Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Η κρατική μεταλλευτική επιχείρηση ΛΑΡΚΟ βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο, όχι διότι χρόνια τώρα συνεχίζει να λειτουργεί εις βάρος των φορολογουμένων, αλλά διότι ανακαλύφθηκε επιτέλους ο συστημικός χαρακτήρας της ζημιογόνου λειτουργία της, αφού όπως φαίνεται στον κατηφορικό της δρόμο πιθανότατα θα συμπαρασύρει και τη ΔΕΗ.
Με δυο λόγια η ΛΑΡΚΟ που λειτουργεί με κόστος παραγωγής μεγαλύτερο κατά 30% από τις μέσες τιμές του νικελίου στις διεθνείς αγορές εμπορευμάτων και που προτίθεται να υπογράψει νέες συλλογικές συμβάσεις εργασίας, αυξημένες κατά 10%, εμφανίζεται να έχει συσσωρευμένες οφειλές ύψους 310.000.000 ευρώ προς την ΔΕΗ.
Μετοχικά η ΛΑΡΚΟ ανήκει στο ΤΑΙΠΕΔ κατά 55,2%, στην Εθνική Τράπεζα κατά 33,4% και στην ΔΕΗ κατά 11,4%. Αυτήν τη στιγμή, πέραν των υποχρεώσεων προς τη ΔΕΗ, η ΛΑΡΚΟ θα πρέπει να επιστρέψει στο Δημόσιο το ποσό των 136 εκατ. ευρώ, με βάση την αμετάκλητη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για παράνομες κρατικές ενισχύσεις που είχαν δοθεί την περίοδο 2008-2011 με τη μορφή εγγυήσεων από τις τότε κρατικές τράπεζες, αλλά και μέσω αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας. Επιπλέον η σύμβαση μίσθωσης ανάμεσα στο Δημόσιο και στη ΛΑΡΚΟ για τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των ορυχείων και τη λειτουργία του εργοστασίου στη Λάρυμνα, έχει λήξει και η βιομηχανία θα έπρεπε να επιστρέψει αυτά τα περιουσιακά στοιχεία στο κράτος.
Παράλληλα, τα ίδια κεφάλαια της ΛΑΡΚΟ συνεχίζουν να είναι αρνητικά και το κεφάλαιο κίνησης της να είναι αρνητικό κατά 222 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τις λογιστικές καταστάσεις του 2015. Γιατί του 2015; Διότι μέχρι τότε η διοίκηση της εταιρείας κατήρτιζε λογιστικές καταστάσεις και ισολογισμούς, εμφανίζοντας μάλιστα ζημιές της τάξης των 80 εκατ. ευρώ για αυτήν την τελευταία χρονιά. Από το 2015 και μετά, κυριαρχεί η σιωπή.
Τον Αύγουστο του 2009, η κυβέρνηση είχε σκεφθεί να προχωρήσει σε διαγωνισμό για τη πώληση της ΛΑΡΚΟ. Είχαν εμφανιστεί έξι μνηστήρες οι οποίοι σε βάθος χρόνου έχασαν το ενδιαφέρον τους, λόγω της κωλυσιεργίας των αρμόδιων κρατικών αρχών. Από ελληνικής πλευράς, ήταν ο Όμιλος Μυτιληναίος, ο κατασκευαστικός όμιλος Ελλάκτωρ, που μαζί με τον Μυτιληναίο διεκδικούσαν την εκμετάλλευση των ορυχείων της Βεύης και η τότε κραταιά Ελληνική Χαλυβουργία Ελλάδος της οικογένειας Μάνεση. Από το εξωτερικό είχαν ενδιαφερθεί από κοινού η Glencore με την Swiss Marine Inc, η Gunico από το Καζακστάν με σημαντική παρουσία στα Βαλκάνια, η Ρωσική εταιρία Solway Industries και η Fevamonitico Sarl από το Λουξεμβούργο.
Η Glencore επανήλθε το 2011 μετά την επιτυχημένη είσοδο της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου όπου είχε αντλήσει $11 δισ. και μετά την επένδυση της στα μεταλλεία χαλκού στο Κονγκό, ύψους $500 εκατ. Στην αρχή είχε εμφανιστεί σε σύμπραξη με τον Όμιλο Μυτιληναίου, όμως αργότερα, η Glencore έδειξε ενδιαφέρον αυτόνομης κίνησης, τόσο για την ΛΑΡΚΟ όσο και για την ΕΥΔΑΠ. Δεν υπήρξε όμως αποτέλεσμα.
Το 2012 η ΛΑΡΚΟ πέρασε στο ΤΑΙΠΕΔ, οπότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άρχισε να ερευνά το θέμα των κρατικών παράνομων ενισχύσεων προς την ΛΑΡΚΟ. Το 2014, η τότε κυβέρνηση αποφάσισε να πουλήσει τη βιομηχανία και την περιουσία της ΛΑΡΚΟ, κάνοντας spin off της εταιρίας σε δυο κομμάτια, μέσω δυο παράλληλων διαγωνισμών. Ο πρώτος διαγωνισμός θα αφορούσε την πώληση του μεταλλουργικού εργοστασίου στη Λάρυμνα και το 40% των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του μεταλλείου του Αγίου Ιωάννη. Ο δεύτερος διαγωνισμός θα αφορούσε την πώληση του 73% των δικαιωμάτων εξόρυξης στην Εύβοια και το 100% των δικαιωμάτων εξόρυξης στην Καστοριά.
Τι απ' όλα αυτά, προχώρησε; Τίποτα. Και τώρα ο γόρδιος -όπως αποδείχτηκε- δεσμός της ΛΑΡΚΟ, βρίσκεται στα χέρια της κυβέρνησης, με το πρόβλημα να έχει πάρει συστημικές διαστάσεις. Φυσικά και δεν είναι σίγουρο το αν, ποιοι και με ποιους όρους, θα εμφανίσουν ενδιαφέρον για το μέλλον της επιχείρησης. Μια κρατική επιχείρηση που επαναλαμβάνουμε πως έχει 310 εκατ. ευρώ προς τη ΔΕΗ και 136 εκατ. ευρώ προς το ελληνικό δημόσιο, δηλαδή προς τους φορολογούμενους. Μια ακόμα κρατική εταιρία που ζει εις βάρος των πολιτών αυτής της χώρας.
* * *
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.