Το μήνυμα των ΗΠΑ, μέσω της επιστολής Πομπέο, είναι σαφές ως προς το ότι αντιλαμβάνονται τις ανησυχίες της Ελλάδας για την ασφάλεια στην Αν. Μεσόγειο και το Αιγαίο, τονίζει στο liberal o Κώστας Υφαντής, τονίζοντας ταυτόχρονα όμως ότι ο Τ. Ερντογάν δεν θα κάνει πίσω ως προς την εφαρμογή της αναθεωρητικής του πολιτικής και την έμπρακτη αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο και επισκέπτης καθηγητής στο πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης επισημαίνοντας τη σημασία και την επικοινωνιακή δυναμική της επιστολής δεν παραλείπει να υπογραμμίσει πως η διφορούμενη στάση των ΗΠΑ επιτρέπει στον Ερντογάν να προωθεί τα σχέδιά του αφού από τη μια πλευρά το αμυντικό και διπλωματικό κατεστημένο της Ουάσινγκτον τον πιέζει από την άλλη η προσωπική σχέση που έχει αναπτύξει με τον Ντόναλντ Τραμπ του επιτρέπει να κινείται κατά το δοκούν.
Επίσης, ο κ. Υφαντής σημειώνει ότι ο εκνευρισμός του Ερντογάν οφείλεται στο γεγονός πως οι κινήσεις της Ελληνικής πλευράς σχετικά με το θέμα της Λιβύης ανέδειξαν τη συμπαράσταση που διαθέτει από διεθνείς παράγοντες. Και μπορεί να μην προσκλήθηκε στη διάσκεψη του Βερολίνου εν τούτοις έκανε αισθητή την παρουσία της διά της διπλωματικής οδούς αλλά και μέσω του Χαφτάρ.
Η ενόχληση του Ερντογάν ήταν εμφανής διαπιστώνοντας ότι δεν ει΄ναι ο μοναδικός παίκτης στην περιοχή.
Συνέντευξη στον Τάσο Ευαγγελίου
- Ποια είναι η άποψή σας για την επιστολή Πομπέο;
Η επιστολή Πομπέο είναι το επιστέγασμα μιας πολύ παραγωγικής επίσκεψης του Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ. Έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που ξέρουν όλοι, δηλαδή ότι το επίπεδο των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών είναι εξαιρετικά καλό. Ταυτόχρονα πρέπει να επισημανθεί και ο χρόνος, η συγκυρία που αυτή η επιστολή έρχεται αφού, ουσιαστικά, επιβεβαιώνει ότι οι ΗΠΑ έχουν αντίληψη των συνθηκών που διαμορφώνονται και επικρατούν στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σε κάθε περίπτωση αξίζει να τονιστεί ότι είναι μια επιστολή η επικοινωνιακή δυναμική της οποίας είναι αυτόνομη. Και μέσω αυτή οι Αμερικανοί στέλνουν ένα μήνυμα, με το γνωστό διπλωματικό ουδέτερο τρόπο, ότι αντιλαμβάνονται τις ανησυχίες της Ελλάδας για ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή. Αν αυτό είναι αρκετό σε συνθήκες κρίσης αυτό μένει να αποδειχθεί.
- Κατά πόσο αυτή η επιστολή μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά του Ταγίπ Ερντογάν.
Κοιτάξτε αυτή η επιστολή δεν μπορεί να επηρεάσει την τουρκική πολιτική των τελευταίων χρόνων απέναντι στην Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία. Στην Τουρκία έχει διαμορφωθεί η αντίληψη ότι οι ΗΠΑ έχουν αποστασιοποιηθεί από τα συμφέροντά τους στην περιοχή και ότι έχουν αφήσει ένα μεγάλο χώρο τον οποίο μπορεί να καλύψει η ίδια, ανάγοντας εαυτόν σε μεγάλη περιφερειακή δύναμη.
Στο πλαίσιο αυτό εκτιμώ ότι η Τουρκική πολιτική σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο θα συνεχιστεί ως έχει και δεν πρόκειται να αλλάξει. Πρέπει στο σημείο αυτό να επισημάνουν ότι η στάση του Ερντογάν οφείλεται και στα κατακερματισμένα μηνύματα που εκπέμπουν οι ΗΠΑ. Από την μία βρίσκεται ο Ντόναλντ Τράμπ, τον οποίο ο Ερντογαν μπορεί να καλεί και να επιβεβαιώνει αυτά που θεωρεί σημαντικά, από την άλλη βρίσκεται το αμυντικό και διπλωματικό κατεστημένο στην Ουάσινγκτον που έρχεται να στηρίξει τις ελληνικές επιδιώξεις
- Άρα μπορεί να ασκεί την πολιτική του.
Ναι, ο Ερντογάν μπορεί να ασκεί την αναθεωρητική του πολιτική έναντι της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας στηριζόμενος ακριβώς σε αυτή την κατάσταση που επικρατεί μεταξύ του αμερικανού προέδρου και του αμερικανικού κατεστημένου.
- Η διαπίστωση πάντως ότι κλιμακώνει την ένταση και τις προκλήσεις είναι κοινή. Βλέπουμε το Yavuz να φτάνει στο τεμάχιο 8 της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και να εκτοξεύει απειλές.
Όπως σας είπα ήδη η Τουρκίας σε όλους διατυπώνει τις αναθεωρητικές θέσεις έναντι της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα συνεχίσει. Και μάλιστα όσο η μέχρι σήμερα ενέργειες της δεν έχουν το αποτέλεσμα που επιθυμεί τόσο οξύνει και θα κλιμακώνει την ένταση στην ευρύτερη περιοχή προχωρώντας σε έμπρακτη αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της Ελλάδας και της Κύπρου.
Ως προς το θέμα που θίξατε σχετικά με το Yavuz θα έλεγα πως ήταν μι κίνηση αναμενόμενη δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να μην υποτάσσεται στις πιέσεις της Άγκυρας. Θα έλεγα μάλιστα ότι με βάση αυτό το παράδειγμα είναι μάλλον ασφαλές να περιμένουμε πως ανάλογη θα είναι η συμπεριφορά προς την Ελλάδα. Εν κατακλείδι, παρότι τα μεγέθη δεν είναι ίδια θεωρώ πως η Τουρκία θα εντείνει και θα κλιμακώσει τις προκλήσεις και την συμπεριφορά της
- Ο Ερντογάν πάντως έδειξε εκνευρισμό και προχώρησε σε προσωπικές αναφορές για τον Έλληνα Πρωθυπουργό.
Είναι ίδιον καθεστωτικής νοοτροπίας να επιχειρείται η προσωποποίηση των διαφωνιών και των αντιθέσεων. Οι κινήσεις της Ελλάδας, που δεν προσκλήθηκε μεν στη Διάσκεψη του Βερολίνου, αλλά διπλωματικά είχαν αποτελέσματα, ενόχλησαν τον Τ. Ερντογάν που διαπίστωσε ότι υπάρχει αντίδραση αλλά και στήριξη της ελληνική πλευράς σε διεθνές επίπεδο. Ο εκνευρισμός ήταν έκδηλος και αναμενόμενος θα έλεγε κανείς, ειδικά σε ότι αφορά τις εξελίξεις και τη δυνατότητα που υπάρχει από την Πλευρά της Άγκυρα να αξιοποιήσει το Μνημονίου με την κυβέρνηση Σάρατζ που αφορά στον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών. Οι καθημερινές προκλήσεις και δηλώσεις δείχνουν αυτό ακριβώς. Το ερώτημα είναι τι γίνεται μετά...
