Του Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη
Η μυθολογία είναι στο αίμα μας. Από την αρχαιότητα χτίζουμε μύθους, παραμυθίες, αφού ανακαλύψαμε ότι έτσι μπορεί να μεταθέσουμε τα προβλήματα της δύσκολης καθημερινότητας όλων των ανθρώπινων όντων σε μία ελπίδα, αυτήν που περιγράφει ο μύθος, και να ζωγραφίσει έτσι το μυαλό μιαν άλλη πραγματικότητα.
Καθώς περνάει ο καιρός και τα χρόνια της οικονομικής κρίσης αυξάνονται, πλησιάζοντας πια τη δεκαετία, όλοι προσπαθούμε να φανταστούμε τον τρόπο υπέρβασης που θα μας κάνει πάλι ικανούς να εγκαινιάσουμε έναν νέο αναπτυξιακό κύκλο, που θα δώσει νέες δουλειές, θα σταματήσει την αιμορραγία της κοινωνίας μας με την αποδημία των νέων μας σε άλλες χώρες, που θα μας λύσει τα αδιέξοδα δημοσιονομικά μας προβλήματα. Καθώς το τραύμα από την πρόσφατη πύρινη θεομηνία στο Μάτι θα επουλώνεται, θα μιλάμε ξανά περισσότερο για τα οικονομικά μας αδιέξοδα.
Ένας μύθος που έχει πια αφηγητές σε όλο το πολιτικό σύστημα είναι αυτός των νέων επενδύσεων. Εδώ και 6 χρόνια, όταν πρωτοεμφανίστηκε, αυτός ο μύθος λέει ότι χρειαζόμαστε 100 δισ. νέες επενδύσεις σε 6 χρόνια, 16 τον χρόνο, για να ξαναξεκινήσει η μηχανή της «δίκαιης», αειφόρου, ανάπτυξης.
Παρά το γεγονός ότι μέχρι τώρα έχουμε μόνο μείωση νέων επενδύσεων, κάθε χρόνο, και έχουν περάσει τα 6 χρόνια, ο μύθος αποκτά ολοένα και νέα δύναμη, αφού είναι πια στα χείλη όλων. Αυτό που οι περισσότεροι προσδοκούν είναι ότι αυτό αρκεί να το θέλεις για να γίνει, ή το πολύ πολύ να χρειάζονται μερικές μικρές προσαρμογές τεχνικού χαρακτήρα στη νομοθεσία μας και ιδού: Οι επενδύσεις θα πολλαπλασιάζονται. Θα τρίβουμε τα μάτια μας…
Δεν θα συμβεί έτσι. Πριν δούμε το τι χρειάζεται, ας ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν.
Η Ελλάδα όλη τη δεκαετία του 2000, μέχρι την κρίση, είχε υπερπλεόνασμα νέων επενδύσεων, πολύ μεγαλύτερο από τον στόχο του τωρινού μύθου, της τάξεως των 30 δισ. ετησίως. Μόνο που τα 27 από αυτά ήταν επενδύσεις στον τομέα των κατασκευών, με τη μερίδα του λέοντος, 20-22 δισ., να είναι κατασκευές κατοικιών. Από αυτά τα νούμερα στον τομέα αυτό προσγειωθήκαμε, ιδιαίτερα μετά τον ΕΝΦΙΑ, σε ετήσιες επενδύσεις 1 (ενός) δισ. Ετσι αυτό που συμβαίνει δεν είναι ότι «μειώθηκαν οι επενδύσεις» γενικά. Σε όλους τους άλλους τομείς (βιομηχανία, γεωργία κ.λπ.) ό,τι επενδύσεις είχαμε αυτές έχουμε και σήμερα, πάνω-κάτω. Αυτό που εξαφανίστηκε είναι το μερίδιο των κατασκευών στις επενδύσεις.
Έτσι γίνεται φανερό ότι ο μύθος των γιγαντιαίων νέων επενδύσεων για να επιτευχθεί προϋποθέτει έναν πλήρη μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Που για να γίνει εφικτός πρέπει να γίνουν γιγαντιαίες θεσμικές αλλαγές, και μάλιστα με βίαιο τρόπο αν πρέπει να γίνουν σύντομα.
Εναλλακτικά βέβαια μπορούμε να αναβιώσουμε το προηγούμενό μας μοντέλο, καταργώντας τον ΕΝΦΙΑ και κάνοντας πάλι ιερή αγελάδα τις κατασκευές, με όλους τους τρόπους.
Άραγε, πόσοι θέλουν ο μύθος να γίνει πραγματικότητα;
Και με ποιον από τους δύο τρόπους;
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 7 Αυγούστου.
