«Η ισότητα λειτουργεί ως αλυσίδα και κάθε τομέας κοινωνικής και επαγγελματικής δράσης είναι ένας κρίκος που αν σπάσει, σπάει και η αλυσίδα. Δεν μπορούμε να μιλάμε για επαγγελματική ανέλιξη, αν δεν υπάρχουν δομές υποστήριξης της οικογενειακής/προσωπικής ζωής. Δεν μπορούμε να αναφερόμαστε σε ενδυνάμωση και γυναίκες σε θέσεις ισχύος, αν δεν έχει εξασφαλιστεί η σταθερότητα εργασίας και αμοιβής.
Η πρόσφατη ανάλυση της στατιστικής έκθεσης της Eurostat, μας δίνει πολλά χρήσιμα στοιχεία σχετικά με το αδικαιολόγητο έμφυλο μισθολογικό χάσμα τόσο στην Ευρώπη των 28, αλλά και ειδικότερα για την χώρα μας. Σε όλα τα κράτη μέλη, το χάσμα των αμοιβών μεταξύ των φύλων, η διαφορά δηλαδή μεταξύ των μέσων ακαθάριστων ωριαίων αποδοχών ανδρών και γυναικών εργαζομένων ως προς το ποσοστό των ακαθάριστων αποδοχών των ανδρών διαφέρει κατά 22 ποσοστιαίες μονάδες, από 3,5% στη Ρουμανία έως 25,6% στην Εσθονία, με την Ελλάδα να βρίσκεται περίπου στο 15,5%», αναφέρει χαρακτηριστικά στο liberal.gr η Μαρία Συρεγγέλα, Γενική Γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων.
Επιπλέον επισημαίνει ότι «τα στοιχεία του Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων - EIGE, όπου η Ελλάδα βρίσκεται με 51,2 στους 100 βαθμούς, δείχνουν πως οι ανισότητες μεταξύ των φύλων είναι πιο έντονες στον τομέα της εξουσίας (24,3 μονάδες), παρόλο που η βαθμολογία στον τομέα αυτό βελτιώθηκε κατά 6,1 μονάδες από το 2005. Η βαθμολογία της Ελλάδας αυξήθηκε στον τομέα της γνώσης (+ 8,5 μονάδες), ενώ μειώθηκε περισσότερο στον τομέα του χρόνου (- 1,5 μονάδες)».
Επίσης τονίζει ότι «αναφορικά με την ανισότητα των συντάξεων, η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων υλοποιεί και συντονίζει το πρόγραμμα ‘’PEGASUS’’ το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Rights, Equality and Citizenship της Ε.Ε., είναι διετούς διάρκειας, με εταίρους το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ). Προετοιμαζόμαστε άλλωστε και για την σύνταξη του επόμενου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (2021-2027) και προσεγγίζουμε κάθε τομέα έμφυλης ανισότητας με γνώμονα την εξάλειψη του και τη βελτίωση της θέσης της γυναίκας».
Τέλος, η κυρία Συρεγγέλα δεν παραλείπει να υπογραμμίσει τη σημασία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας λέγοντας πως «οφείλουμε να χρησιμοποιούμε τη μέρα αυτή και ως ευκαιρία ανάδειξης των θεμάτων που απασχολούν ακόμα και σήμερα τη σύγχρονη γυναίκα, να ρίχνουμε φως στα σκοτεινά σημεία της έμφυλης ισότητας και να ενημερώνουμε το κοινό (γυναίκες και άνδρες) για τα δικαιώματα της γυναίκας στην σημερινή κοινωνία».
Συνέντευξη στην Ευφροσύνη Παυλακούδη
-Στην καθημερινότητά μας, οι γυναίκες παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Είναι δραστήριες και μετέχουν στα περισσότερα φόρα σε σχέση με το παρελθόν. Μήπως η «Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας», τις αντιμετωπίζει απλά ως μια άλλη «ευάλωτη ομάδα», αντί να αναδείξει τα όποια προβλήματα βιώνουν ακόμη; Ποια η σημασία και η αξία της εν λόγω επετείου στη σύγχρονη πραγματικότητα;
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών και ταυτόχρονα ημέρα εορτασμού όλων όσων έχουν επιτευχθεί από το 1975 και έπειτα, οπότε και αναγνωρίστηκε η 8η Μαρτίου ως παγκόσμια ημέρα, από τα Ηνωμένα Έθνη. Παράλληλα, οφείλουμε να χρησιμοποιούμε τη μέρα αυτή και ως ευκαιρία ανάδειξης των θεμάτων που απασχολούν ακόμα και σήμερα τη σύγχρονη γυναίκα, να ρίχνουμε φως στα σκοτεινά σημεία της έμφυλης ισότητας και να ενημερώνουμε το κοινό (γυναίκες και άνδρες) για τα δικαιώματα της γυναίκας στην σημερινή κοινωνία.
Η κάθε Παγκόσμια Ημέρα εξυπηρετεί την αφύπνιση, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις γυναίκες εν προκειμένω ως ευάλωτη ομάδα αλλά ως ενεργό μέρος της κοινωνίας που εργάζεται, αμείβεται, δρα και ενεργεί υπό ίσες ευκαιρίες και συνθήκες.
-Προσφάτως η Eurostat, έδωσε στοιχεία που μαρτυρούν την μισθολογική ανισότητα των δύο φύλων στη χώρα μας. Που οφείλεται αυτή η διάκριση και πώς πιστεύετε ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανισότητας στους μισθούς αλλά και στις συντάξεις των γυναικών, για ίσης αξίας παρεχόμενη εργασία με τους άνδρες συναδέλφους τους;
Η ανάλυση της στατιστικής έκθεσης της Eurostat, μας δίνει πολλά χρήσιμα στοιχεία σχετικά με το αδικαιολόγητο έμφυλο μισθολογικό χάσμα τόσο στην Ευρώπη των 28 αλλά και ειδικότερα για την χώρα μας. Σε όλα τα κράτη μέλη, το χάσμα των αμοιβών μεταξύ των φύλων, η διαφορά δηλαδή μεταξύ των μέσων ακαθάριστων ωριαίων αποδοχών ανδρών και γυναικών εργαζομένων ως προς το ποσοστό των ακαθάριστων αποδοχών των ανδρών διαφέρει κατά 22 ποσοστιαίες μονάδες, από 3,5% στη Ρουμανία έως 25,6% στην Εσθονία, με την Ελλάδα να βρίσκεται περίπου στο 15,5%. Τα πιθανά αίτια του έμφυλου μισθολογικού χάσματος έγκεινται στην ανισότητα πληρωμών, στην επιλογή ωραρίου εργασίας (πλήρης εργασία ή ημι-απασχόληση) καθώς και στην ηλικιακή φάση του κάθε στελέχους (γυναίκας ή άνδρα). Παράλληλα, η επιλογή τομέα εργασίας επηρεάζει την ύπαρξη ή μη έμφυλου μισθολογικού χάσματος. Αναφορικά με την ανισότητα των συντάξεων, η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων υλοποιεί και συντονίζει το πρόγραμμα ‘’PEGASUS’’.
Το έργο, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Rights, Equality and Citizenship της Ε.Ε., είναι διετούς διάρκειας και με εταίρους το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) και το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ).
Στόχοι του Έργου είναι η ανάπτυξη αποτελεσματικών προτάσεων πολιτικής για την αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού έμφυλου χάσματος, η σχετική ευαισθητοποίηση και ενημέρωση γυναικών και ανδρών για τον αντίκτυπο διαφόρων επιλογών σταδιοδρομίας στη σύνταξή τους, η ανάδειξη του φαινομένου ως ζητήματος πολιτικής προτεραιότητας και η ενεργή εμπλοκή των αρμόδιων οργανισμών και φορέων.
Πραγματοποιούνται ερευνητικές δράσεις ανάλυσης των κύριων προσδιοριστικών παραγόντων του χάσματος, η χαρτογράφηση και αποτίμηση υφιστάμενων καλών πρακτικών, εργαστήρια ανταλλαγής καλών πρακτικών και διαβούλευσης μεταξύ των αρμόδιων φορέων, η ανάπτυξη ενός ψηφιακού «υπολογιστή σύνταξης» και καμπάνια ευαισθητοποίησης στο έμφυλο συνταξιοδοτικό χάσμα.
-Είστε ικανοποιημένη από την παρουσία των γυναικών στην πολιτική στη χώρα μας; Με ποιο τρόπο θεωρείτε ότι οι Ελληνίδες θα συμμετάσχουν μαζικότερα στις πολιτικές διαδικασίες;
Σαφώς και υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης ως προς τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική της χώρα μας μιας και η θεσμικά κατοχυρωμένη ποσόστωση στη χώρα μας είναι στο 40%. Η μαζικότερη συμμετοχή των γυναικών στις πολιτικές διαδικασίες μπορεί να διασφαλιστεί μέσω των μέτρων και των πολιτικών που θα διασφαλίζουν στις γυναίκες ίσες ευκαιρίες εργασίας και αμοιβής, αντιμετώπιση της βίας, εξισορρόπηση οικογενειακής/προσωπικής με την επαγγελματική ζωή και συνεπώς ενδυνάμωση. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι γυναίκες θα έχουν τον χρόνο, την θέληση αλλά και την φιλοδοξία να ασχοληθούν με τα κοινά.
-Καθημερινά δυστυχώς γινόμαστε ακόμα μάρτυρες περιστατικών έμφυλης βίας, κακοποίησης, εκμετάλλευσης, trafficking, bullying, διακρίσεων και δολοφονιών με θύματα γυναίκες, εξαιτίας κυρίως λόγω στερεοτύπων που θέλουν τη γυναίκα υποδεέστερη, αμελητέα, ετερόφωτη, αντικείμενο εκμετάλλευσης και ιδιοκτησίας, πολίτη δεύτερης κατηγορίας και ποτέ αυθύπαρκτη, αυτόφωτη, ισότιμη, ελεύθερη. Ποιες οι πρωτοβουλίες της Γ.Γ. Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για τα παραπάνω φαινόμενα;
Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, μέσω των δράσεων της αλλά και των δομών υποστήριξης (Συμβουλευτικά Κέντρα και Ξενώνες Φιλοξενίας) σε θύματα έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας συμβάλλει στην προσπάθεια εξάλειψης της βίας και ενδυνάμωσης των γυναικών. Τα Συμβουλευτικά Κέντρα παρέχουν υπηρεσίες:
–ενημέρωσης και πληροφόρησης σε θέματα ισότητας των φύλων, αντιμετώπισης της βίας και πολλαπλών διακρίσεων κατά των γυναικών,
–κοινωνικής, ψυχολογικής, νομικής και εργασιακής στήριξης (µε την οπτική του φύλου),
–παραπομπής ή συνοδείας -όποτε αυτό απαιτείται- των γυναικών σε ξενώνες φιλοξενίας, στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές, στο δικαστήριο, σε νοσοκομεία, κέντρα υγείας, κέντρα ψυχικής υγείας, σε φορείς αρμόδιους για προνοιακά ή άλλα επιδόματα, σε φορείς προώθησης της εργασίας, σε φορείς προστασίας και στήριξης παιδιών κ.λπ.,
–νομικής βοήθειας.
Επίσης, υλοποιούν δράσεις για την πρόληψη, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση. Παράλληλα η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 (24 ώρες, 365 μέρες τον χρόνο) είναι μια υπηρεσία εθνικής εμβέλειας που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες θύματα βίας ή σε τρίτα πρόσωπα να επικοινωνήσουν άμεσα με ένα φορέα αντιμετώπισης της έµφυλης βίας. Τη γραμμή στελεχώνουν ψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο. Ταυτόχρονα υπάρχει δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας των γυναικών μέσω της διεύθυνσης e-mail: [email protected].
-Πρόσφατα με το κίνημα κατά των αμβλώσεων άρχισαν να τίθενται εκ νέου στο δημόσιο διάλογο ζητήματα για το ρόλο της γυναίκας σε μια συντηρητική δυστυχώς βάση που έρχεται τόσο σε αντίθεση μάλιστα με το νομικό πλαίσιο της χώρας μας, αλλά και τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα. Ποια η θέση σας για τον τρόπο και ιδίως τη ρητορική που διεξάγεται ο εν λόγω δημόσιος διάλογος;
Το δικαίωμα της γυναίκας στην άμβλωση είναι θεσμικά κατοχυρωμένο εδώ και δεκαετίες. Παράλληλα ο Ποινικός Κώδικας (άρθρο 304) αναφέρει αναλυτικά όλες τις προϋποθέσεις που επιτρέπεται η πραγματοποίηση μιας άμβλωσης. Κάθε καμπάνια ενημέρωσης του κοινού, πόσω δε μάλλον με κοινωνικό περιεχόμενο, οφείλει να ενημερώνει το κοινό με σωστές πληροφορίες, με σεβασμό και αντικειμενικότητα.
-Οι έμφυλες ανισότητες που υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα, αποτυπώνονται στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων για το 2019 από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων - EIGE. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση με ποσοστό 51,2%, με την Ουγγαρία να προηγείται με 51,9%, καταδεικνύοντας τα περιθώρια βελτίωσης που υπάρχουν. Πώς μπορεί να αναπληρωθεί το χαμένο έδαφος για τη χώρα μας;
Επιλέγοντας να εξετάσουμε τα περιθώρια βελτίωσης μας, προσπαθούμε να προσεγγίσουμε την ουσιαστική ισότητα με τρόπο ολιστικό και πολύ-τομεακό . Οι τομείς που εξετάζονται στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων είναι η βία, η υγεία, η δύναμη (θέσεις ισχύος),ο χρόνος, η γνώση, οι απολαβές και η εργασία. Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων σε συνεργασία με φορείς του Δημοσίου αλλά και της Κοινωνίας των Πολιτών πραγματοποιεί δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με σκοπό την επίτευξη της ισότητας και τη βελτίωση της θέσης της γυναίκας στην Ελληνική κοινωνία.
-Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι προκλήσεις που καλείται η Ελληνίδα να αντιμετωπίσει πλέον; Σε ποιους τομείς εντοπίζετε εσείς το μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στην σημερινή ελληνική κοινωνία και πού πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά; Στους μισθούς, στην επαγγελματική ανέλιξη, στον οικογενειακό προγραμματισμό; Τι δείχνουν τα στοιχεία;
Η ισότητα λειτουργεί ως αλυσίδα και κάθε τομέας κοινωνικής και επαγγελματικής δράσης είναι ένας κρίκος που αν σπάσει, σπάει και η αλυσίδα. Δεν μπορούμε να μιλάμε για επαγγελματική ανέλιξη, αν δεν υπάρχουν δομές υποστήριξης της οικογενειακής/προσωπικής ζωής. Δεν μπορούμε να αναφερόμαστε σε ενδυνάμωση και γυναίκες σε θέσεις ισχύος, αν δεν έχει εξασφαλιστεί η σταθερότητα εργασίας και αμοιβής. Τα στοιχεία του Δείκτη Ισότητας των Φύλων που προαναφέρατε, με την Ελλάδα να βρίσκεται με 51,2 στους 100 βαθμούς, δείχνουν πως τα υψηλότερα ποσοστά είναι στους τομείς της υγείας (83,5 μονάδες) και στα χρήματα (71,4 μονάδες).
Αντίθετα, οι ανισότητες μεταξύ των φύλων είναι πιο έντονες στον τομέα της εξουσίας (24,3 μονάδες), παρόλο που η βαθμολογία στον τομέα αυτό βελτιώθηκε κατά 6,1 μονάδες από το 2005. Επιπλέον, η βαθμολογία της Ελλάδας αυξήθηκε στον τομέα της γνώσης (+ 8,5 μονάδες), ενώ μειώθηκε περισσότερο στον τομέα του χρόνου (- 1,5 μονάδες).
Κατανοούμε πως η βελτίωση δεν είναι μια μεμονωμένη διαδικασία αλλά μια συνολική προσπάθεια.
-Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για το επόμενο διάστημα;
Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων είναι ο φορέας εποπτείας εφαρμογής της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης). Η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων ενημερώνει και εποπτεύει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σχετικά με τις συμβατικές υποχρεώσεις τους και την απόδοση εφαρμογής τους.
Παράλληλα, προετοιμαζόμαστε για την σύνταξη του επόμενου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων (2021-2027) και προσεγγίζουμε κάθε τομέα έμφυλης ανισότητας με γνώμονα την εξάλειψη του και τη βελτίωση της θέσης της γυναίκας.
-Έχουν γραφτεί πολλά για τη γυναίκα και τους ρόλους της. "Το μισό του ουρανού", "το ασθενές φύλο", "γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι", τα πιο γνωστά. Τελικά τι εστί γυναίκα κυρία Συρεγγέλα;
Η γυναίκα είναι η εργαζόμενη, η φοιτήτρια και η μαθήτρια, η μητέρα και η σύντροφος, η Δήμαρχος και η βουλευτής, η διευθύντρια και η νοικοκυρά, η δύναμη της ζωής και η ηρωίδα της ζωής της, το θύμα βίας και η επιζήσασα, είναι η κόρη και η ξένη. Η γυναίκα είναι οι πολλαπλοί ρόλοι και οι πολλοί στόχοι. Η γυναίκα είναι η κινητήριος δύναμη.
