Του Αντώνη Δαρζέντα
Τον Ιούλιο του 1947 γεννιέται στη Γαλλία η μικρή Polly Matzinger. Η Γαλλίδα μητέρα της και ο Ολλανδός πατέρας της μεταναστεύουν μαζί με την μικρή Polly στην Αμερική.
Η Polly Matzinger θεωρούνταν από τους συμμαθητές της ως το παιδί που ήταν λιγότερο πιθανό να πετύχει στη ζωή της.
Η Polly παρατάει το σχολείο για να σπουδάσει μουσική αλλά όπως λέει η ίδια «η μουσική που έγραφα ήταν τελείως βαρετή και θα καταντούσα να διδάσκω σε σχολικές χορωδίες».
Τα δέκα χρόνια που ακολούθησαν δουλεύει ως μουσικός της τζαζ, εκπαιδευτής σκυλιών, σιδερώνοντας ρούχα αλλά και σαν σερβιτόρα ντυμένη ως κουνελάκι του Playboy. Ήταν πολύ καλή δουλειά λέει η Polly. «Πληρωνόμουν καλά, δούλευα βράδια οπότε είχα άφθονο χρόνο να κάνω ότι ήθελα την ημέρα και άκουγα πολύ ενδιαφέρουσες συνομιλίες».
Μια μέρα μπήκαν μέσα στο μπαρ δύο καθηγητές Βιολογίας. «Ήταν συχνοί πελάτες. Έμπαιναν, έπιναν τα ποτά τους και πάντα μιλούσαν για επιστήμη. Ακούγοντας τους να κουβεντιάζουν τους ρώτησα μια ερώτηση που δεν μπόρεσαν να απαντήσουν. Έμειναν με ανοιχτό το στόμα. Μια σερβιτόρα ντυμένη κουνελάκι του playboy τους έκανε τέτοια ερώτηση;»
Μετά από αυτό ένας από τους επιστήμονες μου κουβαλούσε συνέχεια επιστημονικά άρθρα που τα κουβεντιάζαμε. Με έπεισε ότι η επιστήμη ήταν κάτι που δεν το βαριέσαι ποτέ.
«Ήμουν η μόνη επιστήμονας που "ψωνίστηκα" σε μπαρ» λέει η ίδια γελώντας.
Έτσι πήρε το πτυχίο Βιολογίας από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας και αργότερα το διδακτορικό της στο ίδιο πανεπιστήμιο. Ακολούθως ειδικεύεται στην ανοσολογία στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και στο Ινστιτούτο Ανοσολογίας στη Βασιλεία.
Επιστρέφει στην Αμερική για να δουλέψει στο περίφημο Εθνικό Ίδρυμα Υγείας των ΗΠΑ.
Εκεί ασχολούμενη συνεχώς με την ανοσολογία βλέπει πως το τρέχον μοντέλο και η τρέχουσα θεωρία για την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου δεν είναι ικανά να εξηγήσουν τα πάντα. Δεν μπορεί πχ να εξηγήσει γιατί το ανοσοποιητικό δεν επιτίθεται στην τροφή ή στο ανθρώπινο έμβρυο .
Έτσι η δόκτωρ Matzinger πια, μαζί με τον συνεργάτη της Ephraim Fuchs επίκουρο καθηγητή ογκολογίας στο John Hopkins διατυπώνουν την θεωρία ότι το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται μόνο σε ότι βλέπουν ως «βλαβερό». Βρίσκει ότι τα κύτταρα που πεθαίνουν φυσιολογικά δεν εκπέμπουν κάποιο σήμα, αλλά αντίθετα τα κύτταρα που πεθαίνουν μετά από επίθεση που τους προκαλεί βλάβη, εκπέμπουν σήμα κινδύνου.
Χρόνια και χρόνια δουλειάς πάνω στον κυτταρικό θάνατο η Polly βρίσκει τη λύση καθώς κάθεται σε ένα λόφο και παρακολουθεί το δικό της τσοπανόσκυλο. «Ξαφνικά συνειδητοποίησα πως υπάρχει ένα κύτταρο στον οργανισμό που συμπεριφέρεται σαν ένα καλό τσοπανόσκυλο. Είναι το δενδριτικό κύτταρο» Και αυτό συμπλήρωσε το παζλ της θεωρίας της.
Όπως λέει η ίδια η επιστήμη χρειάζεται πολλά πράγματα για να την ακολουθήσεις. Ένα από αυτά είναι να είσαι μαζοχιστής. Έχει 90% κατάθλιψη και 10% χαρά. Και αυτή σε κάνει να συνεχίζεις.
Η θεωρία της Polly Matzinger για την κυτταρική βλάβη έχει τεράστια σημασία και εφαρμογή στα σύγχρονα φάρμακα για τον καρκίνο αλλά και στις μεταμοσχεύσεις.
Στην Πανεπιστημιακή σχολή του Emory φαίνεται ότι απέδειξαν πως οι θεωρίες της είναι σωστές. Μεταμόσχευσαν καρδιά αρουραίου σε ποντίκι με πολύ σύντομες δόσεις ανοσοκατασταλτικων και η μεταμόσχευση πέτυχε.
Ο καθηγητής Gus Dalgleish στη Μεγάλη Βρετανία εφαρμόζοντας την ίδια θεωρία κάνει ένεση σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο του δέρματος ένα βακτήριο με μια πρωτεΐνη κινδύνου. Έτσι ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα εναντίον του καρκίνου.
Στο πρώτο της επιστημονικό άρθρο έβαλε τον σκύλο της ως συγγραφέα με ψευδώνυμο. Επειδή ήταν η μόνη συγγραφέας και όντας αρκετά ανασφαλής για να γράψει το άρθρο στο πρώτο πρόσωπο έβαλε το όνομα του σκύλου της ενός Afghan Hound ως Galadriel Mirkwood. Το περιοδικό μόλις βρήκε την απάτη την τιμώρησε με αποκλεισμό από τις εκδόσεις του έως ότου άλλαξε ο εκδότης.
Αυτή τη στιγμή η Polly Matzinger θεωρείται μια από τις πιο σημαντικούς επιστήμονες όλων των αιώνων. Τα άρθρα της και η δουλειά της έχουν δημοσιευθεί στα μεγαλύτερα επιστημονικά περιοδικά του κόσμου όπως το Nature και το Science και εφαρμόζονται πια σε όλες τις έρευνες για τον καρκίνο, τις μεταμοσχεύσεις αλλά και τα σύγχρονα φάρμακα και εμβόλια.
Και έφτασε από Playboy bunny σε ένα Αμερικανικό μπαρ, στην κορυφή της παγκόσμιας ανοσολογίας ανοίγοντας καινούριους ορίζοντες στον κόσμο της Ιατρικής και της Βιολογίας και σώζοντας με το έργο της χιλιάδες ζωές.
*Ο κ. Αντώνης Δαρζέντας είναι παιδίατρος.
