείες, ιδιαίτερα στον κλάδο του ρούχου, πολλοί θεωρούν ότι η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες για μείωση εργατικού κόστος και υπερκέρδη. Είναι όμως έτσι;
Οι ως τώρα ενδείξεις δείχνουν ότι αυτό δεν είναι απόλυτο. Απόδειξη είναι τα νέα αποτελέσματα της εταιρείας Prada. Η ιταλική αυτή εταιρεία, που είναι, μεταξύ άλλων, εισηγμένη στην αγορά του Χονγκ Κονγκ, κατάφερε κατά την τελευταία πενταετία να υπερδιπλασιάσει τις πωλήσεις της από 1,56 δισ. ευρώ σε 3,55 δισ., όχι μόνο λόγω της διείσδυσης της σε νέες ευρωπαϊκές αγορές, αλλά κυρίως λόγω της διείσδυσης στη γιγαντιαία ασιατική αγορά, με προεξέχουσα εκείνη της Κίνας.
Το 2010, η ασιατική αγορά, με προεξέχουσα την ιαπωνική, έκανε το 37% των πωλήσεων της εταιρείας, αλλά με το μεγαλύτερο κομμάτι (45%) να προέρχεται από την ευρωπαϊκή αγορά. Παρότι η ευρωπαϊκή αγορά αναπτύχθηκε κατά 14% ετησίως στο διάστημα έκτοτε, κυρίως λόγω της ανάπτυξης των πωλήσεων εκτός Ιταλίας, οι Πωλήσεις από το ασιατικό κομμάτι αναπτύχθηκαν με τους εκπληκτικούς ρυθμούς της τάξης του 20% ετησίως, και κυρίως λόγω της κινέζικης αγοράς. Αποτέλεσμα, είναι πλέον, μόλις το 33% να προέρχεται από Ευρώπη, ενώ το 45% από ασιατικές πωλήσεις, κυρίως από Κίνα. Μιας αγοράς με δίψα στην επίδειξη και τον νεοπλουτισμό, καθώς τα εκατομμύρια Κινέζων της μεσαίας αστικής τάξης χρειάζονται σύμβολα στάτους για τις εμφανίσεις τους. Ουσιαστικά η ανάπτυξη της Prada στηρίχτηκε όχι απλά από τη διαφήμιση, αλλά και από τα σημεία πώλησης που αυξήθηκαν στην Ασία από 102 (το 2010) σε 144 το 2013, 177 το 2014 και σε 197 το 2015. Όμως, οι Πωλήσεις άρχισαν να κάνουν «κορυφή» σε επίπεδο «Πωλήσεων ανά κατάστημα» ήδη από το 2014 στην Κίνα, και έπεσαν το 2015, λόγω της εκεί κρίσης. Τα λειτουργικά κέρδη της εταιρείας πλέον άρχισαν να πέφτουν στο σύνολό τους, καταγράφοντας ήδη πτώση 25% στο πρώτο 9μηνο! Ακόμη χειρότερα, οι προβλέψεις των αναλυτών για τα κέρδη της PRADA την επόμενη χρονιά εμφανίζονται ακόμη πιο μαύρες, με συνεχείς μειώσεις. Από 0,23 ευρώ Κέρδη ανά μετοχή για το επόμενο έτος, που ήταν η εκτίμηση τον Μάιο, πριν την πλήρη εκδήλωση της κινέζικης κρίσης, οι εκτιμήσεις για κέρδη ανά μετοχή πήγαν στο 0,19 ευρώ τον Ιούνιο, για να γκρεμιστούν στα 0,17 ευρώ πρόσφατα. Αυτό είναι μεγάλη διαφορά σε σχέση με τα 0,27 ευρώ που ήταν η εκτίμηση πέρσι τον Νοέμβριο, ουσιαστικά 40% χαμηλότερα.
Η εξέλιξη αυτή ακολουθήθηκε και από την τιμή της εταιρείας, η οποία γκρεμίστηκε ήδη σε ένα έτος, χάνοντας 45% της αξίας της.
Αυτό δεν συνέβη, όμως, για τη μετοχή της NIKE, της πρώτης εταιρείας του κλάδου επώνυμης ένδυσης - υπόδησης, της οποίας το 45% των πωλήσεων, και το 55% των κερδών (!) προέρχεται από την αγορά των ΗΠΑ και του Καναδά, ενώ μόλις το 10% των πωλήσεων και το 17% των κερδών προέρχεται από την κινέζικη αγορά. Η μετοχή κινείται με άνοδο 33% σε 12μηνη βάση, ενώ οι εκτιμήσεις για τα κέρδη της είναι στα ίδια επίπεδα του τελευταίους μήνες. Αντίστοιχα καλή η πορεία της Adidas, που όμως, όπως η NIKE, αν και είναι στον χώρο της ένδυσης –υπόδησης, έχει μικρότερη έκθεση στην αγορά της Ασίας, μόλις 27%, και στοχεύει σε άλλες αγορές και χαμηλότερα πορτοφόλια.
Αντίθετα, εταιρείες όπως η HERMES, LOUIS VUITTON (LVMH MOET HENNE), RALPH LAUREN, CHRISTIAN DIOR, που χτυπάνε την πιο πολυτελή αγορά, αρχίζουν να αντιμετωπίζουν μειώσεις προσδοκώμενων κερδών, της τάξης του 10% ως 50%, από την εκδήλωση της κρίσης, και ήπια ως μεγάλη (40%) πτώση τιμής.
Η απλούστερη, επομένως, υπόθεση είναι ότι η κρίση χτυπάει μόνο τις αγορές πολυτελών ρούχων και άρα οι επενδύσεις σε εταιρείες από επώνυμο μη πολυτελές ρούχο - παπούτσι είναι ασφαλείς, καθώς είναι αλώβητες από την κρίση. Όμως αυτό δεν είναι απόλυτα σωστό. Ήδη εταιρείες όπως η ΝΙΚΕ υποχρεώθηκαν μετά την κρίση του 2008 να προσαρμοστούν σε χαμηλότερα περιθώρια κέρδους (14%, από 18% που ήταν παλιότερα) ώστε να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Επιπλέον, σε εποχή κρίσης στην αμερικάνικη αγορά, τα λειτουργικά κέρδη των μεγάλων αυτών εταιρειών πέφτουν 8 ως 10 ποσοστιαίες μονάδες, (800 ως 1.000 μονάδες βάσης), που σημαίνει ότι τα υπάρχοντα Λειτουργικά περιθώρια κέρδους 14% θα προσαρμοστούν σε κάτι μεταξύ 4% και 6% στην καλύτερη, δηλαδή σε επίπεδα 60% ως 70% χαμηλότερα από τα υπάρχοντα, σχεδόν στο 1/3 των υπαρχόντων. Καθώς οι τιμές μετοχών ακολουθούν την πορεία των κερδών, και καθώς η κρίση αναμένεται να περάσει από την Κίνα στις μεγάλες αμερικάνικες και ευρωπαϊκές αγορές στο επόμενο διάστημα, δεν θα ήταν υπερβολή, επομένως, στο επόμενο διάστημα 12 - 16 μηνών να δούμε μια προσαρμογή των δικών τους ήδη φουσκωμένων τιμών σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερων, από 50% ως 80% κάτω...
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.