Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν πολύ χειρότερα, διατρέχαμε σοβαρό κίνδυνο να μιλάμε για παντελή απώλεια της τουριστικής σεζόν, ευτυχώς όμως στην Κομισιόν επικράτησε η θετική τάση, αυτή της ελεύθερης μετακίνησης εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που σημαίνει ότι τελικά φέτος θα υπάρξει τουρισμός στην Ευρώπη, δηλώνει στο liberal.gr ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος ακτινογραφώντας τα βασικά σημεία του κοινοτικού σχεδίου για τις μεταφορές και τον τουρισμό.
Στο μεγάλο ερώτημα σε τι βαθμό θα καταστεί δυνατό να περιοριστεί η ζημιά, απαντά ότι είναι ακόμη νωρίς για εκτιμήσεις σε επίπεδο αριθμών και ότι μια πρώτη εικόνα θα υπάρξει τον Ιούνιο όταν θα έχει γίνει γνωστός ο προγραμματισμός των πτήσεων των αεροπορικών εταιρειών, παράλληλα με τις διακρατικές συμφωνίες με τις οποίες θα λειτουργήσει φέτος ο κλάδος πανευρωπαϊκά.
Μεταξύ πάντως των χωρών που έχουν ακολουθήσει σωστή υγειονομική διαχείριση και οι οποίες βρίσκονται πρώτες στην λίστα του ελληνικού ενδιαφέροντος για την σύναψη διμερών συμφωνιών, ξεχωρίζει την Γερμανία και την Αυστρία, ενώ από τις πιο μικρές με τις οποίες γίνονται ήδη συζητήσεις κατονομάζει το Ισραήλ, την Κύπρο, βαλκανικές χώρες και την Πολωνία. Εκτός παιχνιδιού είναι η Ιταλία, που έχει ανακοινώσει ότι πρόκειται να κρατήσει κλειστά τα σύνορα μέχρι το τέλος του 2020, η Βρετανία όπου από την στιγμή που θα αρθεί το lockdown, η είσοδος στην χώρα θα προϋποθέτει 14ήμερη καραντίνα, καθώς επίσης Γαλλία και Ισπανία που δεν διαχειρίσθηκαν αποτελεσματικά την υγειονομική κρίση.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
- Τι σημαίνει για την Ελλάδα το πλαίσιο για τον τουρισμό και τις μεταφορές που ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν;
Η σημασία των χθεσινών αποφάσεων είναι ότι τελικά επικράτησε η θετική τάση ανάμεσα στις δύο που υπήρχαν σε επίπεδο Ευρώπης. Η πρώτη κινούνταν στην κατεύθυνση να παραμείνουν φέτος κλειστά τα σύνορα, γεγονός που θα απαγόρευε την τουριστική δραστηριότητα.
Τελικά επικράτησε η δεύτερη, αυτή της ελεύθερης μετακίνησης εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ζώνης Σένγκεν, γεγονός που ανοίγει το δρόμο, τηρουμένων πάντα συγκεκριμένων υγειονομικών δεσμεύσεων, να υπάρξει για φέτος τουρισμός στην Ευρώπη.
Ο μεγάλος κίνδυνος ήταν να προβούν μια σειρά από γειτονικά κράτη σε τέτοιες συμφωνίες, οι οποίες θα περιόριζαν τις τουριστικές μετακινήσεις μόνο στις συγκεκριμένες χώρες. Τώρα, μετά και το σχέδιο της Κομισιόν που έγινε γνωστό χθες, ανοίγει ο δρόμος για διμερείς τουριστικές συμφωνίες, όχι μόνο μεταξύ όμορων κρατών αλλά μεταξύ όλων εκείνων των χωρών-μελών, οι οποίες διαχειρίστηκαν πολύ καλά την υγειονομική κρίση.
Στην πράξη, μπορούμε δηλαδή να δούμε διμερείς συμφωνίες για παράδειγμα Γερμανίας-Ελλάδας και όχι μόνο Γερμανίας-Αυστρίας, ένα σενάριο που βρισκόταν το προηγούμενο διάστημα στο τραπέζι.
Ταυτόχρονα, οι χθεσινές αποφάσεις ανοίγουν το δρόμο προκειμένου να οριστικοποιηθούν σύντομα τα πρωτόκολλα που θα ισχύσουν στις αερομεταφορές, αφαιρώντας από το τραπέζι ζητήματα που αποτελούσαν “κόκκινες γραμμές” για τις αεροπορικές εταιρείες, όπως αυτό των πτήσεων με κενές θέσεις. Οι οδηγίες της Κομισιόν είναι ότι οι αεροπορικές εταιρείες δεν θα χρειάζεται να διατηρούν κενές τις μεσαίες θέσεις στα αεροπλάνα, όπως κάποια αρχικά σενάρια.
Οι εταιρείες θα μπορούν να εκτελούν πτήσεις με υψηλή πληρότητα, δηλαδή τα αεροπλάνα θα πετούν γεμάτα. Σας θυμίζω ότι αυτή την στιγμή οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες έχουν αιτηθεί κρατικής βοήθειας από τις κυβερνήσεις των χωρών απ' όπου προέρχονται. Θα ήταν οξύμωρο για μια κυβέρνηση από την μια πλευρά να επιχειρεί να διασώσει μια εταιρεία και από την άλλη πλευρά να την υποχρεώνει να πετάξει με χαμηλή πληρότητα, άρα να την οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερες ζημιές. Τούτο φυσικά δεν σημαίνει ότι οι πτήσεις δεν θα τηρούν μια σειρά από υγειονομικά κριτήρια, ότι δεν θα τηρούνται διαδικασίες απολύμανσης, συνθήκες ασφαλείας κατά την επιβίβαση και την αποβίβαση, ωστόσο το αεροπλάνο θα μπορεί να πετά γεμάτο.
- Επομένως αυτό που λέτε είναι ότι η εικόνα για τον τουρισμό μετά και τις χθεσινές εξελίξεις είναι κάπως καλύτερη;
Θα μπορούσαν τα πράγματα να ήταν πολύ χειρότερα, θα μπορούσαμε αυτή την στιγμή να βλέπουμε το μηδέν. Στο ερώτημά σας, η απάντηση είναι ότι ακόμη στην Ελλάδα δεν έχουμε ορατότητα. Αυτό θα συμβεί όταν θα ξεκινήσει ο προγραμματισμός των πτήσεων παράλληλα με τις διακρατικές συμφωνίες. Τότε θα γίνει αντιληπτό από ποιες αγορές μπορούμε να περιμένουμε φέτος τουρίστες και σε τι αριθμούς. Προς ώρας μπορούμε να ονοματίσουμε αγορές οι οποίες αφενός έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Ελλάδα, αφετέρου ακολούθησαν ικανοποιητική υγειονομική διαχείριση. Ανάμεσα στις μεγάλες αγορές, η Γερμανία είναι η πρώτη με την οποία πιστεύω ότι θα επιχειρηθεί να επιτευχθεί συμφωνία, μια άλλη είναι η Αυστρία, ενώ από τις πιο μικρές με τις οποίες γίνονται ήδη συζητήσεις, ξεχωρίζουν το Ισραήλ, η Κύπρος, βαλκανικές χώρες και η Πολωνία.
- Τι βλέπετε να συμβαίνει με τις περιπτώσεις της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας;
Στην περίπτωση της Ιταλίας, η κυβέρνηση έχει ήδη ανακοινώσει ότι πρόκειται να κρατήσει κλειστά τα σύνορα μέχρι το τέλος του 2020, άρα είναι εκτός παιχνιδιού. Η Βρετανία έχει ανακοινώσει ότι από την στιγμή που θα αρθεί το lockdown, η είσοδος στην χώρα θα προϋποθέτει 14ήμερη καραντίνα. Άρα για να είμαστε ρεαλιστές δεν βλέπω με ποιον τρόπο θα καταφέρουν φέτος να έρθουν Βρετανοί στην Ελλάδα. Όσο για την Γαλλία και την Ισπανία δεν διαχειρίσθηκαν αποτελεσματικά την υγειονομική κρίση.
- Επομένως θα μπορούσε να πει κανείς ότι οδεύουμε προς το καλό σενάριο, το οποίο και πάλι προβλέπει τεράστια πτώση στο τουριστικό προϊόν, με κάποιες εκτιμήσεις να μιλούν για επίπεδα της τάξης του 50% ή και περισσότερο;
Δεν θα αναφερθώ σε νούμερα, ούτε και πρόκειται να το κάνω. Όποιες προβλέψεις είναι αυτή την στιγμή παρακινδυνευμένες. Εκτιμήσεις θα μπορούσαν να γίνουν κάπου γύρω στον Ιούνιο, όταν θα έχουμε την διπλή εικόνα τόσο για τις αγορές όπου θα στοχεύσουμε, όσο και τον αριθμό των τουριστών που μπορούμε να προσελκύσουμε από αυτές. Τότε θα είμαστε σε θέση και να πούμε τι μπορούμε να ανακτήσουμε σε σχέση με τα περυσινά έσοδα. Σε κάθε περίπτωση το χθεσινό πλαίσιο που ανακοίνωσε η Κομισιόν είναι θετικό καθώς ευνοεί την επανεκκίνηση στις μετακινήσεις εντός Ευρώπης.
Αυτό που αναμένουμε τώρα και από πλευράς της ελληνικής κυβέρνησης είναι να ανακοινώσει τις επόμενες ημέρες, πιθανώς και την επόμενη εβδομάδα, τα σχετικά υγειονομικά πρωτόκολλα που θα αφορούν τα καταλύματα και τις μεταφορές.
- Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει και σε σχέση με τα voucher αντί επιστροφής προκαταβολών. Ποια η γνώμη σας;
Ακόμη και σε αυτό το ζήτημα, είναι θετικό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στέλνει το μήνυμα στον αυριανό ταξιδιώτη, ότι με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων του μαζί με μια εγγύηση απέναντι σε τυχόν πτώχευση της τουριστικής επιχείρησης, μπορεί να μην ακυρώσει το προγραμματισμένο του ταξίδι, παρά αν επιθυμεί να το μεταθέσει για αργότερα. Σε επίπεδο ρητορικής ακόμη και αυτό, είναι στα θετικά.
- Τι βλέπετε να συμβαίνει σε σχέση με την στήριξη των θέσεων στήριξης στον τουρισμό;
Εξίσου σημαντικό από τα όσα ανακοίνωσε η Κομισιόν είναι ότι πιθανώς κάποιες από τις ενισχύσεις που έχουν εξαγγελθεί, όπως αυτές του προγράμματος Sure για την στήριξη της εργασίας σε κλάδους όπως ο τουρισμός, θα είναι πιο εμπροσθοβαρείς.
Το πρόγραμμα μέχρι σήμερα είχε περιορισμένους πόρους, δηλαδή μόλις 100 δισ ευρώ με κάθε χώρα να λαμβάνειν ποσά ίσα με το 2% του ΑΕΠ της, γεγονός που σημαίνει ότι στην Ελλάδα αναλογούσαν περίπου 1,5 δισ ευρώ. Χθες άνοιξε ένα παράθυρο ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει εμπροσθοβαρώς την στήριξη της εργασίας σε χώρες, όπως η Ελλάδα που εξαρτώνται πολύ από τον τουρισμό, και οι οποίες φαίνεται ότι θα έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ύφεσης.
Είναι σημαντικό λοιπόν, ακριβώς επειδή το Ταμείο Ανάκαμψης προϋποθέτει και έγκριση από τα κοινοβούλια των χωρών-μελών, τα κονδύλια να είναι πιο εμπροσθοβαρή. Στο ερώτημα πόσες θέσεις εργασίας από τον τουρισμό θα μπορούσε να σώσει το πρόγραμμα Sure, την απάντηση θα μπορώ να σας την δώσω από τον Ιούνιο και μετά.
