Του Λυκούργου Λιαρόπουλου*
Το τελευταίο «πυροτέχνημα» της Κυβέρνησης είναι η αύξηση του Κατώτατου Μισθού. Ήδη έγινε σαφές πως όλο σχεδόν το «όφελος» για τον εργαζόμενο θα «χαθεί» υπέρ του Δημοσίου, καθώς θα το «φάει» η αύξηση της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών ιδίως μετά τη μείωση του αφορολόγητου το 2020. Αυτό που θα μείνει είναι η σημαντική «ζημιά» σε πολλές επιχειρήσεις που, τελικά, θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν αυτή την προεκλογική απάτη που σκαρφίστηκε μία απελπισμένη Κυβέρνηση σε αποδρομή.
Το ερώτημα είναι τι μπορεί να προτείνει για αυτό η Αντιπολίτευση που, πιθανότατα, θα «κληρονομήσει» το πρόβλημα. Ακολουθεί μία πρόταση που ήδη υπάρχει, σε επεξεργασμένη μορφή. Αν η αύξηση του κατώτατου μισθού συνοδευθεί από κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών υγείας και αντικατάστασή τους από ένα σύστημα, αναλογικής με το εισόδημα, επιδοτούμενης και υποχρεωτικής Ιδιωτικής Ασφάλειας Υγείας, θα λυθούν δύο προβλήματα ταυτόχρονα. Πρώτον θα υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση της Εργασίας, του εισοδήματος των χαμηλόμισθων και του κόστους για τις επιχειρήσεις με ότι αυτό συνεπάγεται για την ανάπτυξη, και δεύτερον, θα λυθεί το σοβαρό πρόβλημα χρηματοδότησης της Υγείας.
Η κατάργηση των Εισφορών Υγείας και η εισαγωγή ενός υποχρεωτικού βασικού Συμβολαίου «Ασφάλειας Υγείας» για όλους τους πολίτες με εισοδηματικά κριτήρια και με συμμετοχή του Κράτους οδηγεί σε σειρά ωφελειών για τους ασφαλισμένους, την εθνική οικονομία, τα δημόσια οικονομικά και το ίδιο το Σύστημα Υγείας. Η υποκατάσταση των μηνιαίων εισφορών από ένα υποχρεωτικό, επιδοτούμενο ασφαλιστικό πρόγραμμα, με συμμετοχή της Ιδιωτικής Ασφάλισης, αυξάνει την ανταποδοτικότητα του συστήματος. Ο ασφαλισμένος πληρώνει για το δικό του προσωπικό συμβόλαιο μέσω του οποίου μπορεί να επιλέξει πάροχο και πρόσθετες καλύψεις.
Στη «μήτρα» της προτεινόμενης αλλαγής είναι η απαλλαγή της Εργασίας από το βάρος της Ασφάλισης Υγείας. Η συνταγματική υποχρέωση της Κοινωνίας να μεριμνά για την Υγεία δεν μπορεί να υλοποιηθεί με τρόπο ισότιμο αν δεν συνεισφέρουν και οι άλλες πηγές εισοδήματος, η Περιουσία και το Κεφάλαιο μέσω της φορολογίας. Η ελάφρυνση του εργοδοτικού κόστους και η μετατόπιση του βάρους της Ασφάλειας, και όχι Ασφάλισης, Υγείας στο σύνολο των εσόδων της Κοινωνίας, δηλαδή τον Προϋπολογισμό, διευκολύνει την εισαγωγή εργαλείων όπως ο κατώτατος μισθός και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Ασφάλεια Υγείας είναι η αναλογική με το εισόδημα κάλυψη της πραγματικής δαπάνης υγείας μέσω του κρατικού προϋπολογισμού και ιδιωτικής δαπάνης. Η επεξεργασία διαφόρων σεναρίων αποδεικνύει πως, σε ορίζοντα τριετίας είναι μέσα στις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας. Είναι ο μόνος τρόπος ανακούφισης των χαμηλόμισθων αλλά και εισαγωγής στοιχείων οικονομικού ορθολογισμού, ισοτιμίας και ουσιαστικού ελέγχου στη δαπάνη υγείας.
*Ο Λυκούργος Λιαρόπουλος είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
