Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Οι Financial Times είχαν πριν 2,5 μήνες άρθρο με τίτλο «Μήπως ήρθε η ώρα να αγοράσουμε Deutsche Bank;». Θεωρώ ότι το άρθρο ήταν ένα έργο τέχνης, που αγνοήθηκε, καθώς δημιουργήθηκε πριν την εποχή του ή μάλλον πριν την ώρα του! Το άρθρο έπρεπε να βγει σήμερα! Μήπως, λοιπόν, ήρθε η ώρα να αγοράσουμε Deutsche Bank;
Η Deutsche Bank, εκτός από κορυφαία τράπεζα με συναισθηματική αξία για την κυβέρνηση του χερ Σόιμπλε και της Άνγκελα Μέρκελ, είναι και μια τράπεζα με παγκόσμια πρωτοπορία. Και δεν αναφερόμαστε για πρωτοπορία στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες! Εννοούμε πρωτοπορία στις απάτες και τα πρόστιμα! Απάτες που όπως πολύ καλά θυμόμαστε ξεκίναγαν από το ξέπλυμα χρημάτων ρωσικού μαύρου χρήματος αξίας 6 δισ. δολαρίων περίπου που μεταφέρονταν στην αγορά μετοχών και ακινήτων του Λονδίνου, συνεχίστηκε στο «φιξάρισμα» - εξαπάτηση εκατομμυρίων επενδυτών του LIBOR, μέχρι και το στήσιμο τιμών στην αγορά του… χρυσού, που αποκαλύφθηκε πριν δύο μήνες στις ΗΠΑ.
Εν ολίγοις, η τράπεζα χωρίς αμφιβολία είναι «πιστοποιημένη» με πράξεις απάτης και παράνομων συναλλαγών σε όλα τα επίπεδα, μετοχών, ακινήτων, επιτοκίων (LIBOR) αλλά και χρυσού. Και ασφαλώς ελπίζουμε όλοι μας ότι τίποτα δεν θα σκάσει στην αγορά παραγώγων. Μερικοί αναφέρουν λαθεμένα για παράγωγα προϊόντα 65 - 75 τρισ. δολάρια στο χαρτοφυλάκιό της, είναι όντως εικασίες! Πόση λοιπόν είναι η έκθεση της τράπεζας σε παράγωγα; Ψιλοπράγματα! Μόνο στην αγορά swaps όπου δραστηριοποιείται η τράπεζα διαθέτει συμβόλαια ελαφρώς λιγότερα από 1 τρισεκατομμύριο ευρώ, δηλαδή όσο 5 φορές το ελληνικό ΑΕΠ, ή αν θέλετε όσο το 35% του ΑΕΠ της Γερμανίας! Αλλά αυτά επίσης δεν είναι τίποτα, αν διαβάσουμε τα επίσημα στοιχεία του ισολογισμού της τραπέζης όπου όλα εξηγούνται! Η τράπεζα έχει χαρτοφυλάκιο με μόλις 1,3 τρισ. ευρώ σε παράγωγα με κίνδυνο δανεισμού (credit derivatives), 12,2 τρισ. σε παράγωγα σε σχέση με μετοχές, 6,4 τρισ. σε σχέση με συνάλλαγμα και 32,9 τρισ. ευρώ (τρισεκατομμύρια, και όχι δισεκατομμύρια) σε παράγωγα σχετιζόμενα με επιτοκιακούς κινδύνους (interest-rate related derivatives)! Αυτά είναι παράγωγα φτιαγμένα με τα χεράκια της (OTC) και όχι κάτι που μπορεί να διαπραγματευτεί σε κάποια οργανωμένη αγορά, σε κάποιο χρηματιστήριο. Σύνολο αξίας είναι μόλις 41,9 τρισ. ευρώ (σαράντα δύο τρισεκατομμύρια ευρώ), δηλαδή 15 φορές το ΑΕΠ της Γερμανίας, και αν «σκάσει» το 8% από αυτά, λέμε τώρα, η Γερμανία πρέπει να μπει σε λιτότητα όχι για 99, αλλά για… 199 χρόνια για να ξεχρεώσει! (Ίσως να διαγράψουμε τμήμα από το χρέος της πάντως, όπως κάναμε βλακωδώς το 1953!).
Αντιλαμβανόμαστε, επομένως, ότι οι ζημίες 6,8 δισεκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσε στις 28 Ιανουαρίου για το 2015, λόγω «χαμηλών επιτοκίων» κλπ χρεώσεων, αποτελούν μία μικρή πλευρά. Μια άλλη πλευρά είναι το ύψος των προστίμων που η τράπεζα πληρώνει για απάτες που την πιάνουν, και ανήλθε σε 14,1 δισεκατομμύρια δολάρια κατά τα τελευταία 3 χρόνια! Προχτές αποκαλύφθηκε ότι η τράπεζα έχει κάνει μία ακόμη νέα «πρόβλεψη» για ζημιές από μηνύσεις για απάτες για μετοχές (!) της τάξης του 0,48 δισ. ευρώ το 2015! Εντάξει, θα πει κάποιος, δεν τρέχει τίποτα. Δεν τρέχει τίποτα, επίσης, παρότι η μετοχή της έχει χάσει 85% από τα υψηλά των 100 ευρώ που ήταν πριν λίγο καιρό και τώρα βρίσκεται στα 15 ευρώ, παρότι επαναγόρασε όλο χρέος σε ομόλογα της δίνοντας μερικά δισ. μετά από έκτακτη σύσκεψη με το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας. Ακόμη και αν η πτώση αυτή της τιμής μετοχής θυμίζει εκπληκτικά ΕΝΡΟΝ, ή μάλλον LEHMAN BROTHERS πριν τη χρεοκοπία! Ακόμη και αν της διέγραψε η γερμανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς τις ευθύνες! Δεν τρέχει τίποτα ακόμη και αν έχει θέσεις σε παράγωγα με αξία 15 φορές το ΑΕΠ της Γερμανίας, τα περισσότερα επί επιτοκίων, που έχουν σημαντικούς κινδύνους!
Τώρα, αν την υποβάθμισε για δεύτερη φορά η Moody''s μέσα στο έτος και βρίσκεται ένα σκαλοπάτι πριν την κατηγορία «για τα σκουπίδια», θα μπορούσαμε να πούμε κι εμείς πως ασφαλώς δεν τρέχει τίποτα! Γι'' αυτό επανέρχομαι στον τίτλο της Financial Times. Μήπως ήρθε η στιγμή να αγοράσουμε Deutsche Bank. Αστειεύεστε, θα μου πείτε. Ε, ναι!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.