Το ESG είναι ακρωνύμιο τριών όρων/κριτηρίων που συγκροτούν τη σύγχρονη φιλοσοφία της βιώσιμης ανάπτυξης. Environment, Social, Governance. Τα τρία κριτήρια-πυλώνες για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι Περιβαλλοντικά (Environment), Κοινωνικά (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Governance).
Ενώ την τάση την είχαμε παρατηρήσει εδώ και καιρό, τον όρο τον μάθαμε σχετικά πρόσφατα σε μια ιδιωτική συζήτηση με τον κ.Χρήστο Κίσσα* ο οποίος μας διέθεσε γενναιόδωρα το χρόνο του να μας εξηγήσει τα logistics της ενεργειακής μετάβασης. Ο κ.Κίσσας είναι βετεράνος των ευρωπαϊκών θεσμών, γνωρίζει την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, τα της διαχείρισης των ευρωπαϊκών κονδυλίων και τα τελευταία χρόνια ασχολείται με το κεφάλαιο της βιώσιμης ανάπτυξης και των πράσινων επενδύσεων. Κατά τη συζήτησή μας λοιπόν και καθώς η κουβέντα, μοιραία, επεκτάθηκε στα της πολιτικής επικαιρότητας της χώρα μας του αναφέραμε ότι απ’όσα λέει ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμείς βρίσκουμε πιο ενδιαφέροντα και σημαντικά αυτά που έχουν συζητηθεί λιγότερο (και με δική του ευθύνη): την αντίληψή του για το περιβάλλον, την πολιτιστική κληρονομιά και την ανάπτυξη.
Δεν γνωρίζουμε άλλο πολιτικό πρώτης γραμμής και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο που να εκφράζει σε τέτοιο βαθμό τις αρχές του πράσινου φιλελευθερισμού. Ο πράσινος φιλελευθερισμός όχι μόνο δεν βλέπει αντιθετικά τη σχέση του περιβάλλοντος με την ανάπτυξη αλλά θεωρεί ότι το περιβάλλον και η πολιτιστική κληρονομιά είναι ανεξάντλητα χρυσωρυχεία, πηγές πλούτου για τους λαούς που έχουν την τύχη να τα διαθέτουν.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα απαράμιλλο φυσικό κάλλος. Όσο για την πολιτιστική κληρονομιά δεν χρειάζεται να πούμε κάτι…
Ακούγοντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη πέρυσι, προεκλογικά και μάλιστα από τον Μυστρά που είχε μεταβεί στο πλαίσιο μιας προεκλογικής περιοδείας μας είχε δημιουργηθεί η βεβαιότητα ότι αυτό ακριβώς είναι το όραμά του: μια χώρα που θα γίνει πάμπλουτη με το να προστατεύσει την ομορφιά της και την πολιτιστική της κληρονομιά. Μια χώρα που θα πληροί τα τρία ESG επενδυτικά κριτήρια. Οι εκπτώσεις με τη μορφή εκλογικεύσεων που έκανε στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο (που είχε θετικά, όπως την απλούστευση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης) ειδικά στα θέματα των γεωτρήσεων στις ελληνικές θάλασσες μας στεναχώρησαν.
Όμως, σήμερα που είναι και η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος έχει ένα ενδιαφέρον να επιστρέψουμε στο ESG και να πούμε λίγα περισσότερα γι αυτό.
Τι είναι η επενδυτική φιλοσοφία «ESG»;
Η επενδυτική φιλοσοφία ESG υιοθετείται από τους επενδυτές που επιθυμούν να συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη με την επενδυτική τους δραστηριότητα αλλά και από τους διαχειριστές κεφαλαίων που επιλέγουν επενδυτικά οχήματα που είναι προσανατολισμένα προς τη βιωσιμότητα. Μιλάμε δηλαδή για το επενδυτικό κεφάλαιο που στρέφεται προς αυτούς που πληρούν τα τρία ESG κριτήρια:
• Σεβασμό στο Περιβάλλον - Κλιματική αλλαγή, μόλυνση αέρα/νερού, ενεργειακή αποδοτικότητα .
• Ζητήματα κοινωνικού χαρακτήρα - Εργασιακά και Ανθρώπινα δικαιώματα, υγεία και ασφάλιση, ισότητα των φύλων, δικαιώματα της LOATKI κοινότητας.
• Ορθή Εταιρική Διακυβέρνηση – Αποζημιώσεις και απολαβές διοικητικών στελεχών, επιχειρηματική ηθική, διαφάνεια, διαφθορά, λογοδοσία.
Όλα αυτά ήταν ήδη πολύ υψηλά στην παγκόσμια ατζέντα και η συγκυρία της πανδημίας τα επανέφερε με μεγαλύτερη ορμή στο προσκήνιο. Τώρα λοιπόν που γίνεται η συζήτηση για το restart της οικονομίας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο τώρα είναι που ο πρωθυπουργός (γιατί αυτός έτσι κι αλλιώς αυτά πιστεύει) πρέπει να επαναπροσδιορίσει το μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα σε αυτή τη βάση και να το επικοινωνήσει ως τέτοιο.
Είναι όραμα εθνικών διαστάσεων να χτίσουμε μια χώρα που θα προσελκύει τα πιο δυναμικά επενδυτικά κεφάλαια γιατί αυτό είναι τα πράσινα κεφάλαια: κεφάλαια δυναμικά, πολιτικά, η πιο λαμπρή εκδοχή του βιώσιμου καπιταλισμού. Μια φιλοσοφική θεωρία που βλέπει τον πλούτο στην ελευθερία, τη δημοκρατία, τα δικαιώματα του ανθρώπου και βέβαια την προστασία του περιβάλλοντος.
Σε αυτό το θέμα στο εξής θα επιστρέφουμε πολύ συχνά. Γιατί η προστασία του περιβάλλοντος περνάει μέσα από την οικονομική ελευθερία, τα δικαιώματα του ανθρώπου, την ανοιχτή κοινωνία.
*Ο Χρήστος Κίσσας είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ESG Consultants. Τον ευχαριστούμε για όσα πολύτιμα μας επεσήμανε.
