Όταν οι άνθρωποι αποφασίζουν να περπατήσουν ξυπόλητοι πάνω σε ένα δάσος από ξυράφια και πιστεύουν ότι αυτό είναι το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο, είναι βέβαιο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία τραγωδία. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει τι θα συμβεί. Παρακολουθούμε αυτά που συμβαίνουν στις αγορές και αναρωτιόμαστε πότε το αίμα θα αρχίσει να ρέει άφθονο στους δρόμους. Όταν λείπει ο φόβος, έρχεται η ώρα της Νέμεσης…
Οι αγορές δεν είναι παρθεναγωγεία. Κρεατομηχανές είναι και ουδέν λάθος αναγνωρίζεται από την ώρα που ο πελάτης περνάει τις πύλες του καταστήματος. Αυτό σημαίνει ότι γνωρίζει τους κανόνες του παιγνιδιού και κυρίως τις πιθανότητες που είναι εναντίον του. Ο μεγάλος Νόμος της εντροπίας ορίζει ότι το πιο πιθανό είναι να μην βγει άλλη φορά έξω από αυτό το κατάστημα. Ότι η τύχη του είναι να αποτελέσει τροφή για κάποιον άλλον μεγαλύτερο παίκτη…
Ο μόνος τρόπος για να βγει κανείς ζωντανός απ’ αυτή την παράνοια είναι να φοβάται! Ο φόβος σώζει τους ευσεβείς! Κι ο φόβος λείπει σήμερα από τους επενδυτές και τις αγορές. Μία ολόκληρη γενιά νέων επενδυτών έχει μάθει ότι οι αγορές πάνε πάνω και μόνο πάνω. Και σαν να μην φτάνει αυτό, νομίζουν, οι αφελείς, ότι αν συνασπιστούν θα καταφέρουν να κερδίσουν το… τέρας. Δεν έχουν μάθει -ακόμη- ότι οι αγορές είναι πολύ μεγαλύτερες απ’ αυτούς!
Σε όλους τους ανοδικούς κύκλους τα μεγαλύτερα κέρδη σημειώνονται στην τελευταία στροφή του παιγνιδιού. Τότε γίνονται οι υπερβολές σαν κι αυτές που βλέπουμε σήμερα στα αμερικανικά χρηματιστήρια.
Δεν ξέρουμε αν φτάνουμε πράγματι στο τέλος. Κι αν υπάρχει τέλος. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι οι αγορές δεν συλλαμβάνουν αιχμαλώτους. Συνήθως τους εκτελούν επί τόπου. Το πρόβλημα είναι ότι η «φούσκα» έχει μεγαλώσει τόσο πολύ αυτή την φορά που ο κρότος από το σκάσιμό της θα είναι μεγάλος. Κι επιπλέον υπάρχει μια παράλληλη υγειονομική κρίση που απειλεί τον τρόπο ζωής μας. Μοιάζει σαν δύο τρελά λεωφορεία να τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα και εμείς ως θεατές να γνωρίζουμε ότι θα συγκρουστούν. Οι μόνοι που δεν το ξέρουν είναι οι επιβάτες τους, οι οποίοι είναι μεθυσμένοι από την αίσθηση της ταχύτητας που βιώνουν.
Μακάριοι εκείνοι που σκαρφαλώνουν το τείχος του φόβου. Μακάριοι εκείνοι που έχουν την αίσθηση του φόβου. Αλίμονο σε εκείνους που νομίζουν ότι γεννήθηκαν στην κορυφή του κόσμου. Τα χρηματιστήρια δεν είναι ο Παράδεισος επί της γης. Κόλαση είναι γεμάτη με καζάνια που βράζουν και το μόνο που χρειάζονται είναι πρόθυμους πελάτες να χάσουν τα πάντα…
Θανάσης Μαυρίδης
