Του Γιάννη Παντελάκη
Αν επιχειρήσω να γράψω μερικές σκέψεις για όλο αυτό που συμβαίνει με το προσφυγικό, θα υπάρξει σίγουρα, και ενδεχομένως δικαιολογημένα, κάποιος αντίλογος. Αν σημείωνα πως δεν μπορεί η Ευρώπη να εμφανίζεται διχασμένη για το μεγάλο αυτό θέμα και να μη δείχνει να δικαιώνει την καλή πλευρά της ιστορία της, κάποιος θα είχε πολλά επιχειρήματα να αντιπαραθέσει. Αν σκεφτόμουν πως κάτι δεν πάει καλά σ'' αυτήν την ήπειρο, όταν καθημερινά στα νερά της άνθρωποι χάνουν τις ζωές τους, όχι σ'' έναν πόλεμο, αλλά στην προσπάθειά τους να σωθούν από αυτόν, θα υπήρχαν πολλές και αξιοσημείωτες απαντήσεις να δοθούν.
Αναμενόμενα όλα στην εποχή μας, μια εποχή αποκαλυπτική και για τις αντιλήψεις που κυριαρχούν και για τις αντιστάσεις σ'' αυτές. Μια εποχή που έχει πολλά από τα αρνητικά χαρακτηριστικά του παρελθόντος, το οποίο ως φαίνεται επαναλαμβάνεται, παρ'' ότι νομίζαμε πως απλά είναι παρελθόν. Υπήρχαν και τότε φαινόμενα μαζικής μετανάστευσης, ξενοφοβίας και ρατσισμού και απόρριψης σε βάρος απελπισμένων που δεν έβρισκαν εύκολα νέους τόπους εγκατάστασης, με ζωές που έφευγαν με άγριο τρόπο. Είναι γεμάτη η ιστορία με όλα αυτά. Τι να πεις λοιπόν και πάλι για το προσφυγικό, σαν να έχουν ειπωθεί όλα.
Υπάρχει ωστόσο μια είδηση, μια μικρή, καταχωρημένη σε κάποια ταπεινά μονόστηλα, ειδησούλα, που δεν μπορεί να αφήνει κανέναν αδιάφορο. Ούτε καν αυτούς που υπερασπίζονται το κλείσιμο των συνόρων, τις στρατιωτικές ΝΑΤΟικές περιπολίες για ν'' αποτρέψουν την είσοδο στους απελπισμένους, τους φράκτες που ορθώνονται για να τους εμποδίσουν να πάνε έστω στη Δανία όπου θα παραδώσουν τα προσωπικά τους τιμαλφή. Η ειδησούλα λέει πως χθες στις οκτώ το πρωί, σ'' ένα μικρό λιμανάκι, στην Αγία Ερμιόνη της Χίου, έφτασε ένα ακόμα φουσκωτό σκάφος από εκείνα που σχεδόν καθημερινά μαζεύουν πρόσφυγες από τα παγωμένα νερά του Αιγαίου. Ως εδώ, η εικόνα συνηθισμένη για τους κατοίκους των νησιών της περιοχής, για τους διασώστες για όσους γίνονται μάρτυρες εδώ και μήνες αυτής της τραγωδίας σε εξέλιξη.
Από το φουσκωτό αυτό –λέει ακόμα η ειδησούλα– βγήκε ένας πατέρας κρατώντας το άψυχο σώμα του τετράχρονου παιδιού του. Ένας Ισπανός γιατρός από μια ομάδα διασωστών προσπάθησε κάτι να κάνει, αλλά δεν κατάφερε τίποτα. Υποθερμία, υπέθεσαν. Δεν είναι το μοναδικό παιδί που φεύγει μ'' έναν τέτοιο τρόπο. Δεν θα είναι δυστυχώς και το τελευταίο. Όμως, όταν μια τέτοια μικρή είδηση περνάει στα ψιλά, όταν αρχίσει να εντάσσεται και αυτή στα γεγονότα της καθημερινότητας που απλά συμβαίνουν, όταν μετατραπεί σε κάτι που επαναλαμβάνεται με μεγάλη συχνότητα, τότε αναρωτιέμαι τι αντίλογο θα έχουν όλοι αυτοί που επιχειρηματολογούν υπέρ του τρόπου που η Ευρώπη διαχειρίζεται το προσφυγικό…