Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
«Μα δεν μπορείς να γράψεις ένα άρθρο χωρίς αριθμούς; Δεν μπορείς να γράφεις πιο απλά πράγματα; Δεν ξέρεις πως αν σε ένα άρθρο γράψεις πάνω από 5 νούμερα, ο αναγνώστης θα το παρατήσει; Γράψε κάτι απλό και κατανοητό». Μερικές ερωτήσεις και κάποια σχόλια στο messenger και στο email μου.
Ας αφήσουμε λοιπόν για σήμερα τους αριθμούς στην Ελληνική Στατιστική Αρχή, στο Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, στο Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, στην Τράπεζα της Ελλάδας, στην Εθνική Τράπεζα, στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και στους άλλους Οργανισμούς. Τι λένε όμως, οι αριθμοί που παρουσιάζονται και αναλύονται διεξοδικά στις εκθέσεις τους;
Στον τομέα της ανάπτυξης, οι αριθμοί παρουσιάζουν πως τα μεγέθη της ανάπτυξης για την χρονιά που μας πέρασε, ήταν κάτω από τους αναμενόμενους στόχους. Επίσης οι εκτιμήσεις για την αύξηση του ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος) για το τρέχον έτος υπολείπονται των αρχικών προσδοκιών, γεγονός που θα επιφέρει επιπτώσεις σε όλα τα στοιχεία του προϋπολογισμού, που έχουν ως σημείο αναφοράς την αύξηση του ΑΕΠ.
Μάλιστα διατυπώνεται ξεκάθαρα στις εκθέσεις, πως ακόμα και αυτή η προβλεπόμενη ισχνή ανάπτυξη θα επιτευχθεί μόνο υπό την προϋπόθεση της απρόσκοπτης συνέχισης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, της εφαρμογής του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων, χωρίς καθυστερήσεις και της ενίσχυσης των παραγωγικών επενδύσεων. Αν μάλιστα επαληθευτούν και οι ανησυχητικές εκτιμήσεις για την πορεία της ανάπτυξης του μεθεπόμενου έτους, τότε η λέξη ανάπτυξη θα αντικατασταθεί από τις λέξεις επιβράδυνση και στασιμότητα.
Αυτά όλα βέβαια ισχύουν, με βάση τα δεδομένα της εγχώριας οικονομίας και τις συνθήκες στο εσωτερικό της χώρας. Εάν όμως οι αναλύσεις λάβουν υπ' όψιν τους και τους εξωτερικούς παράγοντες, τις διεθνείς οικονομικές συγκυρίες καθώς και τους εξωγενείς κινδύνους, τότε το ενδεχόμενο της πλήρους αναστροφής της έστω και οριακής ανάπτυξης ή σταθερότητας της οικονομίας, δεν θα πρέπει να αποκλείεται.
Είναι φανερό πως τόσο η έκρηξη που αναμενόταν μετά από την «έξοδο από τα μνημόνια», όσο η εκτίναξη του συμπιεσμένου για χρόνια ελατηρίου, παρέμειναν στα κυβερνητικά όνειρα. Η μεν έκρηξη έμεινε από επενδυτικά καύσιμα, η δε εκτίναξη του ελατηρίου δεν επετεύχθη λόγω αστοχίας του κυβερνητικού υλικού.
Τους λόγους τους περιέγραψε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Στουρνάρας, στην ομιλία του για τη έκθεση της τράπεζας. Ανέφερε συγκεκριμένα, πως "η υψηλή φορολόγηση συγκράτησε την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας, μείωσε την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, περιόρισε τη βελτίωση της καταναλωτικής και επενδυτικής εμπιστοσύνης και δημιούργησε φορολογική κόπωση, με συρρίκνωση της φορολογικής βάσης και εξάντληση της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών".
Είναι όμως όλα τόσο δυσοίωνα και τόσο σκοτεινά; Και ναι και όχι. Οι εκθέσεις παρά το γεγονός πως κάνουν προβλέψεις και εκτιμήσεις για το μέλλον, είναι στατικές. Αφορούν στα στοιχεία της δεδομένης στιγμής που συντάσσονται. Αντίθετα οι αγορές προεξοφλούν τις μελλοντικές εξελίξεις και επεξεργάζονται όλα τα δυναμικά δεδομένα. Και τι βλέπουν οι αγορές;
Οι αγορές προεξοφλούν ότι η σημερινή αδιάκοπη καταστροφική πορεία, σύντομα θα σταματήσει. Ότι η άλογη προεκλογική παροχολογία και υποσχεσιολογία, σύντομα θα τερματιστεί. Ότι οι δυσχέρειες που προκαλεί η κυβέρνηση θα εξαντληθούν. Δυστυχώς, το μεγαλύτερο μέρος των παθογενειών θα κληρονομηθεί, την στιγμή μάλιστα που οι πολίτες θα απαιτούν άμεσες λύσεις. Και όχι μόνο οι πολίτες σε θέματα καθημερινότητας. Κυρίως θα απαιτούν λύσεις, οι δυνάμεις των αγορών.
Μας περιμένουν δύσκολες αποφάσεις. Μας περιμένουν συγκρούσεις με δομημένα συμφέροντα και με τρωκτικές συντεχνίες. Μας περιμένει η μάχη των μεταρρυθμιστών, απέναντι στους εμμονικούς λάτρεις του παρελθόντος. Το μακροπρόθεσμο όφελος των αλλαγών αυτών, θα φανεί σε βάθος χρόνου. Η ποσοτικοποίηση της επίδρασης τους στην κοινωνία και στην αγορά θα είναι σύνθετη. Όμως αυτό που έχουμε ανάγκη να βιώσουμε, δεν χρειάζεται να εκφραστεί με αριθμούς και να απεικονιστεί σε διαγράμματα. Έχουμε ανάγκη να νοιώσουμε ελεύθεροι, στο να σχεδιάσουμε το μέλλον μας.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
