Η ένατη μέρα καταλήψεων συμπληρώνεται σήμερα και ταυτόχρονα ο έβδομος μήνας περίπου απ’ όταν διαταράχθηκε η ομαλή λειτουργία των σχολείων λόγω πανδημίας. Οποιοσδήποτε ορθολογικά σκεπτόμενος άνθρωπος αντιλαμβάνεται το εκπαιδευτικό κόστος που έχει αυτό για τους μαθητές μας και κυρίως για όσους φοιτούν σε δημόσια σχολεία, γιατί η ιδιωτική εκπαίδευση επέδειξε αντανακλαστικά ακόμη και τον Μάρτη, ενώ σήμερα λειτουργεί κανονικά. Εκείνο που δεν μπορώ να ανακαλέσω με ακριβείς αριθμούς είναι ποιες και πόσες χρονιές δεν παρατηρήθηκαν καταλήψεις σε δημόσια σχολεία συνοδευόμενες, σε κάποιες περιπτώσεις, από περιστατικά βανδαλισμών της δημόσιας περιουσίας κ ατιμωρησία.
Επίσης, θα ήταν ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε αν ποτέ έλλειψαν, απ’ αυτές τις επαναλαμβανόμενες καθ’ έξη και εκβιαστικές για την σιωπηλή πλειοψηφία μαθητών και γονιών πρωτοβουλίες διακοπής της εκπαιδευτικής διαδικασίας, τα «δίκαια αιτήματα για μαζικούς μόνιμους διορισμούς». Να σημειώσω εδώ ότι η κρίση έχει όντως δημιουργήσει σοβαρά ζητήματα ελλείψεων σε εκπαιδευτικό προσωπικό, ταυτόχρονα όμως η γενναιοδωρία του ΕΣΠΑ και των χρημάτων που θα έπρεπε να διοχετεύονται σε δημόσιες επενδύσεις δίνει την δυνατότητα στις διαδοχικές κυβερνήσεις να προσλαμβάνουν κάθε χρόνο, με όρους πελατείας και ομηρίας εν πολλοίς, στρατιές αναπληρωτών εκπαιδευτικών.
Ενδιαφέρον στην συνθηματολογία, στην οποία θα επανέλθω, έχουν κυρίως τα επίθετα. Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι να παρατηρήσει και να συγκρίνει κανείς στις δηλώσεις και στις αναφορές ποιων συγκεκριμένων κομματικών και συνδικαλιστικών χώρων επαναλαμβάνονται αυτά χωρίς μάλιστα να προτείνεται ο τρόπος που ο προϋπολογισμός θα μπορούσε να στηρίξει αυτές τις μαξιμαλιστικές προτάσεις. Συχνά βέβαια, μπορεί κανείς να αλιεύσει εμμέσως την λύση στο πρόβλημα προσέχοντας και πάλι τον λόγο των κοινωνικών επαναστατών κάθε ηλικίας, που σας πληροφορώ ότι έχουν εντάξει όλους εμάς τους υπόλοιπους στην συντήρηση και στην αντίδραση, ενώ για τον εαυτό τους επιφυλάσσουν το παράσημο του προοδευτικού.
Προχθές λοιπόν μαθητής καταληψίας από το Πέραμα σε πρωϊνή τηλεοπτική εκπομπή μας ενημέρωσε ότι η κυβέρνηση το καλοκαίρι «έδωσε δις σε μονοπωλιακούς ομίλους». Συνεπώς, συνάγω ότι αυτά είναι τα λεφτά που ψάχνουμε και φυσικά ότι το παιδί κυρίως νοιάζεται για τον συνωστισμό στις τάξεις... Ως εναλλακτική λύση μέχρι να χτίσουμε εκατοντάδες νέες αίθουσες ο ίδιος μαθητής πρότεινε επίταξη δημόσιων κτηρίων.
Η λέξη «επίταξη» άλλωστε με την πανδημία συχνά πυκνά εκφέρεται εξ’ αριστερών για τα πάντα. Επίταξη ιδιωτικών ΜΕΘ, επίταξη ιδιωτικών νοσοκομείων ολάκερων, τώρα και δημόσιων κτηρίων για να στεγάσουν μαθητές. Κατά πόσο αυτά τα κτήρια μπορούν να στεγάσουν με ασφάλεια ανήλικους που πρέπει επίσης να προαυλιστούν, δεν μας απασχολεί. Αυτό δεν απαλλάσσει φυσικά την κυβέρνηση από τις ευθύνες της ότι έγκαιρα δεν σχεδίασε με την βοήθεια των δήμων την αποσυμφόρηση τουλάχιστον των μεγάλων εκείνων τμημάτων των είκοσι επτά μαθητών. Επιμέρους λύσεις υπήρχαν σε πολλές περιπτώσεις.
Ο αριθμός δεκαπέντε μαθητές που επαναλαμβάνεται θα μπορούσε να είναι και είκοσι μαθητές, αριθμός σαφώς καλύτερος από τους είκοσι επτά Άλλωστε γνωρίζαμε όλοι από την άνοιξη ότι η πανδημία θα μας συνόδευε και αυτό το χειμώνα. Να υπογραμμίσουμε όμως την αντίφαση στα λεγόμενα των μαθητών και στις πράξεις τους, αφού οι ίδιοι συνωστίζονται χωρίς προφυλάξεις στους χώρους των καταλήψεων, στις πλατείες και στις καφετέριες, για να μην αναφέρω ότι στα φροντιστήρια που παρακολουθούν ανελλιπώς αυτές τις μέρες, οκτώ και δέκα παιδιά συνωθούνται αδιαμαρτύρητα σε πολύ μικρότερες τάξεις
Οι καταλήψεις του λεγόμενου «μαθητικού κινήματος», του οποίου η συγκρότηση και η λειτουργία δεν νομίζω ότι μας είναι σαφής, συνοδεύονται και από «πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια» υποστήριξης «των αγωνιζόμενων μαθητών» που «τρομοκρατούνται» και «απειλούνται» «από εισαγγελείς, δυνάμεις της αστυνομίας και κάποιους δημάρχους», ενώ οι μαθητές έχουν «την κοινωνική πείρα» -στα δεκατρία στα δεκαπέντε και στα δεκαπτά χρόνια τους θα υπογραμμίσω εγώ παρενθετικά- «ώστε να επιλέξουν τις μορφές πάλης που θα ακολουθήσουν» (ΟΛΜΕ 25-09-2020).
Δεν υποστηρίζω ότι έχω πληροφορίες για τον ακριβή αριθμό των συμμετεχόντων σ’ αυτά τα συλλαλητήρια και για τις ηλικίες τους, νομίζω όμως ότι παρά τα λάθη μου που θα με συνοδεύουν μέχρι το βαθύ γήρας, στην ηλικία μου πια εγώ σίγουρα διαθέτω την κοινωνική πείρα να διακρίνω ότι αυτά τα συλλαλητήρια δεν είναι πάνδημα, δεν τα απαρτίζουν κυρίως μαθητές στους οποίους κάποιοι συμπαρίστανται, και βεβαιότατα - αν κρίνει κανείς απ’ τα πανό - αποτελούν μέσο έκφρασης συγκεκριμένων μειοψηφικών κοινοβουλευτικά ή και εξωκοινοβουλευτικών πολιτικών δυνάμεων που ηγεμονεύουν και τον εκπαιδευτικό συνδικαλισμό και το μαθητικό κίνημα, όρο που ακούς κυρίως από το στόμα τους και σπάνια απ’ τα ίδια τα παιδιά.
