Του Δημήτρη Καμπουράκη
«Τον Τόλκα τον ξέρεις;» ρώτησα κάποιον την Κυριακή που τρώγαμε. Απάντησε μ' ένα κατηγορηματικό όχι. «Τον Θάνο Μωραϊτη;» τον ξαναρώτησα. «Κάτι μου λέει το όνομα» είπε, «για θύμισε μου». Κατά τούτο λοιπόν, έχει δίκιο ο Λοβέρδος που μιλά για «αποδιαλεγούρια». Στην Κρήτη το λέμε με μια παρόμοια λέξη: «Αποδιαλέουρα».
Έχουμε και μαντινάδα, όχι πολιτικού αλλά φιλοσοφικού και ερωτικού περιεχομένου: «Από τις χάρες της ζωής - τις πιο όμορφες θα πάρω / θ' αφήσω αποδιαλέουρα - στον κερατά τον Χάρο.» Τα αποδιαλεγούρια ή αποδιαλέουρα λοιπόν, είναι τα απομεινάρια του (πολιτικού) καφασιού που δεν τα αγόρασε κανένας πελάτης και απομένουν στον πάτο έτοιμα για τον (πολιτικό πάντα) σκουπιδοτενεκέ ή για να γίνουν ελεημοσύνη σε κανέναν άστεγο..
Ε αυτά τσίμπησε ο Αλέξης από το ΠΑΣΟΚ, τα βάφτισε προϊόντα ΑΑΑ κατηγορίας και τα υπουργοποίησε. Αυτός θεωρεί πως έκανε την δουλειά του, εκείνοι όμως; Διότι η τύχη των «μεταγραφών» είναι ιστορικά προδιαγεγραμμένη. Καμιά τους δεν προκόβει, ακόμα κι αν πρόκειται για προσωπικότητες κύρους και υψηλού πολιτικού εκτοπίσματος, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για αποδιαλεγούρια.
Για να θυμηθούν οι παλιότεροι: Από την διεύρυνση προς το κέντρο που έκανε το 1978 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παίρνοντας ικανότατο αριθμό βουλευτών της Ένωσης Κέντρου του Ιωάννη Ζίγδη, πόσοι πρόκοψαν μέσα στην ΝΔ; Ο εξής ένας, ο Μιχάλης Παπακωνσταντίνου. Όλοι οι άλλοι εξαφανίστηκαν μέσα σε μια ΝΔ που ήθελε μεν τους ψηφοφόρους της Ένωσης Κέντρου, αλλά δεν είχε καμιά διάθεση να προσθέσει στις βαρονίες της και τους αριστοκράτες του κέντρου.
Από την πράγματι εντυπωσιακή διεύρυνση που έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου, παίρνοντας την ίδια στιγμή τον Γεώργιο Μαύρο (αρχηγό της Ένωσης Κέντρου μετά το 1974) και τον Μανώλη Γλέζο (εμβληματική φυσιογνωμία της αριστεράς), τι απέμεινε; Θυμάται κανείς τον Μαύρο ή τον Γλέζο ως βουλευτές του ΠΑΣΟΚ; Έγιναν βουλευτές και χάθηκαν. Δεν τους σήκωνε το κλίμα. Εξυπηρέτησαν την εικόνα του Ανδρέα ως πολυσυλλεκτικού ηγεμόνα και εξαφανίστηκαν.
Θυμάται κανείς την επίσης εντυπωσιακή (όσο και αμφιλεγόμενη) διεύρυνση του Γιώργου Παπανδρέου στον φιλελεύθερο χώρο, με τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο και τον Στέφανο Μάνο; Ήταν βουλευτές του ΠΑΣΟΚ αυτοί οι δυο. Σας θυμίζει κάτι η θητεία τους στο κοινοβούλιο ως βουλευτές του σοσιαλιστικού κόμματος; Είδατε κανέναν τους στα ηγετικά κλιμάκια του τότε ΠΑΣΟΚ, είδατε καμιά επιρροή των ιδεών τους στο κόμμα που τους είχε στην Βουλή; Πέρασαν κι αυτοί κ χάθηκαν, Ούτε στο βιογραφικό τους δεν γράφουν εκείνη την περίοδο. Το ΠΑΣΟΚ επίσης δεν θέλει ούτε να τους θυμάται.
Που καταλήγουμε, το λοιπόν; Πως αν πολιτικές προσωπικότητες ολκής πάνε κατά διαόλου συστρατευόμενες στο στρατόπεδο του αντιπάλου τους, τι τύχη έχουν τα αποδιαλεγούρια; Θα μου πείτε, μα στον Σύριζα οι ΠΑΣΟΚοι πρόκοψαν. Οι πρώτοι ίσως (Σπίρτζης, Κουρουμπλής, Κατσέλη), αλλά οι μετέπειτα; Όσο το πλοίο φάρδαινε, για όλους υπήρχε καινούριος χώρος στο κατάστρωμα. Τώρα που θα σμικρυνθεί πάλι, θαρρείτε πως οι καπεταναίοι, οι λοστρόμοι και οι πρώτοι μηχανικοί θα κάνουν στην άκρη για να χωρέσουν αυτοί που ήρθαν την τελευταία στιγμή; Με μια κλωτσιά, οι καινούριοι θα βρεθούν πάλι στην θάλασσα, καθότι αγαπάμε τους μουσαφίρηδες αλλά δεν τους δίνουμε και το σπίτι.
Τέλος πάντων, καμιά ιστορική εμπειρία δεν μεταφέρεται πειστικά από άνθρωπο σε άνθρωπο και από γενιά σε γενιά. Τα ΠΑΣΟΚικά αποδιαλεγούρια ή αποδιαλέουρα, πρέπει να βιώσουν ατομικά την δεύτερη ήττα τους, για να καταλάβουν πως «δεν έχει πλοίο γι αυτούς, δεν έχει οδό», μιας και μπήκαν σε Καβαφικό κόμμα.