Της Άννας Παπαδομαρκάκη
Ελπίδες για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος φέρνει μια διεθνής ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Bath της Αγγλίας, η οποία παρασκεύασε φάρμακα από ένα τροπικό λουλούδι που φαίνεται να έχει αποτελεσματική δράση κατά της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου.
Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ένας από τους πιο επιθετικούς και θανατηφόρους καρκίνους. Αποτελεί την 3η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο με κρούσματα περισσότερα από τον καρκίνο του μαστού. Κάθε χρόνο, περίπου 10.000 ασθενείς στη Μ. Βρετανία πεθαίνουν κάθε χρόνο από αυτόν και η μέση επιβίωσή τους από τη διάγνωση, είναι μικρότερη των 6 μηνών.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Bath παρασκεύασαν τρία νέα μόρια που μοιάζουν με την χημική ουσία Grandifloracin, η οποία που βρίσκεται στο τροπικό φυτό Uvaria grandiflora. Το φυτό βρίσκεται στη Μαλαισία, την Ινδονησία, την Ταϊλάνδη και τις Φιλιππίνες.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό ChemMedChem, έγινε σε συνεργασία με τον καθηγητή Suresh Awale από το Πανεπιστήμιο Toyama της Ιαπωνίας. Έδειξε ότι και τα τρία νέα μόρια σκοτώνουν τα παγκρεατικά καρκινικά κύτταρα στο εργαστήριο. Τα δύο από αυτά μάλιστα ήταν πιο αποτελεσματικά από το αρχικό μόριο της Grandifloracin.
Δεδομένου ότι ο καρκίνος του παγκρέατος προκαλεί λίγα συμπτώματα, πολλοί ασθενείς δεν συνειδητοποιούν ότι επηρεάζονται έως ότου έχει ήδη εξαπλωθεί σε άλλα όργανα. Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι πολύ δύσκολος κατά τη θεραπεία, καθώς οι όγκοι εμφανίζουν αντίσταση σε πολλά αντικαρκινικά φάρμακα - έτσι τα μόρια αυτά θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο για την καταπολέμηση της νόσου.
Η ελπίδα μετατίθεται για το μέλλον όμως, καθώς θα χρειαστούν περισσότερα από 5 χρόνια για την έναρξη της δομικής των νέων αυτών υποψήφιων φαρμάκων σε ανθρώπους.
Στις δυσκολίες αντιμετώπισης της νόσου αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση της μελέτης, ο Λέκτορας Χημείας στο Πανεπιστήμιο του Bath Δρ Simon Lewis, σημειώνοντας πως οι καρκίνοι του παγκρέατος είναι ιδιαίτερα επιθετικοί και αναπτύσσονται γρήγορα, ταχύτερα από τα θρεπτικά συστατικά που τους παρέχουν τα αιμοφόρα αγγεία.
Η έλλειψη θρεπτικών συστατικών, παρότι θα μπορούσε να σκοτώσει συνήθη κύτταρα, στην περίπτωση των καρκινικών κυττάρων του παγκρέατος έχει διαπιστωθεί ότι όχι μόνο επιβιώνουν σε συνθήκες "λιτότητας", αλλά συνεχίζουν και να αναπτύσσονται.
Τα νέα μόρια που ανακαλύφθηκαν, ονομάστηκαν "παράγοντες αντι-λιτότητας" και διακόπτουν την ικανότητα των καρκινικών κυττάρων του παγκρέατος να αντέχουν σε συνθήκες "πείνας". Έτσι, τα επικίνδυνα αυτά κύτταρα, οδηγούνται σε φυσικό θάνατο.
Αντίθετα, τα υγιή κύτταρα δεν επηρεάζονται καθόλου, καθώς διατηρείται η φυσιολογική και αναμενόμενη ροή των θρεπτικών συστατικών από το αίμα, επιτρέποντάς τους να συνεχίζουν να αναπτύσσονται.
Με το δεδομένο ότι το ένα τέταρτο των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα προέρχεται από φυτά, ο δρ Lorenzo Caggiano, Ανώτερος Λέκτορας της Ομάδας Φαρμακευτικής Χημείας στο Τμήμα Φαρμακευτικής και Φαρμακολογίας του Πανεπιστημίου του Bath, παρατήρησε ότι μέσω της εξέλιξης, η φύση έχει αναπτύξει μια τεράστια ποικιλία δραστικών ενώσεων που βοηθούν τον άνθρωπο να επιβιώσει σε ένα ευρύ φάσμα περιβαλλοντικών συνθηκών. Αυτά τα λεγόμενα φυσικά προϊόντα, αποσπούν το ενδιαφέρον των ερευνητών, για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.
Η ανακάλυψη της συγκεκριμένης δραστικής ουσίας προήλθε στο πλαίσιο της έρευνας σε ουσίες που περιέχονται στο φυτό νάρκισσο, με στόχο την ανάπτυξη θεραπείας για όγκους εγκεφάλου. Μια από αυτές τις ουσίες, η οποία περιέχεται και σε άλλα λουλούδια, έχει την ικανότητα να σκοτώνει επιλεκτικά τα καρκινικά κύτταρα του παγκρέατος με έναν νέο τρόπο.
O dr Caggiano χαρακτήρισε συναρπαστική το συγκεκριμένο εύρημα και εξέφρασε την ελπίδα να οδηγήσει σε ένα νέο φάρμακο για την αντιμετώπιση καρκίνων του παγκρέατος, πιο αποτελεσματικό, αλλά λιγότερο τοξικό από τις τρέχουσες θεραπείες.
