Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Ίσως τα νέα δεδομένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ευνοούν τις οικονομίες των χωρών της Ευρωζώνης ή τις εταιρείες τους, όμως ακόμα και αν όλη η Ευρώπη βουλιάξει κυριολεκτικά, τρεις εταιρείες θα κερδίσουν, ασχέτως των όποιων εξελίξεων. Η Volkswagen, η Siemens και η Deutsche Bank. Όσο και αν φαίνεται παράλογη αυτή η διαπίστωση, θα δούμε γιατί αυτή είναι απόλυτα σωστή!
Όποιος παρακολουθεί στενά τις αγορές μετοχών και ομολόγων γνωρίζει πολύ καλά ότι οι τιμές καθορίζονται από την προσφορά και τη ζήτηση, όπως ακριβώς συμβαίνει στις λαϊκές αγορές, όταν πάμε να αγοράσουμε πορτοκάλια, μανταρίνια και ντομάτες. Με μία διαφορά. Όταν πάμε στη λαϊκή, αγοράζουμε τα πορτοκάλια για να τα καταναλώσουμε σε μια περίοδο μιας ή δύο εβδομάδων, καθώς αλλιώς τα πορτοκάλια μπορεί να σαπίσουν, όπως επίσης όταν αγοράζουμε μετοχές ή ομόλογα τα αγοράζουμε για να κερδίσουμε από το μέρισμα ή τον τόκο που μας δίνουν συν την υπεραξία μεταπώλησης. Αυτό συμβαίνει για κανονικούς επενδυτές/αγοραστές, όχι όμως για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ έχει «ιερό σκοπό». Αγοράζει, για να «διοχετεύσει ρευστότητα» στην αγορά. Το αν χρησιμοποιεί τη ρευστότητα για ανήθικο σκοπό, π.χ. να ενισχύσει εταιρείες που δεν χρειάζονται ενίσχυση ή κράτη που δεν χρειάζονται αυτήν τη ρευστότητα είναι κάτι που εδώ δεν θα το εξετάσουμε. Αναμφισβήτητα, όμως, η αγορά ενός μεγάλους παίκτη, σαν την ΕΚΤ, που μπορεί να αγοράζει «για πλάκα» 300 - 400 δισ. από εταιρικά ομόλογα ετησίως, έχει τη βαρύτητά του, διότι όταν είναι στοχευμένη, αφορά το 20% των ομολόγων που κυκλοφορούν από εταιρείες σαν τη Volkswagen, τη Siemens και την Deutsche Bank. Και, ακόμη και αν κάποιοι θέλουν να πουλήσουν, η ΕΚΤ είναι εκεί, στη γωνία, για να αγοράσει απεριόριστα, καθώς δεν είναι ο κ. Draghi που πληρώνει τον λογαριασμό, από το πανάκριβο γραφείο του, αλλά ο Ευρωπαίος φορολογούμενος, μέσω από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Η πρόσφατη απόφαση, επομένως, της ΕΚΤ να επεκτείνει από 60 σε 80 δισ. ευρώ τις μηνιαίες αγορές ομολόγων, κυρίως κρατικών γερμανικών ομολόγων (20 δισ. μηνιαίως γερμανικά ομόλογα ανά μήνα) αλλά και επιχειρηματικών ομολόγων, καθώς προέκυψε λίγο μετά τα σκάνδαλα μεγάλων εταιρειών, όπως Volkswagen, Siemens και Deutsche Bank, είναι ξεκάθαρα στοχευμένη κίνηση για να αγοράζονται τα ομόλογα οποιασδήποτε εταιρείας έχει πρόβλημα, και κυρίως των γερμανικών. Εν ολίγοις αποσκοπεί στη μείωση του κόστους δανεισμού εταιρειών - κολοσσών που περιγράψαμε. Είναι τόσο τεράστια η ρευστότητα αυτή, που κανένας επενδυτής δεν θα μπορούσε να την αγνοήσει, σαν να παίζει κάποιος με σημαδεμένη τράπουλα που άλλοι έχουν φτιάξει. Όπως παραποίησαν οι Γερμανοί μηχανικοί τα «ρυπογόνα χαρακτηριστικά» των αυτοκινήτων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, έτσι οι αγορές της ΕΚΤ παραποιούν τα δεδομένα της αγοράς, επηρεάζοντας τεχνητά τις τιμές. Αυτή είναι η μία διάσταση, που όσο ανήθικη και αν είναι, θα ήταν ανόητο κάποιος να αγνοήσει, ευνοεί τις τιμές των γερμανικών αυτών εταιρειών, αγορές 7 δισ. εταιρικών ομολόγων ανά μήνα είναι το 20% - 25% της ρευστότητας που υπάρχει στην αγορά, σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, ενώ αν πάνε σε 15 δισ., είναι το 50% της ρευστότητας περίπου!
Το άλλο είναι είναι μία παράξενη απόφαση. Μετά το σκάνδαλο της Volkswagen, που απέδειξε ότι τα γερμανικά αμάξια είναι πολύ πιο ρυπογόνα από τα όρια που επιτρέπουν οι υπηρεσίες περιβάλλοντος ανεπτυγμένων κρατών, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να... αυξήσει τα όρια αποδεκτών ρύπων οξειδίων του αζώτου (!) στις ευρωπαϊκές πόλεις. Ως τώρα, για παράδειγμα, είχαν υποχρεώσει τους κατοίκους της Ευρώπης να πετάξουν τα αμάξια τους, ώστε να υποχρεωθούν να αγοράσουν νέα «χαμηλών ρύπων». Όμως, καθώς με το σκάνδαλο αποδεικνύεται ότι τα αμάξια της Volkswagen, και άλλων γερμανικών βιομηχανιών ξεπερνάνε τα όρια ρύπων και άρα πρέπει να απαγορευτεί να κυκλοφορούν σε πόλεις, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να... αυξήσει το όρια κατά 110% (!), και έτσι ούτε γάτα ούτε ζημιά! Τα ρυπογόνα αυτοκίνητα της Volkswagen μπορούν να κυκλοφορούν και να ρυπαίνουν ασύστολα και με τον... νόμο! Η προσπάθεια που έκαναν προς τιμήν τους 20 Ευρωπαίοι δήμαρχοι, περιλαμβανομένου του Δημάρχου του Παρισιού και της Αθήνας, να μπλοκάρουν τη σκανδαλώδη αυτή απόφαση, που βάζει τον καρκίνο της ρύπανσης στις ευρωπαϊκές πόλεις ξανά, ώστε να κερδοσκοπούν 5 - 10 μεγαλομέτοχοι των αυτοκινητοβιομηχανιών, έπεσαν στο κενό. Στο Ευρωκοινοβούλιο μαζεύτηκαν μόνο 317 ψήφοι, η πρόταση των Δημάρχων απορρίφτηκε!
Οι εκπομπές ρύπων αζώτου (Nitrogen oxide, NOx) θα είναι υπερδιπλάσιες από το επιτρεπόμενο όριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (80mg per km) μέχρι το... 2019, και ως 50% υψηλότερα από το... 2021, και ας κρίθηκε παράνομη η αύξηση από την επιτροπή νομικών υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου! Ας μην ανησυχούμε λοιπόν! Από σήμερα θα βήχουμε με νόημα, και θα αγοράζουμε μετοχές της Volkswagen, μονά-ζυγά κερδίζει!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.