Του Θανάση Διαμαντόπουλου
Εν ενεργεία υπουργός δηλώνει επί λέξει σε τηλεδίαυλο (Open, πρωί της 3ης Ιανουαρίου): «Υπάρχουν πληροφορίες πως η Δικαιοσύνη εξέταζε το ενδεχόμενο, μετά τις εορτές να μετατρέψει το καθεστώς του κ. Μανιαδάκη από αυτό του προστατευόμενου μάρτυρα σε αυτό του κατηγορουμένου»… (Χωρίς κανείς εκ των παρευρισκομένων –εν οις και βουλευτής της ΝΔ- να έχει τα αντανακλαστικά να ρωτήσει πώς κυβερνητικά στελέχη γνωρίζουν τις προθέσεις της δικαστικής εξουσίας, τα σχέδιά της και τα ενδεχόμενα που αυτή εξετάζει)...
Ο πρωθυπουργός –αφού πανηγύρισε στην Βουλή λόγω της σύλληψης ενός χρυσοχόου για πράξεις που συντομότατα απεδείχθη πως δεν είχαν ποινική απαξία- προεξοφλεί τις ποινικές ευθύνες του πρώην προστατευόμενου μάρτυρα…
Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας καταφέρνει με μια μόνο ανάρτηση –πέραν του πολύμορφου βιασμού της ελληνικής γλώσσας, ορθογραφικού, γραμματικού, συντακτικού- να καταργήσει τις βάσεις του συνταγματικού πολιτεύματος, υποδεικνύοντας τις προφυλακίσεις που οφείλουν να αποφασίσουν κατονομαζόμενοι δικαστικοί λειτουργοί…
Σύμφωνα με πληροφορία που μου έδωσε ένας από τους σημαντικότερους –όχι νεοδημοκράτης- υπουργός των προσυριζανέλειων κυβερνήσεων, εισαγγελέας κάλεσε τον νοσηλευόμενο αδελφό του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να προσέλθει αμέσως σε τραπεζικό κατάστημα για να ανοίξει θυρίδα του. Ο Αλέξανδρος Σαμαράς απάντησε πως προβλεπόταν να πάρει εξιτήριο σε περίπου μια εβδομάδα. Κατόπιν τούτου ο εισαγγελικός λειτουργός διέταξε την κλήση κλειδαρά για να ανοίξει αμέσως η θυρίδα. Εντός της βρέθηκε μόνον η διαθήκη του προγόνου του Εμμανουήλ Μπενάκη. (Ο πρώην υπουργός ρώτησε, όπως με διαβεβαίωσε, και τον Αντ. Σαμαρά, που επιβεβαίωσε το συμβάν, το οποίο έχει αναφερθεί και στον Τύπο)…
Η πρόεδρος του Αρείου Πάγου την ημέρα της συνταξιοδότησής της αναλαμβάνει κρίσιμα καθήκοντα στο γραφείο του πρωθυπουργού και στη συνέχεια επιλέγεται για άλλα καθήκοντα, ως επικεφαλής «ανεξάρτητης» αρχής…
Η δημοσιονομική πολιτική του κράτους έχει εκφύγει πλέον από τα χέρια των υπεύθυνων, υπόλογων, αιρετών και λογοδοτούντων στον λαό πολιτικών παραγόντων και –εν πολλοίς- ασκείται από δικαστικούς λειτουργούς (που μεγάλως επωφελούνται και οι ίδιοι από κάποιες εκ των δικαστηριακών αποφάσεων). Κάτι που δείχνει να επιβεβαιώνει την προσέγγιση του Ζίμπλατ και του Λεβίτσκυ πως στην εποχή μας οι δημοκρατίες δεν καταλύονται πλέον με πραξικοπήματα, αλλά με δικαστικές αποφάσεις (καθώς και με τον έλεγχο του Τύπου: άλλωστε αυτά τα δύο καταφανώς επικοινωνούν. «Η Δικαιοσύνη πρέπει να αφουγκράζεται τις απόψεις της κοινωνίας», δήλωσε πρόσφατα ο τελευταίος πρόεδρος του ΣτΕ)…
Όλων τούτων (και πολλών ακόμη) δοθέντων…
Ως πολιτικός επιστήμων οφείλω να διερωτηθώ τι πολίτευμα έχει σήμερα η χώρα μου.
Απόλυτη μοναρχία (κληρονομική) προφανώς δεν έχει.
Δικτατορία βέβαια δεν έχει, διότι δεν έχουν –ακόμη- καταργηθεί η λαϊκή ψήφος και η λειτουργία του κοινοβουλίου. Ούτε η ελευθεροτυπία έχει καταργηθεί ολοσχερώς. Έστω και αν φαίνεται να υπάρχει σύστημα ελέγχου των σημαντικότερων γνωμοδιαμορφωτικών μηχανισμών, ενίοτε με «τακτοποίηση» οφειλών που έχουν οι ιδιοκτήτες τους προς το δημόσιο. Ενώ, αν η Πράβντα είχε τηλεοπτική έκδοση –πέραν του ότι αισθητικώς θα υπερείχε-, θα ερυθριούσε για τη «σεμνότητα» της φιλοκυβερνητικής στάσης της σε σχέση προς την ελληνική δημόσια τηλεόραση.
Δημοκρατία ασφαλώς δεν έχει, διότι αυτή προϋποθέτει ανεξάρτητα εξουσιαστικά αντερείσματα, θεσμικούς φραγμούς και όρια στην άσκηση των διαφόρων μορφών της κρατικής εξουσίας. (Πέραν του ότι ο Ρεημόν Αρόν θεωρούσε ως στοιχείο της δημοκρατικής εξουσίας τη μετριοπαθή άσκησή της. Ενώ κάποιος όχι πολύ γνωστός γάλλος πολιτικός έλεγε «συγχωρώ στη Δημοκρατία να κυβερνάει άσχημα, επειδή κυβερνάει λίγο).
Άρα τι πολίτευμα έχει η χώρα μου;
Οι Hague, Harrop και Breslin, στο Comparative Government and Politics, προτείνουν για ανάλογες περιπτώσεις, μεταξύ άλλων, τους παρακάτω χαρακτηρισμούς (και σας αφήνω την ευθύνη της προσήκουσας επιλογής όρου): authoritarian democracy, contested democracy, delegative democracy, democratura, electoral democracy, facade democracy, guided democracy, illiberal democracy, limited democracy, low-intensity democracy, partial democracy, plebiscitary democracy, restricted democracy, supervised democracy, tutelary democracy… Το 2019 ίσως θα δείξει αν όλα αυτά τα προσδιοριστικά επίθετα θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από τη λέξη non (democracy)…
