Του Μάνου Πιτροπάκη*
Για όσες κι όσους δεν παρακολουθούν την ειδησεογραφία των τελευταίων ημερών, ο κ. Νίκος Σοφιανός, ένας εκ των ιδιοκτητών του γνωστού lgbt+ περιοδικού Antivirus, κατήγγειλε ότι το βράδυ της Πέμπτης 29/8, περπατώντας μαζί με τον σύντροφό του, Δημήτρη, στα Εξάρχεια, δέχτηκαν βίαιη ομοφοβική επίθεση, χωρίς καμία αφορμή, από αστυνομικούς μονάδας των ΜΑΤ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η καταγγελία έχει ήδη ανατεθεί στην υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων Σωμάτων Ασφαλείας και τελεί υπό διερεύνηση υπό την εποπτεία εισαγγελικού λειτουργού. Κατέθεσαν τόσο οι πολίτες, όσο και οι αστυνομικοί και για το περιστατικό σχηματίζεται δικογραφία, η οποία θα υποβληθεί στην αρμόδια Εισαγγελία.
Έχοντας, ωστόσο, ως μόνα διαθέσιμα στοιχεία τις καταθέσεις του κ. Σοφιανού, του συντρόφου του και των παρόντων αστυνομικών, ουσιαστικά καταλήγει σε μια υπόθεση «αυτός είπε-εκείνος είπε», στην οποία δεν μπορεί να αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας τι ακριβώς συνέβη εκείνο το βράδυ.
Δεν θα έπρεπε να είναι έτσι. Μπορούσε να υπάρχει οπτικοακουστικό υλικό, που θα παρέχονταν μάλιστα από την ίδια την Αστυνομία! Πώς;
Δε χρειάζεται κάποιος να ανακαλύψει τον τροχό. Απλά να έχει παρακολουθήσει το αστυνομικό δελτίο στις ΗΠΑ, ή απλούστερα, κάποια πρόσφατη αμερικανική σειρά ή ταινία που να εμπλέκονται αστυνομικοί στο σενάριό της (π.χ. την τρίτη σεζόν της σειράς «Jessica Jones» στο Netflix). Ποια είναι η λύση που έδωσε η Αστυνομία στις ΗΠΑ, αλλά και σε άλλες χώρες, στον ολοένα κι αυξανόμενο αριθμό καταγγελιών αστυνομικής αυθαιρεσίας σε βάρος πολιτών, όπου, όπως και στην εδώ καταγγελθείσα επίθεση, κατέληγαν στο νεφελώδες «αυτός είπε-εκείνος είπε»;
Τοποθέτησαν κάμερες στις στολές και τα οχήματα των αστυνομικών. Αυτές καταγράφουν εικόνα κι ήχο καθ'όλη τη διάρκεια της βάρδιάς τους, κάνοντας, πλέον, τη διερεύνηση κάθε σχετικής καταγγελίας θέμα ωρών, όσων, δηλαδή, χρειάζεται για να εξετάσει ο αρμόδιος εισαγγελέας το σχετικό υλικό και να αποφανθεί για το τι πραγματικά συνέβη.
Το κόστος θα ήταν όσο μία κάμερα σαν αυτές της γνωστής εταιρείας GoPro, ανά αστυνομικό κι αστυνομικό όχημα. Με κόστος περίπου 300 ευρώ ανά κάμερα και περίπου 50.000 αστυνομικούς στους δρόμους (55.000, σύμφωνα με τη Wikipedia, διαθέτει συνολικά η Ελληνική Αστυνομία, εκ των οποίων, οπωσδήποτε 5.000, πιθανόν πολύ περισσότεροι, απασχολούνται μόνο σε γραφεία, συνεπώς δε θα χρειάζονται κάμερα), το κόστος θα ήταν περίπου 20 εκατομμύρια ευρώ. Αν προσθέσουμε και τα απαραίτητα έξοδα για την επιμόρφωση των αστυνομικών, δε νομίζω ότι το ποσό θα υπερβαίνει τα 30.000.0000 ευρώ. Σκεφτείτε το. Τριάντα εκατομμύρια ευρώ ώστε να μπορεί να τιμωρηθεί άμεσα οποιοσδήποτε αστυνομικός αυθαιρετεί κατά αθώων πολιτών, όπως εσείς κι εγώ. Μπορεί για έναν καθημερινό άνθρωπο να φαίνεται ένα μεγάλο ποσό, αλλά σε σχέση με τις κρατικές δαπάνες, δεν είναι κάτι το υπερβολικό.
Ακούω ήδη τις καλόπιστες διαφωνίες. «Ελλάδα είμαστε, θα κλείνουν την κάμερα και δε θα τους τιμωρεί κανείς», «Συμφωνώ, αλλά δεν υπάρχει περίπτωση η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων να το επιτρέψει», «Ο Μεγάλος Αδερφός έρχεται για να μας παρακολουθεί 24 ώρες το 24ωρο» κ.ο.κ. Ναι, προφανώς, δεν είναι κάτι, που γίνεται αύριο το πρωί. Πρέπει να υπάρξει πολύ προσεκτικός σχεδιασμός για το πού θα αποθηκεύονται τα δεδομένα των καμερών, ποιοι θα μπορούν να τα βλέπουν, για πόσο καιρό θα διατηρούνται και ποια μέτρα θα λαμβάνονται κατά των αστυνομικών σε περιπτώσεις, που στο διάστημα, για το οποίο θα υπάρχει καταγγελία περιστατικού αστυνομικής αυθαιρεσίας, η κάμερα «παρουσίασε πρόβλημα….». Είναι, επίσης, πιθανό, να χρειαστεί αλλαγή του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου για να επιτραπεί αυτή η χρήση καμερών, σε στενή συνεργασία φυσικά με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ώστε να διασφαλιστεί ότι ένας τέτοιος όγκος οπτικοακουστικού υλικού των καθημερινών κινήσεων εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών, δεν θα είναι στη διάθεση του οποιουδήποτε κρατικού αξιωματούχου.
Για να μη γελιόμαστε, η κρατική αυθαιρεσία εναντίον των πολιτών, σε οποιοδήποτε τομέα της ζωής, δεν πρόκειται να εξαλειφθεί. Όταν το κράτος έχει το μονοπώλιο της νόμιμης βίας, ανεξαρτήτως του αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με αυτό, πάντα θα υπάρχει κάποιος κρατικός λειτουργός που θα καταχραστεί την εξουσία του. Το ζήτημα είναι να υπάρχει το νομικό πλαίσιο κι οι μηχανισμοί, οι οποίοι θα περιορίζουν στο ελάχιστο δυνατό, αυτή την κατάχρηση εξουσίας.
Ως Έλληνας πολίτης δεν δέχομαι άλλα «η καταγγελία διερευνάται». Έχουν μαζευτεί πολλές υποθέσεις αστυνομικής αυθαιρεσίας παντός είδους εδώ και χρόνια, όπου η απόδοση δικαιοσύνης βάλτωσε. Απαιτώ από τον Πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη και τους αρμόδιους Υπουργούς, κ. Χρυσοχοΐδη (Προστασίας του Πολίτη) και κ.Τσιάρα (Δικαιοσύνης) να προβούν εδώ και τώρα σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να αρχίσει να συντάσσεται το νομικό πλαίσιο για τη χρήση καμερών κατά τη διάρκεια τέλεσης των καθηκόντων των αστυνομικών! Είναι χρέος της Ελληνικής Πολιτείας απέναντι στους προηγούμενους, τους τωρινούς και τους επόμενους Νίκους και Δημήτρηδες!
*Ο κ. Μάνος Πιτροπάκης είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας
