Όταν κρύβουμε ένα πρόβλημα κάτω από το χαλί όχι μόνο δεν το λύνουμε αλλά το αφήνουμε να διαιωνίζεται δηλώνει στο liberal.gr η γενική γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων σημειώνοντας πως κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown οι κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας τετραπλασιάστηκαν χωρίς αυτό να σημαίνει πως αυξήθηκαν οι βίαιοι άνδρες. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει η βία δεν είναι φαινόμενο που κάνει διακρίσεις και μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σπίτι.
Σύμφωνα με την κ. Συρεγγέλα η βία δεν εξετάζει ούτε οικονομικό ούτε εκπαιδευτικό επίπεδο και αυτό που την διατηρεί είναι η σιωπή και ο φόβος. Ως προς την αύξηση των κλήσεων για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας επισημαίνει στην ουσία οι ήδη βίαιοι άνδρες που μένουν στο σπίτι έχουν συχνότερα ξεσπάσματα βίας απέναντι στους συντρόφους τους.
Υπογραμμίζει πάντως το γεγονός πως πολλές γυναίκες ακόμη και σήμερα δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους ούτε και το γεγονός πως μπορούν να βοηθηθούν και να υποστηριχθούν. Χαρακτηρίζει θετικό το γεγονός πως και μέσα από την καμπάνια του δικτύου της γραμματείας ενεργοποιούνται ακόμη και συγγενείς που προβαίνουν σε σχετικές καταγγελίες.
Την ίδια στιγμή αναφέρει ότι οι προσπάθειες για την αντιμετώπισης της βίας των γυναικών συνεχίζονται και εκτός της γραμμής SOS 15900 λειτουργούν 42 συμβουλευτικά κέντρα αλλά και 20 ξενώνες γυναικών θυμάτων έμφυλης βίας και πολλαπλών διακρίσεων καθώς και των παιδιών τους.
Συνέντευξη στην Ευφροσύνη Παυλακούδη
Έμφυλη βία και πανδημία. Το lockdown αύξησε την βία κατά των γυναικών αλλά συνολικά και την ενδοοικογενειακή βία. Υπάρχουν στοιχεία σχετικά με τις καταγγελίες για την πρώτη περίοδο της πανδημίας;
Κατά την πρώτη περίοδο του περιορισμού στο σπίτι οι κλήσεις προς τη γραμμή 15900 αυξήθηκαν σημαντικά. Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο οι κλήσεις ήταν 1.766 και οι 1.070 αφορούσαν περιστατικά βίας. Οι κλήσεις για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας τετραπλασιάστηκαν, διαμορφούμενες στις 648, από τις 166 του Μαρτίου. Αυτό συνέβη γιατί σε περιόδους κρίσης, καθώς και σε χρονικά διαστήματα όπου το ζευγάρι περνάει περισσότερο χρόνο μαζί, τα περιστατικά βίας αυξάνονται. Πρέπει να επισημάνουμε, όμως, ότι η αύξηση των κλήσεων δεν σημαίνει ότι ξαφνικά έγιναν βίαιοι άνδρες που δεν ήταν πριν τον περιορισμό στο σπίτι. Γίνονται συχνότερα τα ξεσπάσματα εκείνων που ήταν ήδη βίαιοι απέναντι στις συντρόφους τους.
Εκτιμάται πως η αύξηση των καταγγελιών οφείλεται κατά κύριο λόγο στην τηλεοπτική καμπάνια της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ, για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την Τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900. «Μένουμε στο σπίτι αλλά δεν μένουμε σιωπηλές», ήταν το κεντρικό μήνυμα του σποτ που δημιουργήσαμε και απ' ότι φαίνεται, απέδωσε. Μέσα από την καμπάνια, τόσο τα θύματα όσο και τα τρίτα πρόσωπα ενημερώθηκαν για τη γραμμή 15900 και αποφάσισαν να απευθυνθούν σε αυτή.
Είναι η σιωπή «συνεργός» της έμφυλης βίας; Πόσο επηρεάζει ο φόβος τις γυναίκες-θύματα και πόσο δίνει στον θύτη τη δυνατότητα να συνεχίζει; Έχουν αυξηθεί οι εκκλήσεις για βοήθεια;
Όταν κρύβουμε ένα πρόβλημα κάτω από το χαλί, όχι μόνο δεν το λύνουμε, αλλά το αφήνουμε να διαιωνίζεται, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πολλές γυναίκες που υφίστανται βία σιωπούν και πολλές εξ αυτών δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, αλλά ούτε και ότι μπορούν να βοηθηθούν από τις δομές του Δικτύου της ΓΓΟΠΙΦ για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Για τις γυναίκες αυτές εργαζόμαστε και επιδιώκουμε με κάθε τρόπο να φτάσει παντού το μήνυμα μας ενάντια στη βία.
Το θετικό είναι ότι το φιλικό/συγγενικό περιβάλλον αρχίζει να ενεργοποιείται. Την προαναφερόμενη περίοδο, τρία στα δέκα περιστατικά βίας καταγγέλθηκαν από τρίτα πρόσωπα, όπως γονείς, παιδιά, αδέρφια, γείτονες/ισσες και φίλοι/ες.
Διαπιστώνεται αύξηση των περιστατικών ανεξαρτήτως της περίπτωσης του lockdown; Και ποιο είναι το προφίλ των γυναικών θυμάτων; Παίζει ρόλο το μορφωτικό επίπεδο θυτών και θυμάτων και τα προβλήματα στο οικονομικό πεδίο αυτών των νοικοκυριών και σε ποιο βαθμό;
Το 2020 είναι μια χρονιά που την έχει σημαδέψει το lockdown από πολλές απόψεις. Η καραντίνα επέτεινε τα προβλήματα και τις δύσκολες καταστάσεις που ήδη αντιμετώπιζαν πολλές γυναίκες.
Η βία δεν είναι φαινόμενο που κάνει διακρίσεις. Μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σπίτι, δεν εξετάζει ούτε οικονομικό, αλλά ούτε και εκπαιδευτικό επίπεδο. Όσο για το προφίλ των γυναικών που καταφεύγουν στις δομές του Δικτύου μας, αυτό δεν παρουσιάζει μεταβολές: Πρόκειται στην πλειοψηφία τους για Ελληνίδες, ηλικίας 36-45 ετών, έγγαμες με παιδιά. Οι περισσότερες δηλώνουν άνεργες, απόφοιτες δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στις γυναίκες αυτές έχει ασκηθεί βία από τον σύζυγο/σύντροφο -νυν ή πρώην.
Ποιο είναι το προφίλ του θύτη; Και τι ρόλο έχει παίξει το περιβάλλον στο οποίο αυτός μεγάλωσε;
Οι θύτες ανεξαρτήτως προσωπικών χαρακτηριστικών επιλέγουν να συμπεριφερθούν έτσι στις συντρόφους τους. Όσο για το οικογενειακό περιβάλλον, σαφέστατα, επηρεάζεται ένα παιδί που μεγαλώνει σε ένα σπίτι όπου δεν υπάρχει σεβασμός και αγάπη, αλλά βία. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως όσοι άνδρες μεγάλωσαν με έναν βίαιο πατέρα, ακολουθούν το παράδειγμά του.
Ποια είναι τα μέτρα που λαμβάνει η πολιτεία; Και ποιος ο ρόλος της γενικής γραμματείας ισότητας σε αυτή την προσπάθεια;
Η ΓΓΟΠΙΦ είναι ο αρμόδιος φορέας για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Το Δίκτυο δομών μας αποτελείται από την τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, τα 42 Συμβουλευτικά Κέντρα για γυναίκες θύματα βίας/ή και πολλαπλών διακρίσεων σε όλη την Ελλάδα και τους 20 Ξενώνες Φιλοξενίας γυναικών θυμάτων βίας/ή και πολλαπλών διακρίσεων και των παιδιών τους.
Όσον αφορά τα Συμβουλευτικά Κέντρα, αυτά παρέχουν δωρεάν τις εξής υπηρεσίες:
– ενημέρωσης και πληροφόρησης σε θέματα ισότητας των φύλων, αντιμετώπισης της βίας και πολλαπλών διακρίσεων κατά των γυναικών,
– κοινωνικής, ψυχολογικής, νομικής και εργασιακής στήριξης (µε την οπτική του φύλου),
–παραπομπής ή συνοδείας -όποτε αυτό απαιτείται- των γυναικών σε ξενώνες φιλοξενίας, στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές, στο δικαστήριο, σε νοσοκομεία, κέντρα υγείας, κέντρα ψυχικής υγείας, σε φορείς αρμόδιους για προνοιακά ή άλλα επιδόματα, σε φορείς προώθησης της απασχόλησης και επιχειρηματικότητας, σε φορείς προστασίας και στήριξης παιδιών κ.λπ.,
–νομικής βοήθειας, σε συνεργασία µε τους δικηγορικούς συλλόγους.
Στους Ξενώνες μπορούν να φιλοξενηθούν γυναίκες θύματα βίας και τα παιδιά τους. Το εξειδικευμένο προσωπικό τους παρέχει ψυχοκοινωνική στήριξη και εργασιακή συμβουλευτική, ενώ διευκολύνεται η πρόσβαση τους σε νομική συμβουλευτική, με την παραπομπή τους στα Συμβουλευτικά Κέντρα.
Κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, όλες οι δομές μας του Δικτύου μας λειτούργησαν αδιάλειπτα, προσαρμοσμένες στις επικρατούσες συνθήκες. Παράλληλα, τη λειτουργία τους ενισχύσαμε, συνεργαζόμενοι/ες:
-με την Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία για τη διενέργεια των εξετάσεων που είναι απαραίτητες για την εισαγωγή γυναικών θυμάτων βίας στους Ξενώνες Φιλοξενίας,
-με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος για τη διάθεση δωρεάν καταλυμάτων έκτακτης ανάγκης στις ενδιαφερόμενες γυναίκες (μέχρι να ολοκληρωθούν οι ιατρικές εξετάσεις τους), αλλά και
-με το «Χαμόγελο του Παιδιού» για τα περιστατικά που εμπλέκονταν και παιδιά.
