Στο μεγάλο θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών, έρχονται ταυτόχρονα δυο σημαντικότατες εξελίξεις. Η πρώτη, είναι σχετική με την δυνατότητα προστασίας της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών, μέσω της ένταξης τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα έως τις 30 Απριλίου. Η δεύτερη, είναι η παρουσίαση του σχεδίου “Ηρακλής”, που αφορά στην παροχή εγγυήσεων στις τιτλοποιήσεις των τραπεζών.
Είναι φυσικό, το θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, να κυριαρχεί τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όσο και στις πολιτικές αντιπαραθέσεις, λόγω του ευαίσθητων παραμέτρων του. Όμως, η ουσιαστική και καταλυτική κίνηση στα πλαίσια της τελικής εξυγίανσης του τραπεζικού συστήματος, περνάει μέσα από την νομοθέτηση του σχεδίου “Ηρακλής”.
Στο θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τους δανειολήπτες να συμμετάσχουν στην ρύθμιση, όπου μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί περίπου 300 πολίτες μόνο. Ταυτόχρονα επιχειρεί να πείσει τις εταιρείες διαχείρισης των κόκκινων στεγαστικών δανείων, να προσφέρουν λύσεις μέσω ρυθμίσεων και αναχρηματοδοτήσεων των δανείων και όχι μέσω ρευστοποιήσεων.
Το σχέδιο “Ηρακλής” είναι κάτι άλλο. Ο Ηρακλής έρχεται να βοηθήσει τις τράπεζες να απαλλαγούν από τον σκληρό πυρήνα κόκκινων δανείων ύψους 30 δισ. ευρώ. Ως γνωστόν, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών “πακετάρονται”, τιτλοποιούνται και είτε μεταβιβάζονται σε εξειδικευμένα funds ή ανατίθεται η διαχείριση τους σε ειδικές εταιρείες, που χαρακτηρίζονται ως servicers. Σε αυτήν ακριβώς τη διαδικασία εμπλέκεται ο Ηρακλής, μέσω της παροχής κρατικών εγγυήσεων.
Πως λειτουργεί το σύστημα; Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τιτλοποιούνται από τις τράπεζες και μεταβιβάζονται σε εταιρίες ειδικού σκοπού. Αυτοί οι τίτλοι, δηλαδή τα χρεόγραφα, έχουν τρεις διαβαθμίσεις. Οι τίτλοι χαμηλής διαβάθμισης ονομάζονται junior, οι τίτλοι μεσαίας διαβάθμισης ονομάζονται mezzanine και οι τίτλοι υψηλής διαβάθμισης ονομάζονται senior.
Η διαβάθμιση αφορά στα τμήματα των τίτλων, ανάλογα με τον πιστωτικό κίνδυνο και την εξοφλητική προτεραιότητα τους. Έτσι το τμήμα με τον χαμηλότερο πιστωτικό κίνδυνο & την υψηλότερη εξοφλητική προτεραιότητα, είναι το senior. Το junior, είναι το τμήμα με τον υψηλότερο πιστωτικό κίνδυνο, είναι συνήθως αδιαβάθμητο και χαρακτηρίζεται ως τμήμα πρώτης ζημίας (first loss tranche). Τέλος, το τμήμα της μέσης εξοφλητικής προτεραιότητας, είναι το mezzanine.
Οι τράπεζες θα διακρατήσουν εξ ολοκλήρου τους τίτλους υψηλής διαβάθμισης και θα πρέπει να πωλήσουν τα junior και τα mezzanine. Οι senior τίτλοι, που θα παραμείνουν στα χέρια των τραπεζών, θα χαρακτηρίζονται ως “BB-“, δηλαδή εκτός επενδυτικής βαθμίδας, ακολουθώντας την γενικότερη αξιολόγηση της εγχώριας οικονομίας. Και εδώ είναι που έρχεται το σχέδιο “Ηρακλής” και βάζει την σφραγίδα του Ελληνικού Δημοσίου.
Μέσω του σχεδίου “Ηρακλής”, το Ελληνικό Δημόσιο θα παρέχει την εγγύησή του στο τμήμα του senior τιτλοποιημένου χαρτοφυλακίου, έναντι προμήθειας που θα ανταποκρίνεται στους όρους αγοράς. Η παροχή της εγγύησης, δεν θα επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο διότι δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, ούτε επηρεάζει το χρέος ή το έλλειμμα και δεν αντλεί κεφάλαια από το περίφημο μαξιλάρι. Αντίθετα, το Δημόσιο θα απολαμβάνει έσοδα από τις προμήθειες που θα καταβάλουν οι τράπεζες για τη παροχή αυτών των εγγυήσεων.
Στην ερώτηση για το αν υπάρχει περίπτωση να καταπέσουν αυτές οι εγγυήσεις του Δημοσίου, η απάντηση είναι ότι το περιεχόμενο των senior τίτλων, χαρακτηρίζεται από τον χαμηλότερο πιστωτικό κίνδυνο & και την υψηλότερη εξοφλητική προτεραιότητα.
Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
