Του Δημήτρη Τσαϊλά *
Το Ισλαμικό κράτος έχει περιέλθει σε δύσκολη θέση, στρατιωτικά και εκτιμάται ότι στο προσεχές χρονικό διάστημα θα χάσει την πολύ σημαντική Φαλούτζα στο Ιράκ. Η περιοχή της Μοσούλης έχει εξ ολοκλήρου εκκαθαριστεί από τον στρατό του ISIS. Ενώ ο ISIS κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην αυτο-ανακηρυγμένη πρωτεύουσα Raqqa, στη Συρία. Φαίνεται ότι το Ισλαμικό Κράτος θα είναι σύντομα μια …κακιά ανάμνηση του παρελθόντος.
Εκτός από τις θυγατρικές τρομοκρατικές ομάδες, ο ISIS έχει και ενεργά κύτταρα
Όμως ξανασκεφτείτε το, διότι, οι Ταλιμπάν, η Αλ Κάιντα, η Χεζμπολάχ και άλλες ομάδες απέδειξαν με τα χρόνια, ότι οι τρομοκρατικές οργανώσεις είναι δύσκολο να τεθούν μόνιμα υπό έλεγχο. Στην περίπτωση του ISIS, η μάχη για την εξάλειψη του είναι ακόμη πιο σκληρή. Έχουν ενεργήσει στρατολόγηση για το Ισλαμικό Κράτος σε χώρες σε όλο τον κόσμο και πολλοί από αυτούς βρίσκονται στη Δύση. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μια πλήρως επιτυχημένη επιχείρηση στο Ιράκ και τη Συρία θα αφήσει πρώην αξιωματικούς και πρώην στρατιώτες τους ανέπαφους και καθαρούς στην Βρετανία, στην Γαλλία, στην Ολλανδία, την Τυνησία και σε δεκάδες άλλες χώρες. Οι γνωστοί μοναχικοί λύκοι εμπνεύσεως της ISIS. Από εκεί και πέρα, το Ισλαμικό Κράτος έχει θυγατρικές ομάδες και σε άλλα μέρη του κόσμου, από τις μαχόμενες δυνάμεις σε μέρη όπως στις Φιλιππίνες και το Μπαγκλαντές στην Ασία, έως τη Λιβύη και τη Νιγηρία στην Αφρική. Οι απειλές είναι παντού.
Τι σημαίνει Τρομοκρατία
Η τρομοκρατία είναι μια μεταδοτική μορφή τρέλας. Μολύνει ότι αγγίζει, και το κάνει με αδίστακτη αποτελεσματικότητα. Είναι μια μορφή βίας με εκπληκτική θεατρικότητα. Ο στόχος που επιλέγεται πρέπει να είναι συμβολικά σημαντικός, για τη μέγιστη επίδραση. Τα αθώα θύματα είναι απλά οι “παράπλευρες απώλειες”. Το Παρίσι ήταν μια προειδοποίηση για το Δυτικό κόσμο, ότι όσες προσπάθειες και να γίνουν από τις αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες και τις υπηρεσίες πληροφοριών, ολοκλήρου του κόσμου δεν μπορούν να αποκλείσουν χτυπήματα αντάρτικου πόλεων και να προστατεύσουν κάθε χώρα, ιδιαίτερα τις ανοικτές κοινωνίες της Δύσης, από κάθε επίθεση. Επίσης καμία επιτυχία, όσο μεγάλη κι' αν είναι ενάντια σε κάθε τρομοκρατική επίθεση δεν μπορεί να είναι καθοριστικής σημασίας. Το αποκαλούμενο χαλιφάτο, ή ο Ισλαμικός Στρατός έδειξε ότι μπορεί με ευκολία να υποκινήσει τη “μάχη μεταξύ των πιστών και των απίστων” με πυρήνες που δημιουργήθηκαν σε όλο τον κόσμο από την εποχή του Οσάμα Μπιν Λάντεν. Έχουν δημιουργήσει πυρήνες ισλαμιστικών εξτρεμιστικών κινημάτων τα τελευταία είκοσι χρόνια και είναι πλέον τόσο πολυσχιδής οι οργανώσεις αυτές για να υπάρξει μια διαρκής και γρήγορη νίκη σε αυτό που αποκαλούμε ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας».
Η ιδεολογία δεν εξαφανίζεται
Αλλά ας υποθέσουμε για ένα λεπτό ότι καταφέρνουμε να δημιουργήσουμε ένα διεθνή συνασπισμό, ενσωματώνοντας στρατούς, τους οργανισμούς πληροφοριών-αντιπληροφοριών, και όλες τις αστυνομικές δυνάμεις, που καταφέρνει με επιτυχία την νίκη κατά της ISIS σε κάθε τομέα που αναφέραμε παραπάνω. Θα μπορούσαμε τότε να επιτύχουμε νίκη; Η απάντηση μου είναι όχι. Γιατί η ISIS δεν είναι απλά μια οργάνωση. Είναι μια ιδεολογία. Η ιδέα του ισλαμισμού προηγείται του ISIS εδώ και δεκαετίες, ο ISIS μετατράπηκε σε μια συνιστώσα (σκεφτείτε το κτύπημα της 9/11 ως σημείο αναφοράς).
