Του Αλέξανδρου Σκούρα
Παγίδα ο τίτλος, το παραδέχομαι. Είμαι υπέρ της άμεσης νομιμοποίησης της μαριχουάνας, όχι μόνο για ιατρική αλλά και ψυχαγωγική χρήση, παρά το γεγονός ότι δεν την έχω δοκιμάσει ποτέ. Οι λόγοι είναι πολλοί αλλά σήμερα θα επικεντρωθούμε σε τρεις.
Το κράτος – προστάτης του μονοπωλίου των λαθρεμπόρων
Σήμερα που η εμπορία μαριχουάνας διώκεται νομικά, το κράτος έχει μετατραπεί άθελά του σε προστάτη των ναρκεμπόρων. Μπορεί η διαπίστωση αυτή να είναι προφανής για αρκετούς αναγνώστες αλλά είμαι σίγουρος ότι αρκετοί από εσάς θα απορείτε ή ενδεχομένως να νομίζεται ότι γράφω υπό την επήρεια...
Όταν η εμπορία ενός προϊόντος είναι απαγορευμένη, αυτό σημαίνει ότι κανένας δεν μπορεί να αγοράσει και να πουλήσει το προϊόν νόμιμα. Άρα, ολόκληρη η διακίνηση και εμπορία του προϊόντος γίνεται στη μαύρη αγορά, μεταξύ λαθρεμπόρων. Όπως φυσικά γνωρίζουμε όλοι, η απαγόρευση των ναρκωτικών λίγο έχει επηρεάσει την ποσότητα και τη διαθεσιμότητά τους. Αυτό συμβαίνει διότι οι λαθρέμποροι βρίσκουν τρόπους να φέρουν τα «προϊόντα» τους στα χέρια των επίδοξων καταναλωτών παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της αστυνομίας.
Επειδή όμως το ρίσκο της σύλληψης των εμπόρων αλλά και της κατάσχεσης της πραμάτειας τους είναι πραγματικό, η τιμή των ναρκωτικών είναι αρκετά ακριβότερη από ότι θα ήταν αν η εμπορία τους ήταν νόμιμη. Το συμπέρασμα είναι ότι ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών αποτελεί στην ουσία προστατευτισμό από την πλευρά του κράτους υπέρ των εμπόρων το διατύπωσε πρώτος ο Μίλτον Φρίντμαν τη δεκαετία του 80. Σήμερα όμως, οι συνθήκες για την αποποινικοποίηση είναι αρκετά πιο ώριμες – τουλάχιστον για την μαριχουάνα – ακόμα και στην Ελλάδα.
Τα αποτελέσματα δεν είναι αρνητικά (συχνά είναι και θετικά)
Έχουν γραφτεί πάρα πολλά άρθρα για τα θετικά παραδείγματα της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας που πειραματίστηκαν πρώτες με την αποποινικοποίηση. Την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την περίπτωση της μαριχουάνας, υπάρχουν νέα ευρήματα από τις ΗΠΑ. Αυτή τη στιγμή η μαριχουάνα για ψυχαγωγική χρήση είναι νόμιμη σε 10 πολιτείες και την περιφέρεια της Κολούμπια (γνωστή ως Ουάσινγκτον DC).
Πρόκειται για ένα εξαιρετικό ζωντανό κοινωνικό πείραμα διότι στις υπόλοιπες 40 πολιτείες, η χρήση παραμένει εκτός νόμου. Τα πρώτα αποτελέσματα που προέρχονται από τις πολιτείες που νομιμοποίησαν τη μαριχουάνα για ψυχαγωγική χρήση διαψεύδουν τους πολέμιους της μεταρρύθμισης. Ούτε αυξήσεις των θανάτων από χρήση, ούτε αύξηση της χρήσης σκληρότερων ναρκωτικών, ούτε περισσότερα τροχαία ατυχήματα, ούτε και ορδές νέων που θυμίζουν ζόμπι έχουν κατακλύσει τους δρόμους του Κολοράντο και των υπόλοιπων πολιτειών.
Σε αρκετές περιπτώσεις παρουσιάζονται λιγότεροι θάνατοι μεταξύ συμμοριών και εμπόρων ναρκωτικών καθώς πλέον οι αγοραπωλησίες γίνονται σε καταστήματα που θυμίζουν περισσότερο τα apple stores παρά τα βαποράκια κάτω από γέφυρες ή σε γωνίες κεντρικών δρόμων.
Η αρχή της βλάβης
Ας μην γελιόμαστε, η μαριχουάνα δεν είναι ένα σκληρό ναρκωτικό που στερεί από τον χρήστη την ελευθερία της βούλησης. Η χρήση της δεν αφήνει κάποιο ανεξίτηλο στίγμα που να στερεί προοπτικές οικονομικής ή κοινωνικής εξέλιξης στους χρήστες της. Αν δεν το πιστεύετε, σκεφτείτε ότι οι 3 τελευταίοι πρόεδροι των ΗΠΑ πριν τον Τραμπ, έχουν ανοιχτά παραδεχτεί ότι έχουν κάνει χρήση μαριχουάνας. Ακόμα όμως και να μην ήταν έτσι, θα ήταν φρόνιμο το κράτος να μας αναγνωρίσει τον ίδιο βαθμό ευθύνης που μας αναγνωρίζει στο τσιγάρο και το αλκοόλ.
Δεν γίνεται το κράτος μας να θεωρεί ότι είμαστε σε θέση να αποφασίσουμε για το αν θα πιούμε 4 μπουκάλια βότκα τη μέρα ή 8 πακέτα τσιγάρα τη μέρα και να μην μας αφήνει να διαλέξουμε αν θα καπνίσουμε μαριχουάνα. Αυτός ο πατερναλισμός δεν ταιριάζει στον Ελλήνα και σε καμία περίπτωση δεν έχουμε ένα κράτος ικανό να τον εφαρμόσει σωστά. Για αυτό άλλωστε όποιος θέλει μπορεί να προμηθευτεί μαριχουάνα εντός λίγων λεπτών της ώρας.