Το μεγάλο ζήτημα λοιπόν είναι πως έχει αντιδράσει η εκάστοτε εκλεγμένη κυβέρνηση σ’ αυτή την παθογένεια πια -μην κρύβουμε τα λόγια μας- που πλήττει περαιτέρω το ήδη απαξιωμένο για πολλούς λόγους δημόσιο σχολείο με ευθύνες και πάλι της πολιτείας. Η πολιτεία διστάζει να αξιολογήσει, να αλλάξει τα προγράμματα σπουδών και τα βιβλία σύμφωνα με τις ανάγκες του 21ου αι, να συνδέσει την αγορά εργασίας με την εκπαίδευση και να δώσει πνοή στην εντελώς παρηκμασμένη επαγγελματική εκπαίδευση.
Διστάζει να νομοθετήσει για τα όρια και τις υποχρεώσεις των μαθητών που έχουν ανατραφεί δεκαετίες τώρα με μια στρεβλή παιδαγωγική λογική ότι έχουν μόνο δικαιώματα ή ότι μπορεί να περνούν την τάξη χωρίς καμία προσπάθεια ή στο Πανεπιστήμιο με λευκή κόλλα και βαθμούς κάτω από την βάση, για να μην αναφέρω ότι μπορούν ατιμώρητοι να καταστρέφουν δημόσια περιουσία. Μια πολιτεία που κρύβεται συχνά πίσω απ’ τις ευθύνες του εκπαιδευτικού, ενώ η ίδια δεν του δίνει φωνή και δεν αναφέρομαι στους συνδικαλιστές που εκφράζουν μειοψηφίες, δεν τον επιμορφώνει, δεν τον υποστηρίζει, ούτε καν νομοθετικά, ώστε να αντικρούσει την υπερβολή συχνά μέχρι και την παράνοια πολλών γονέων. Η πανδημία και το κίνημα της μάσκας έδωσε σε όλους σας πολλά παραδείγματα μερικών απ’ όσα μπορεί να αντιμετωπίσει ένας εκπαιδευτικός.
Ακούσατε ποτέ καμιά κατάληψη να προτάσσει αυτά τα αιτήματα; Κι αν κάποτε σιγοψιθυρίζεται κάποιο, κυρίως ως άλλοθι νομιμότητας και αξιοπιστίας, διατυπώνεται πίσω από μια συνθηματικού τύπου γενικολογία. Μήπως γι’ αυτό η ανοχή των κυβερνήσεων στις παθογένειες; Γι’ αυτό αρκεί η εκάστοτε κυβέρνηση να καταδικάζει τις υποκινήσεις, αλλά μετά το τέλος της ετήσιας μαθητικής επαναστατικής γυμναστικής δεν αναζητά να γιατρέψει τις αιτίες που την προκαλούν; Δεν είναι δυνατόν τυχαία επί δεκαετίες να διατυπώνονται τα ίδια αιτήματα, με την ίδια ξύλινη γλώσσα σε όλο και πιο κακά ελληνικά, είναι η μόνη αλλαγή και εξέλιξη που παρατηρώ, και ποτέ το πρόβλημα να μη τολμά κανείς να το γιατρέψει στις ρίζες του.
Δεν είναι μόνο οι καταλήψεις το πρόβλημα της Παιδείας. Τελικά, αυτές είναι το σύμπτωμα και η ευθύνη όλων μας δασκάλων και γονιών, κοινωνικά υπεύθυνων πολιτών και επιστημόνων είναι να απαιτήσουμε θεραπεία. Μήπως ήρθε η ώρα για το δικό μας πάνδημο συλλαλητήριο; Μήπως ήρθε η ώρα η σιωπηλή πλειοψηφία που ηγεμονεύεται μόνο από την αγωνία της για το μέλλον των παιδιών μας, για το περιεχόμενο της Παιδείας μας και για το μέλλον της χώρας μας εν τέλει να δείξει τη δύναμή της και να πιέσει την κυβέρνηση για ριζικές αλλαγές;
Η Ευαγγελία Χολέβα είναι δρ. Ιστορίας, αναπληρώτρια εκπαιδευτικός