Σε συνέντευξή του στην Καθημερινή πριν από λίγες μέρες ο Νόαμ Τσόμσκι, ένας από τους παγκοσμίου φήμης αριστερούς διανοούμενους, προστέθηκε στην ατελείωτη λίστα των αριστερών (διανοούμενων και μη) που εντόπισαν τις απεχθείς συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού και του καπιταλισμού στην πανδημία.
Είναι δεδομένο ότι αν κάποιος έχει ως μόνο εργαλείο του ένα σφυρί, τότε όλα τριγύρω του μοιάζουν με καρφιά. Τί σημασία έχει αν η πανδημία ξεκίνησε και εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο από την κομμουνιστική Κίνα; Τι σημασία έχει που αρκετές χώρες που κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τον κορονοϊό έχουν ιδιωτικά συστήματα υγείας; Τι σημασία έχει που οι φιλελεύθερες δημοκρατίες πέρασαν το δύσκολο αυτό τεστ και αποφύγαμε τα καταστροφικά σενάρια των πρώτων ημερών; Τι σημασία έχει που ήδη αρκετές ιδιωτικές εταιρίες βρίσκονται κοντά στην ανακάλυψη των εμβολίων και των φαρμάκων που θα μας σώσουν από τον άτιμο κορονοϊό; Απολύτως καμία. Για ορισμένους διανοούμενους και πολιτικούς, οτιδήποτε κακό συμβεί πρέπει να φταίει ο νεοφιλελευθερισμός, ο καπιταλισμός, ο Ρίγκαν και η Θάτσερ.
Ο Μίλτον Φρίντμαν, όταν μιλούσε για τον εμπορικό προστατευτισμό, έλεγε ότι όταν δύο χώρες είναι σε πόλεμο, το πρώτο πράγμα που φροντίζουν να κάνουν αν μπορούν είναι να επιβάλλουν εμπάργκο στο εμπόριο των αντιπάλων τους. Δεν είναι ειρωνικό αρκετές χώρες να πράττουν κάτι αντίστοιχο επιβάλλοντας περιορισμούς στο εμπόριο στις ίδιες τις χώρες τους σε περίοδο ειρήνης; Κάτι αντίστοιχο φαίνεται να γίνεται με την πανδημία.
Σε αρκετές χώρες αυτό που ζήσαμε εν μέσω πανδημίας και θα συνεχίσουμε να ζούμε μοιάζει πολύ με τον συγκεντρωτικό και απολυταρχικό κρατισμό που εμείς οι φιλελεύθεροι θέλουμε να αποφύγουμε πάση θυσία. Μέσα σε λίγες μόνο μέρες μπήκαν περιορισμοί στις συναθροίσεις, στις επαγγελματικές δραστηριότητες, έκλεισαν καταστήματα, άνθρωποι έμειναν χωρίς δουλειές, οι πολίτες έπρεπε να λογοδοτούν για το που πάνε στο κράτος, και έκλεισαν τα σύνορα. Κάπως έτσι ήταν η ζωή στις χώρες του ανατολικού μπλοκ.
Ευτυχώς όμως, για εμάς ήταν προσωρινό και αναγκαίο μέτρο ώστε να αντέξει ένα πιθανό ξέσπασμα το σύστημα υγείας μας. Για να σωθούν ζωές στην τελική. Στις χώρες του “υπαρκτού σοσιαλισμού” όμως, αυτή ήταν η πραγματικότητα. Η αστυνομία ήλεγχε κάθε κίνηση, τα σύνορα ήταν κλειστά, η επιχειρηματικότητα ήταν παρηκμασμένη και εξαρτιόταν πλήρως από το κράτος, και οι πολίτες δεν είχαν βασικές ελευθερίες όπως αυτή των συναθροίσεων.
Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αυτό που περάσαμε με την πανδημία ήταν μία γερή δόση αντι-καπιταλισμού και αντι-φιλελευθερισμού και ενδεχομένως να πρέπει να αναρωτηθούμε αν θα αντέχαμε να ζούμε έτσι, όχι επειδή κυκλοφορεί ένας θανατηφόρος ιός ανάμεσά μας αλλά επειδή επιλέξαμε να ακολουθήσουμε τον “άλλο δρόμο” που ονειρεύεται ο Νόαμ Τσόμσκι και οι εν ελλάδι ομοϊδεάτες του.
