Ο Μακρόν είναι ο μόνος Ευρωπαίος ηγέτης που βλέπει τους απώτερους στόχους του Ερντογάν. Και κάθε ημέρα που περνάει, η ελληνογαλλική συνεργασία αποκτά στρατηγικό βάθος, σημειώνει μέσω liberal o Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Kώστας Υφαντής, ενόψει της σημερινής συνάντησης Μακρόν-Μητσοτάκη στην Κορσική.
Επισημαίνει ότι η Γαλλία είναι η μόνη που έχει κατανοήσει τι επιχειρεί να κάνει στην Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία, για την οποία θεωρεί βέβαιο ότι θα ανανεώσει την Navtex, ότι την επόμενη εβδομάδα το Oruc Reis θα επιχειρήσει να πλησιάσει ακόμη περισσότερο το Καστελόριζο, χωρίς σε πρώτη φάση να παραβιάζει τα ελληνικά χωρικά ύδατα.
Mιλά επίσης για τις πολύ χαμηλές προσδοκίες που πρέπει να κρατάμε όσον αφορά τον ρόλο του ΝΑΤΟ, ενώ για το Λευκό Οίκο θεωρεί ότι θα παρέμβει εκ νέου, όσο τα πράγματα πλησιάζουν προς μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ χθες η Ελλάδα επανέλαβε την γνωστή θέση ότι είναι έτοιμη για διάλογο εφόσον αποχωρήσει το Oruc Reis και σταματήσουν οι απειλές. Έχει καθόλου πιθανότητες η παρέμβαση ΝΑΤΟ ;
Οι προσδοκίες από πλευράς ΝΑΤΟ δεν μπορεί να είναι παρά χαμηλές. Σίγουρα θα υπάρξει μια προσπάθεια από τον ΓΓ καθώς και από άλλα κράτη, προκειμένου να προχωρήσουν οι συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος ατυχήματος.. Διαδικασία που δειλά-δειλά θα προχωρήσει χωρίς να πρέπει να καλλιεργούμε υψηλές προσδοκίες. Τέτοιοι μηχανισμοί λειτουργούν όταν καμία από τις δύο πλευρές δεν επιδιώκει την σύγκρουση
Όταν η μία συνεχίζει να προκαλεί, τέτοιες πρωτοβουλίες σαν αυτές του ΝΑΤΟ δεν έχουν καμία ουσία. Όσο ο Λευκός Οίκος δεν ασχολείται και δεν προσπαθεί να καταλάβει πόσο οριακή είναι η κατάσταση ή πόσο οριακά μπορεί να εξελιχθεί, το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να παίξει κανένα ρόλο. Και δυστυχώς ακόμη δεν έχουμε δει συνέχεια του τηλεφωνήματος Τραμπ-Μητσοτάκη. Μπορώ να φανταστώ ότι όσο τα πράγματα πλησιάζουν προς μια ανεξέλεγκτη κλιμάκωση, τότε ο Λευκός Οίκος θα παρέμβει εκ νέου. Εάν θέλει ο Τραμπ, οι ΗΠΑ μπορούν να γονατίσουν την Τουρκία. Αλλά δεν θα το κάνει ακόμη. Το βασικό επομένως γεγονός των ημερών, με πραγματική διπλωματική και όχι μόνο ουσία, είναι η σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη-Μακρόν στην Κορσική στο πλαίσιο της διάσκεψης MED7.
Τι να περιμένουμε από την σημερινή συνάντηση ;
Η συνάντηση των 7 πρωθυπουργών του MED7 είναι πολύ σημαντική καθώς συμβαίνει στην συγκεκριμένη συγκυρία. Είναι ένα πολιτικό μήνυμα προς την Τουρκία, μια επιβεβαιώσει του ρόλου που θέλει και μπορεί να παίξει η Γαλλία στην Αν.Μεσόγειο. Το σημαντικό βέβαια δεν είναι η ίδια MED7. Είναι ότι Γαλλία και Ελλάδα αντιλαμβάνονται τα ζητήματα στην Αν.Μεσόγειο με τον ίδιο τρόπο και προχωρούν τάχιστα προς την ενίσχυση των δεσμών τους και της αμυντικής τους συνεργασίας.
Βέβαια τα συμφέροντα στην MED7 είναι πολλά και διαφορετικά, σωστά ;
Ακριβώς. Η Ιταλία, τρομοκρατημένη από την προοπτική μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών από Λιβύη και Β.Αφρική, θα συνεχίσει να παρουσιάζει χαρακτηριστικά “μικρής” χώρας που δεν μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις. Η Ισπανία, με τα πολύ μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία, όπως στον τραπεζικό τομέα, στην καλύτερη περίπτωση θα παραμείνει ουδέτερη, ενώ η Πορτογαλία είναι προφανώς αδύναμη στην συγκεκριμένη κατάσταση.
