Η Εθνική Λυρική Σκηνή ήταν απολύτως έτοιμη να παρουσιάσει τα έργα που έχει προγραμματίσει, η πανδημία όμως δεν το επιτρέπει. Έτσι, σήμερα το βράδυ θα μαγνητοσκοπηθεί για δεύτερη μέρα στην κεντρική αίθουσα της ΕΛΣ και σύντομα θα δούμε την αναβίωση της Οπερας «Αντρέα Σενιέ» (συνθέτης ο Ουμπέρτο Τζορντάνο) διαδικτυακά, στην GNO TV.
«Το επετειακό πρόγραμμα για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση έχει στόχο να θέσει ερωτήματα και να ανοίξει συζητήσεις και καλλιτεχνικές ζυμώσεις γύρω από το διαχρονικό νόημα της επετείου του 1821» είπε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Λυρικής Γιώργος Κουμεντάκης κατά την παρουσίαση του προγράμματος. «Η δική μας οπτική δεν βλέπει την Ελληνική Επανάσταση ως ένα τοπικό αλλά ως ένα διεθνούς εμβέλειας ιστορικό γεγονός, το οποίο συνδέεται με τις κορυφαίες επαναστάσεις που οδήγησαν στη δημιουργία των μεγάλων ανεξάρτητων εθνών-κρατών του σύγχρονου κόσμου, όπως για παράδειγμα η Γαλλική και η Αμερικανική Επανάσταση.
Η επιθυμία μας είναι να δώσουμε αφορμές για σκέψη και αναστοχασμό, ακόμα και για διαφωνίες. Δεν θα αναπαραγάγουμε τα στερεότυπα των εθνικών επετείων, αλλά, μέσω του καλλιτεχνικού μας έργου, ελπίζουμε να φωτιστεί η σπουδαία αυτή στιγμή της ιστορίας μας, με τρόπο ψύχραιμο και ενωτικό.»
Ο κ. Κουμεντάκης ανέφερε πως η όπερα «Αντρέα Σενιέ» που παρουσιάζεται στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, αποτελεί σπουδαίο έργο του παγκόσμιου ρεπερτορίου της όπερας.
Η ζωή του διάσημου Γάλλου ποιητή Αντρέ Σενιέ (1762-1794) αποτέλεσε το θέμα της πιο επιτυχημένης όπερας ενός από τους αντιπροσωπευτικότερους εκπροσώπους της σχολής του βερισμού και ειδικότερα της Giovane Scuola, του Ουμπέρτο Τζορντάνο (σε λιμπρέτο του Λουίτζι Ίλλικα). Παρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου στις 28 Μαρτίου 1896, έναν αιώνα μετά τη Γαλλική Επανάσταση –στην περίοδο αυτή τοποθετείται η δράση του έργου–, οι ιδέες της οποίας επηρέασαν καθοριστικά τις εξελίξεις στον ελληνικό χώρο που οδήγησαν στην Επανάσταση του 1821.
Τον φερώνυμο ήρωα, ο οποίος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από Γάλλο πατέρα και Ελληνίδα μητέρα, αρχικά τον συναντάμε το 1789 στους αριστοκρατικούς κύκλους του Παρισιού να υποστηρίζει την Επανάσταση και να συντάσσεται με τον Ζεράρ στο επαναστατικό κίνημα. Ο Ζεράρ (ρόλος βασισμένος εν μέρει στον ήρωα της Γαλλικής Επανάστασης Ζαν Λαμπέρ Ταγέν) από υπηρέτης των αριστοκρατών γίνεται ηγετική φιγούρα των Sans-cullotes (των Αβράκωτων, οι οποίοι ονομάστηκαν έτσι επειδή, σε αντίθεση με τους αριστοκράτες, που φορούσαν βράκες, αυτοί φορούσαν παντελόνια), των ανθρώπων των χαμηλών στρωμάτων της αστικής τάξης που συμμετείχαν ενεργά στον πολιτικό στίβο της Επανάστασης. Ωστόσο, ο έρωτας για την ίδια γυναίκα μετατρέπει τη φιλία των δύο ανδρών σε αντιζηλία. Τρία χρόνια αργότερα, όταν ο Σενιέ συλλαμβάνεται ως συνωμότης κατά της Επανάστασης επειδή άσκησε κριτική στις ακρότητες της Τρομοκρατίας, ο Ζεράρ θα συντάξει την καταδίκη του. Αν και αργότερα ο Ζεράρ, συνειδητοποιώντας το λάθος του, θα προσπαθήσει να ελευθερώσει τον ποιητή, η προσπάθειά του θα αποβεί μάταιη και ο Σενιέ θα οδηγηθεί στην γκιλοτίνα.
Στη σελίδα τίτλου της παρτιτούρας διαβάζουμε: «Δράμα σε ιστορικό περιβάλλον…» και, πράγματι, ο Τζορντάνο μέσα από τη μουσική του αναδεικνύει, πέρα από το ερωτικό στοιχείο και τα πάθη των ηρώων, τη σύγκρουση των αντίπαλων κοινωνικών ομάδων μέσα στο χρονικό πλαίσιο και την ατμόσφαιρα της Γαλλικής Επανάστασης: η γκαβότα –τυπικός χορός της αριστοκρατίας– αντιπαραβάλλεται με το Ça ira, την Καρμανιόλα και τη Μασσαλιώτιδα.
Οι διαχρονικές αξίες που προβάλλονται στο έργο –το σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης για Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφοσύνη–, συνδυασμένες με το έντονο ερωτικό και δραματικό στοιχείο και ο τρόπος με τον οποίον αναδεικνύονται μέσα από τη γοητευτική μουσική του Τζορντάνο, είναι ο λόγος για τον οποίον η συγκεκριμένη όπερα έχει τόσο μεγάλο αντίκτυπο στο ακροατήριο του λυρικού θεάτρου μέχρι σήμερα.
Μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν
Σκηνοθεσία – Σκηνικά – Κοστούμια Νίκος Πετρόπουλος
Αναβίωση σκηνοθεσίας Ίων Κεσούλης
Χορογραφία Φάουστα Ματσουκκέλλι
Αναβίωση χορογραφίας – Κινησιολογία Στράτος Παπανούσης
Αναβίωση φωτισμών Χρήστος Τζιόγκας
Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Αντρέα Σενιέ Μαρσέλο Άλβαρες
Κάρλο Ζεράρ Δημήτρης Πλατανιάς
Mανταλένα του Κουανύ Μαρία Αγκρέστα
Μπέρσι Μαρισία Παπαλεξίου
Η Κόμησσα του Κουανύ Ινές Ζήκου
Μαντελόν Τζούλια Σουγλάκου
Ρουσέ Γιάννης Γιαννίσης
Πιέτρο Φλεβίλ Βαγγέλης Μανιάτης
Φουκιέ-Τενβίλ Γιώργος Ματθαιακάκης
Ματιέ Κωστής Ρασιδάκις
Ένας «απίστευτος» Χρήστος Κεχρής
Ο Αβάς Νίκος Στεφάνου
Σμιτ Βαγγέλης Μανιάτης
Ο οικονόμος Μαρίνος Ταρνανάς
Ντυμά Κώστας Μαυρογένης
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ
Μέγας Δωρητής ΕΛΣ Δωρητής επετειακού προγράμματος 2021 είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
Χορηγός παράστασης Mytilineos
Στο κανάλι της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Οι ημερομηνίες προβολής θα ανακοινωθούν.
