Τη Μέγκαν Ράπινο ίσως να μην την έχετε ακουστά. Φυσικά, αν υπήρχε άνδρας με παρόμοιες επιτυχίες στο άθλημά του θα τον γνωρίζατε σίγουρα. Αρκεί όμως αυτή η παραδοχή για να μιλήσουμε για κάποια αδικία εις βάρος των γυναικών;
Ας πάρουμε το θέμα από την αρχή. Η Ράπινο είναι ίσως η σπουδαιότερη γυναίκα των ποδοσφαιρικών γηπέδων στην ιστορία. Έχει κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου (2012), δύο παγκόσμια κύπελλα και τη χρυσή μπάλα. Είναι αδιαμφισβήτητα μία σπουδαία αθλήτρια που προκαλεί θαυμασμό για τα επιτεύγματά της. Πρόσφατα την κάλεσε ο Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο όταν και ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή του “θα πολεμήσει για τις ίσες αμοιβές” (εννοεί μεταξύ γυναικών και ανδρών για την ίδια εργασία). Κατά της επίσκεψής της στην Ουάσινγκτον, η Ράπινο δήλωσε ότι “παρά όλες τις νίκες μου, εξακολουθώ να πληρώνομαι λιγότερο από τους άνδρες που κάνουν την ίδια δουλειά. Για κάθε τρόπαιο - που είναι πολλά, για κάθε νίκη, ισοπαλία ή αγώνα, πληρώνομαι λιγότερα”.
Επιφανειακά η Ράπινο έχει δίκιο να εξεγείρεται. Φανταστείτε ένα εργοστάσιο, μία φάμπρικα παλιάς κοπής, που πλήρωνε τους εργαζόμενους με το “κομμάτι” να πληρώνει τους άνδρες περισσότερο από ότι τις γυναίκες. Θα ήταν σίγουρα δείγμα σεξισμού και διάκρισης. Όμως, είναι δόκιμη αυτή η αναλογία στον αθλητισμό ή ακόμα και σε όλα τα επαγγέλματα που η παραγωγή αξίας δεν είναι τόσο εύκολα μετρήσιμη;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να εξετάσει κανείς το αντικείμενο. Η πιο βασική, η πιο θεμελιώδης, προκύπτει από κάτι που δήλωσε η πρώτη κυρία των ΗΠΑ που μάλλον άθελά της ανέδειξε τον πραγματικό λόγο που η σπουδαία Ράπινο βγάζει πολύ λιγότερα χρήματα από τον αρσενικό αντίστοιχό της, τον Λιονέλ Μέσι. “Μία δουλειά σημαίνει πολύ περισσότερα από έναν μισθό, όμως οι μισθοί μας αντικατοπτρίζουν πως μας αξιολογούν οι εργοδότες μας και ακόμα και οι κοινότητές μας” δήλωσε η Τζιλ Μπάιντεν, βάζοντας μάλλον ένα αυτογκόλ. Γιατί η αλήθεια είναι ότι όντως αυτό μας δείχνουν οι μισθοί μας και στην περίπτωση του γυναικείου ποδοσφαίρου, οι νίκες, οι ισοπαλίες, τα τρόπαια και τα μετάλλια αξιολογούνται πολύ χαμηλότερα από το φίλαθλο κοινό από ότι τα αντίστοιχα επιτεύγματα στην ανδρική πλευρά του ποδοσφαίρου. Και για όσο καιρό ισχύει αυτή η συνθήκη, θα είναι αδύνατον να εξoμοιωθούν οι απολαβές των γυναικών με αυτές των ανδρών.
Όμως, αντίστοιχα επιχειρήματα θα μπορούσε να σκαρφιστεί κανείς ακόμα και μεταξύ διαφορετικών αθλημάτων. Γιατί ένας ολυμπιονίκης της ξιφασκίας να βγάζει λιγότερα χρήματα από έναν αναπληρωματικό τερματοφύλακα της Πρέμιερ Λιγκ. Γιατί ένα μέτριο σέντερ μπακ της γαλλικής λίγκας να βγάζει περισσότερα από τον καλύτερο αθλητή του πινγκ πονγκ όλων των εποχών; Η απάντηση που δίνεται σε αυτά τα ερωτήματα βρίσκεται στη δημοκρατική φύση της αγοράς. Οι επαγγελματίες αθλητές μας πωλούν την “πραμάτεια” τους. Αγωνίζονται για να τους παρακολουθούμε στην τηλεόραση, για να αγοράζουμε τα προϊόντα που διαφημίζουν, για να πληρώνουμε εισιτήρια στα γήπεδα και να αγοράζουμε τις φανέλες τους. Το πόσα βγάζουν σχετίζεται με το πόσοι από εμάς είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε για να τους απολαύσουμε. Τίποτα παραπάνω και τίποτα λιγότερο.
Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν και γυναίκες που βγάζουν περισσότερα από τους άνδρες στα αθλήματά τους. Η Ρόντα Ράουζι για παράδειγμα, υπήρξε για ένα φεγγάρι η πιο καλοπληρωμένη αθλήτρια στο ρόστερ του UFC, της μεγαλύτερης διοργάνωσης μεικτών πολεμικών τεχνών στον κόσμο. Η περίπτωση της Ράουζι έχει πολλαπλό ενδιαφέρον διότι μέχρι την εμφάνισή της στο αθλητικό στερέωμα, ακόμα και ο ίδιος ο πρόεδρος του UFC, Dana White, δήλωνε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να δούμε γυναίκες να μάχονται μέσα στο φημισμένο οκτάγωνο. Όμως, οι εντυπωσιακές επιτυχίες, το marketing, και ο χαρακτήρας της Ράουζι άλλαξαν τα δεδομένα και όχι μόνο οι γυναίκες μπήκαν για τα καλά στο βίαιο - κατά πολλούς - άθλημα των μεικτών πολεμικών τεχνών (MMA), αλλά πλέον αποτελούν και αναπόσπαστο κομμάτι των σημαντικότερων διοργανώσεων.
Στην παρούσα φάσης ανάπτυξης του γυναικείου ποδοσφαίρου θα ήταν εγκληματικά αφελής η απαίτηση να πληρώνονται οι γυναίκες το ίδιο με τους άντρες. Αυτό συμβαίνει κάθε φορά που αποκόπτεται η αμοιβή για μία υπηρεσία από την αξία που αυτή παράγει. Αν θέλουμε να δούμε πιο καλοπληρωμένες γυναίκες στο ποδόσφαιρο, αυτό που πρέπει να γίνει είναι να συγκεντρώσει το άθλημα μεγαλύτερο επενδυτικό, διαφημιστικό και κυρίως φίλαθλο ενδιαφέρον. Η ισότητα των αποτελεσμάτων έχει αποδειχθεί, όπου και όποτε δοκιμάστηκε, ως η πλέον αποτυχημένη πολιτική για την επίτευξη της ισότητας.