Ο ισλαμικός εξτρεμισμός που καθοδηγείται από τον ISIS είναι μόνο μία από τις πηγές της τρομοκρατίας στον κόσμο και της εξέγερσης από μη κρατικούς φορείς. Υπάρχουν παρόμοιες εξτρεμιστικές ομάδες σε πολλές χώρες με μεγάλο πληθυσμό μουσουλμάνων. Περιλαμβάνουν ομάδες της Αλ Κάιντα στο Πακιστάν, στην Αραβική Χερσόνησο στη Σαουδική Αραβία, την Υεμένη, αλλά και της Al Nusra στη Συρία, για να αναφέρουμε μόνο μερικές. Ο ISIS έχει προχωρήσει πολύ πέρα από την τρομοκρατία με την κλασική έννοια του αντάρτικου πόλεων, και έχει στρατολογήσει μαχητές με στρατιωτική οργάνωση που επιδιώκουν να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης με στρατιωτικά μέσα κάνοντας παράλληλα χρήση βίας, γι' αυτό θεωρείται ότι είναι η πλέον επιτυχημένη και η πιο επικίνδυνη οργάνωση, καθώς έχει αρχηγική παρουσία σε εδαφικά τμήματα του Ιράκ και της Συρίας. Η Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία και χώρες με μεγάλο μουσουλμανικό πληθυσμό όπως το Ιράν και ο Λίβανος, έχουν κηρύξει τον πόλεμο κατά του ISIS με τρόπο ώστε να μην φανεί ότι είναι θύμα κάποιας «σύγκρουσης των πολιτισμών», αλλά είναι πόλεμος κατά της βίας και της τρομοκρατίας. Είναι φρικτές οι εικόνες από τους θανάτους και τις καταστροφές της τρομοκρατίας στη Δύση, όμως θα πρέπει να συγκριθούν με τη βία στο εσωτερικό του Ισλάμ, που έχει προκαλέσει το θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων μουσουλμάνων κατά τα τελευταία χρόνια, που σταμάτησε την οικονομική ζωή και την ανάπτυξη σε πολλές χώρες, και παρήγαγε τα εκατομμύρια των εκτοπισμένων και των προσφύγων. Πότε θα τελειώσει η τρομοκρατία; Όχι βέβαια με την εξάλειψη του ISIS.
Συμπεράσματα
Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και με την εξάλειψη του ISIS δεν θα έχουμε πλήρη επιτυχία στην εξαφάνιση της ιδεολογίας καθώς θα εξακολουθήσει να υπάρχει στα ισλαμικά ιεροδιδασκαλεία στο Πακιστάν και τη Σαουδική Αραβία και στα τζαμιά στην Αίγυπτο, την Ευρώπη ακόμη και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Καταστρέφοντας τον ISIS στη Συρία και το Ιράκ θα έχουμε καταγάγει περιφανή νίκη, αλλά δεν πρέπει να πιστέψουμε ότι ένα τέλος στην αδικαιολόγητη καταστροφή αυτών των χωρών και των πολιτών τους, θα σηματοδοτήσει ένα τέλος στο εφιάλτη που είναι ο ISIS.
Αυτός ο πόλεμος πρέπει να κερδηθεί με την καταστροφή της ψευδούς αφήγησης του Κορανίου και του φανατισμού των Ουαχαμπιστών-Σαλαφιστών. Αυτό μπορεί να συμβεί πραγματικά μόνο μέσα από το ίδιο το Ισλάμ. Είναι πλέον καιρός να παύσουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας και να πιεστεί για να επιδείξει περισσότερη ανοχή η Σαουδική Αραβία. Πόσο θλίψη γεμίζει ο κόσμος αυτά τα τελευταία τουλάχιστον 15 χρόνια λόγω της αύξησης των φανατικών τρομοκρατών δολοφόνων, που σκοτώνουν αθώους και νομίζουν ότι εκτελούν μια υπηρεσία στο Θεό. Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μέσω της αντιτρομοκρατίας το μόνο που καταφέρνει είναι να αγοράζει χρόνο και να μειώνει τα θύματα.
Πρέπει να οικοδομήσουμε την ανοχή στον κόσμο μας ή να αντιμετωπίσουμε τη φρίκη του μίσους που τροφοδοτείται από το θρησκευτικό ζήλο. Οι Δυτικοί κάνουμε λάθος στην εξεύρεση, σε μεγάλο βαθμό στρατιωτικής λύσης για την καταπολέμηση της ισλαμικής τρομοκρατίας. Σκοτώνοντας τρομοκράτες, είναι σαν να σκοτώνουμε μόνο τις εργάτριες μέλισσες. Οι βασίλισσες μέλισσες είναι οι ιεροκήρυκες του μίσους, που διδάσκουν μια αποκλίνουσα μορφή του Ισλάμ στα σχολεία και τα ισλαμικά κέντρα, όπου προσηλυτίζουν τους νέους. Η Σαουδική Αραβία η σύμμαχος των ΗΠΑ, είναι μια “βασίλισσα ωοτοκίας της τρομοκρατίας”. Η αντιμετώπιση του ισλαμικού εξτρεμισμού μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν ο ισλαμικός κόσμος μπορεί να θεραπεύσει τις αιτίες.
Βέβαια αντιλαμβανόμαστε ότι δεν μπορούμε να αποτρέψουμε όλες τις τραγωδίες όπως στο Παρίσι. Μπορούμε, στην καλύτερη περίπτωση να αντιμετωπίσουμε τα συμπτώματα της βίας και του εξτρεμισμού όμως όχι τα αίτια. Στην πραγματικότητα, τα αίτια είναι πάρα πολλά, ώστε κάθε «επιτυχία» έναντι της εξτρεμιστικής βίας αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν και νέες επιθέσεις και νέα βία. Ο αγώνας για να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα στην καλύτερη περίπτωση είναι μακρύς και δύσκολος. Η πραγματική νίκη μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μεταρρύθμιση εντός του ισλαμικού κόσμου, και την εξωτερική βοήθεια που όσο το δυνατό περισσότερο θα μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ανάπτυξης, και όχι μέσω της καταπίεσης.
* Ο Δημήτρης Τσαϊλάς είναι Υποναύαρχος ΠΝ ε.α.