Αυτό που μετράει για εμάς είναι η παρουσία της Γαλλίας, η επιβεβαίωση της απόφασης Μακρόν να παρέμβει αν χρειαστεί. Και το ελάχιστο που θα ακούσουμε σήμερα είναι ότι η Γαλλία στέκεται στο πλευρό της Ελλάδας, καθώς και τις προειδοποιήσεις που έχει αποστείλει ο πρόεδρος Μακρόν στην Τουρκία.
Κοιτάξτε, η Γαλλία επιβεβαιώνει κάθε ημέρα που περνάει ότι είναι η μόνη που κατανοεί το τι επιχειρεί να κάνει η Τουρκία στην Μεσόγειο. Βλέπει τους απώτερους στόχους του Ερντογάν και ακολουθεί μια στρατηγική ανάσχεσης, που έχει φύγει από το διπλωματικό επίπεδο και έχει πλέον μετουσιωθεί σε έργα. Επιβεβαιώνεται αυτό που σας έχω ξαναπεί, ότι η ελληνο-γαλλική συνεργασία αποκτά ένα στρατηγικό βάθος, πηγαίνει πέρα από το ΝΑΤΟ και το πλαίσιο της ΕΕ. Ενισχύει την στρατιωτική της παρουσία όχι για να προκαλέσει, αλλά για να αποσοβήσει ένα απονενοημένο τουρκικό διάβημα. Στόχος της είναι να κάνει τον Ερντογάν να το σκεφτεί δύο και τρεις φορές.
Τα επόμενα ορόσημα ποια είναι από εδώ και πέρα ;
Προφανώς η 12η Σεπτεμβρίου, όπου, σύμφωνα με όσα προαναγγέλλουν τα τελευταία 24ωρα και οι τουρκικές εφημερίδες, η Τουρκία θα ανανεώσει την NAVTEX, η περιοχή δράσης του Oruc Reis θα είναι ακόμη πιο βόρεια και θα επιχειρήσει να πλησιάσει στα 6 ναυτικά μίλια το Καστελόριζο. Εκτιμώ ότι δεν θα παραβιάσει τα ελληνικά χωρικά ύδατα, δηλαδή τα ελάχιστα όρια της ελληνικής κυριαρχίας που είναι τα 6 ναυτικά μίλια, αλλά θα φτάσει τόσο κοντά στο νησί, ώστε η κίνηση θα συνιστά κλιμάκωση. Τούτη την φορά, μέσω της δέσμευσης των συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών, θα έχουμε στην ουσία αποκλεισμό του Καστελόριζου. Εφόσον συμβούν αυτά, ο Ερντογάν θα ρισκάρει την στρατιωτική σύγκρουση, επιχειρώντας προφανώς την αποσταθεροποίηση της ελληνικής κυβέρνησης και επειδή δεν έχει πειστεί για το πως θα αντιδράσει η Ελλάδα.
Εάν το κάνει θα μας φέρει σε ένα δίλημμα να χτυπήσουμε πρώτοι, κάτι που αν το κάνουμε, θα είμαστε εν αδίκω από πλευράς διεθνούς δικαίου. Δεν θα έχει υπερβεί τα 6 ναυτικά μίλια και η πράξη του, δηλαδή αυτή η μονομερή ενέργεια σε περιοχή δυνητικά ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ναι μεν θα είναι παράνομη, αλλά δεν θα δικαιολογεί από πλευράς διεθνούς δικαίου δυναμική αντίδραση. Θέλω να πιστεύω ότι υπάρχουν διάφορα πρωτόκολλα σε επιχειρησιακό επίπεδο για το τι θα κάνουμε σε μια τέτοια περίπτωση.
Εδώ και καιρό προσπαθούμε να μαντέψουμε τις προθέσεις του Ερντογάν. Αυτό που θέλει είναι να δεχθεί δημόσια η Ελλάδα ότι το Καστελόριζο δεν έχει δικαιώματα, παρά μόνο αιγιαλίτιδα ζώνη και ότι η Τουρκία έχει δίκιο, αφού το νησί βρίσκεται δίπλα στην τεράστια τουρκική ακτογραμμή και άρα παραιτούμαστε από κάθε δικαίωμα.
Κοιτάξτε είναι σαν έναν παίκτη σε μια παρτίδα πόκερ, ο οποίος θέλει να αποφασίζει ο ίδιος ποιοι είναι οι όροι του παιχνιδιού. Και ότι ακόμη και αν μπλοφάρει, εντούτοις ποντάρει τα πάντα, αναγκάζοντας τον αντίπαλο να πάρει το ρίσκο αν θα ακολουθήσει, δηλαδή αν θα ποντάρει και εκείνος τα πάντα ή θα πάει πάσο. Πιστεύω ότι το ελληνικό κράτος ξέρει ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές μας. Και ότι έχουμε επεξεργαστεί σενάρια για το τι θα κάνουμε όταν φτάσουμε σε αυτό το σημείο.
